Της Ανδριάνας Κοντού,
Βαδίζοντας προς τις κάλπες των Ευρωεκλογών, το ερώτημα που θέτουν πολλοί πολίτες είναι: «Γιατί να πάω να ψηφίσω; Γιατί με ενδιαφέρει τι συμβαίνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον οι αποφάσεις της δεν με επηρεάζουν;». Η απάντηση είναι πως κάθε ψήφος μετρά, αφενός γιατί στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα υποστήριξης στις δημοκρατικές αξίες που προάγει η Ε.Ε. και, αφετέρου, γιατί συμβάλλει στη διαμόρφωση του πολιτικού της προσανατολισμού. Αδιαμφισβήτητα, τα ενωσιακά πεπραγμένα επηρεάζουν, περισσότερο από όσο νομίζουμε, την καθημερινότητα μας, αλλά και γενικότερα τις γεωπολιτικές και διπλωματικές αποφάσεις, που λαμβάνει η χώρα μας.
Αρχικά, χάρη στην Ε.Ε. μπορούμε να ταξιδεύουμε, να σπουδάζουμε, να εργαζόμαστε και να ζούμε σε οποιαδήποτε χώρα αποτελεί κράτος-μέλος της. Μάλιστα, με τη σύναψη της συμφωνίας Σένγκεν, έχουν καταργηθεί οι συνοριακοί έλεγχοι μεταξύ των περισσότερων χωρών της Ε.Ε., με αποτέλεσμα να μη χρειάζεται καν η επίδειξη διαβατηρίου, καθώς διασχίζουμε τα περισσότερα σύνορα εντός της. Στον τομέα της οικονομίας, χάρη στην ενιαία αγορά, έχουν αρθεί τα εμπόδια στις συναλλαγές, με τους καταναλωτές να διαθέτουν περισσότερες επιλογές προϊόντων και να βρίσκουν χαμηλότερες τιμές.
Εξίσου σημαντική κρίνεται η επίδραση της Ε.Ε. σε συλλογικό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, η Ε.Ε. εγγυάται την προστασία μιας σειράς θεμελιωδών δικαιωμάτων για όλους τους κατοίκους της, με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την αξιοπρέπεια να αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα, γεγονός που αποτυπώνεται μέσα από την παγίωση τους στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζεται η απαγόρευση κάθε διάκρισης λόγω φύλου, γενετήσιου προσανατολισμού, καταγωγής, εθνικότητας, γλώσσας, θρησκείας, ηλικίας ή αναπηρίας κτλ. Επίσης, η Ε.Ε. βρίσκεται ανέκαθεν στην πρώτη γραμμή της μάχης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την αντιμετώπιση των αρνητικών επιρροών της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και, γενικότερα, διαθέτει ένα από τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα παγκοσμίως, στοχεύοντας στη βιωσιμότητα και την αειφορία. Τέλος, χιλιάδες έργα που εκτελούνται στον τομέα περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν λάβει χρηματοδότηση από την Ε.Ε., γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία θέσεων εργασίας, την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, ανάπτυξης των περιοχών αυτών και, γενικότερα, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Οι προαναφερθείσες δράσεις προκύπτουν μέσα από τη λήψη αποφάσεων από τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα εκ των οποίων είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σήμερα, το όργανο αυτό απαρτίζεται από 705 βουλευτές, εκλεγμένους στα 27 κράτη-μέλη της διευρυμένης Ευρωπαϊκής Ένωσης, και αποτελεί το μοναδικό άμεσα εκλεγμένο όργανο. Οι Ευρωβουλευτές έχουν εκλογική θητεία πέντε ετών και, μέσα από το πολυδιάστατο έργο τους, θέτουν ως βασική τους προτεραιότητα την προάσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών που εκπροσωπούν.
Στην ουσία, οι Ευρωβουλευτές επιφορτίζονται το έργο της εκπροσώπησης των πολιτών, μιας και είναι εκείνοι οι πολιτικοί δρώντες που συνομιλούν με τον λαό, αφουγκράζονται τους προβληματισμούς του και μετουσιώνουν σε πολιτική δράση και έργο τη φωνή των πολιτών. Πέρα από το γεγονός ότι οι Ευρωβουλευτές επωμίζονται την ευθύνη της αλληλεπίδρασης με την κοινωνία, ως μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και στη νομοθετική διαδικασία, ενώ, παράλληλα, διαθέτουν αρμοδιότητες εποπτείας και δημοσιονομικά καθήκοντα.
Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από κοινού με το Συμβούλιο, ασκούν τη νομοθετική εξουσία της Ένωσης, μέσα από τη θέσπιση νόμων. Πιο συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνει τις νομοθετικές πράξεις της Ε.Ε., μαζί με το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, παράλληλα, λαμβάνει αποφάσεις για διεθνείς συμφωνίες και θέματα που αφορούν τη διεύρυνση και ενσωμάτωση άλλων χωρών στον ευρωπαϊκό «ιστό». Αναμφίβολα, η άμεση εκλογή των μελών του Ευρωκοινοβουλίου συνδράμει στην εξασφάλιση της δημοκρατικής νομιμότητας της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Στη συνέχεια, ασκεί δημοκρατικό έλεγχο σε όλα τα θεσμικά όργανα της Ένωσης και, ιδίως, στην Επιτροπή. Παραδείγματος χάρη, δύναται να εγκρίνει ή να απορρίπτει τον διορισμό του Προέδρου της Επιτροπής, καθώς και των εκάστοτε επιτρόπων. Παράλληλα, εξετάζει αναφορές πολιτών, προβαίνει στη συγκρότηση εξεταστικών επιτροπών και εκτελεί χρέη παρατηρητή σε εκλογικές διαδικασίες. Συνάμα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διατηρεί δίαυλους επικοινωνίας με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για ζητήματα που άπτονται της νομισματικής πολιτικής. Όσον αφορά τη δημοσιονομική του πολιτική, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ασκεί, από κοινού με το Συμβούλιο, αρμοδιότητες σχετικές με τον προϋπολογισμό της Ένωσης και, συνεπώς, μπορεί να επηρεάζει τις δαπάνες της, ενώ, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αποφασίζει την έγκριση ή την απόρριψη του προϋπολογισμού, στο σύνολό του.
Παρόλα αυτά, τα αυξανόμενα ποσοστά αποχής στις εγχώριες βουλευτικές εκλογικές διαδικασίες, πολλώ δε μάλλον στις Ευρωεκλογές, μαρτυρούν μια στάση αποστασιοποίησης των πολιτών από τα κόμματα και φανερώνουν μία γενικευμένη απαξίωση της πολιτικής, ιδιαίτερα μετά τις αλλεπάλληλες κοινωνικές, οικονομικές και υγειονομικές κρίσεις που βιώνουμε, τα τελευταία δεκαπέντε, περίπου, έτη. Επιπροσθέτως, νωπές είναι οι μνήμες από τo σκάνδαλο Qatar Gate, με πρωταγωνίστρια την Ελληνίδα Ευρωβουλευτή Εύα Καϊλή, η οποία κατηγορείται για διαφθορά και ξέπλυμα μαύρου χρήματος για λογαριασμό κυβερνητικών αξιωματούχων του Κατάρ και του Μαρόκου. Συνεπώς, ένα συνονθύλευμα γεγονότων συνέβαλε στον παραγκωνισμό της δημοκρατίας και τον μαρασμό της εμπιστοσύνης, απέναντι στα ευρωπαϊκά όργανα.
Παρά τις προκλήσεις, τα μελανά σημεία στην ιστορία και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Ευρωβουλευτές, κρίνεται απαραίτητο να αναγνωρίσουμε την αξία τους και τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Παρόλο που οι δημοσκοπήσεις μαρτυρούν την έκδηλη άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων, την αύξηση του Ευρωσκεπτικισμού και, γενικότερα, τη μείωση της εμπιστοσύνης προς τη σημασία και το έργο των Ευρωβουλευτών, οι επερχόμενες Ευρωεκλογές θα δείξουν, πραγματικά, τι μέλλει γενέσθαι στο πολιτικό προσκήνιο των Βρυξελών, με τη συμμετοχή των ευρωπαίων πολιτών στην εκλογική διαδικασία να αποτελεί επιτακτική ανάγκη!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ποιος ο ρόλος του Ευρωκοινοβουλίου και γιατί είναι σημαντική η συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές, Το δέλτα, διαθέσιμο εδώ
- Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ευρωπαϊκή Ένωση, διαθέσιμο εδώ
