Της Μαργαρίτας Οικονόμου,
«Ποια θα μπορούσαν να θεωρηθούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα της σύγχρονης μνημειακής γλυπτικής, αλλά και πώς αυτή μπορεί να συγγενέψει με τη χαρακτική τέχνη;»
Περπατώντας στα πλακόστρωτα στενά της παλαιάς πόλης των Ιωαννίνων με τα πολυχρονισμένα πέτρινα σπίτια, οδηγούμαστε σε ένα παρελθόν «βασανισμένο» και σε ένα παρόν «αναστημένο» με αφορμή την έκθεση γλυπτικής και χαρακτικής που φιλοξενείται στη στέγη του Ιδρύματος Γκανή.
Η οικία του Ιωσήφ Γκανή, στην πόλη των Ιωαννίνων, μετατράπηκε με τα χρόνια σε ένα πολιτιστικό ίδρυμα από τη σύζυγό του, την Εσθήρ Γκανή. Το ίδρυμα έναν χρόνο μετά τον θάνατό της, το 1999, άρχισε να λειτουργεί ως βιβλιοθήκη, με σπάνιες συλλογές βιβλίων αλλά και μεγάλη γκάμα αρχειακού υλικού, καθώς και ως αναγνωστήριο. Με το πέρασμα των χρόνων και φτάνοντας στο σήμερα, ο κος Μάργαρης Ναπολέων, νυν πρόεδρος του Ιδρύματος και οι συνάδελφοί του, δίνουν έναυσμα σε αρκετούς καλλιτέχνες να εκθέτουν τα έργα τους στον χώρο του ιδρύματος κατάλληλα, κάνοντάς τους, έτσι, ενεργά μέλη της καλλιτεχνικής και πολιτιστικής δράσης.
Διαφόρων ειδών εκθέσεις και εικαστικά δρώμενα έχουν λάβει χώρα στο ίδρυμα, με την τελευταία να αφορά, όπως θα δούμε, την έκθεση με τίτλο «Χαρακτικές, Γλυπτικές συνθέσεις» που, όπως προδίδει και ο τίτλος της, αποτελείται από έργα γλυπτικής και χαρακτικής του Δημήτριου Τσιρογιάννη από το 1999 ως και σήμερα. Το διώροφο κτίσμα προσφέρει ισορροπία, καθώς συνδυάζει την αίγλη ενός παλαιού αρχοντικού με τις βιβλιοθήκες και τα καλοδιατηρημένα έπιπλα όπου επάνω τους βρίσκονται έργα σύγχρονης γλυπτικής, ενώ τους τοίχους του κοσμούν έργα χαρακτικής, εκεί εμφανή είναι η σύγχρονη ματιά στο χρώμα και τα έντονα περιγράμματα.
Ο Δημήτριος Τσιρογιάννης σπούδασε γλυπτική στη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης και έκτοτε το ενεργά εικαστικό του έργο μπορούμε να το εντοπίσουμε σε γλυπτικές συνθέσεις φιλοτεχνώντας μνημεία και προτομές για δημόσιους χώρους. Επίσης, αξίζει να σημειωθεί πως το έργο του εκτείνεται και σε εικονογραφικό επίπεδο, καθώς βιβλία και ημερολόγια έχουν εικονογραφηθεί με χαρακτικά του έργα.
Έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις από το 1995 και μετά, ενώ η τωρινή είναι η 16η ατομική του έκθεση. Ιδιωτικές συλλογές και αίθουσες τέχνης στην Ελλάδα και το εξωτερικό έχουν, μάλιστα, διακοσμηθεί με έργα του.
Το παρακάτω απόσπασμα από τους Ιστορικούς της Τέχνης Μάργαρη Ελένη και Γρηγοράκη Νίκου μας δίνει την αίσθηση της καλλιτεχνικής χροιάς του καλλιτέχνη αλλά και την αφηγηματική νότα των ιστορικών.
«Ποια θα μπορούσαν να θεωρηθούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα της σύγχρονης μνημειακής γλυπτικής; Η μορφολογική σαφήνεια, η δυναμική των όγκων και η ρυθμική εναλλαγή των διαδοχικών επιφανειών ενός έργου είναι μερικά από αυτά… Όλες οι παραπάνω ιδιότητες απαντώνται στα συγκεκριμένα γλυπτά του Δημήτρη Τσιρογιάννη, συμπυκνώνονται, όμως, σε μικρές διαστάσεις…
Ο Τσιρογιάννης μοιάζει, πραγματικά, να δημιουργεί τα μικρών διαστάσεων γλυπτά του, αναλογιζόμενος τα μνημεία που θα μπορούσαν προκύψουν από αυτά… Αντικρίζοντας κανείς τα γλυπτά του, συνεπώς, αντιλαμβάνεται πως μια μνημειακή σύνθεση μπορεί συχνά να επιτυγχάνεται με μη μνημειακά μέσα και να δημιουργείται σε μικρές διαστάσεις…»
«Η χαρακτική είναι πράγματι μια τέχνη που συνδέεται άμεσα, με συγγένεια πρώτου βαθμού με τη γλυπτική, με διαφορετικό ωστόσο αποτέλεσμα στην κατάληξή της. Και στο σημείο αυτό έγκειται η γοητεία του τελεσφόρου εγχειρήματος του Δημήτρη Τσιρογιάννη… Τα χαρακτικά του Δημήτρη Τσιρογιάννη, ξυλογραφίες σε πλάγιο ξύλο, διακρίνονται από την προσωπική εικαστική γραφή του καλλιτέχνη, μια γραφή που έχω την αίσθηση ότι πολλά οφείλει στη γλυπτική της καταγωγή…».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
