Της Μαρίνας Νίκα,
Οι Μηλιές είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά του Πηλίου, που αποτελεί από μόνο του μια μικρογραφία ολόκληρου του Βουνού των Κενταύρων. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 400 μέτρων και απέχει 28 χιλιόμετρα από τον Βόλο. Τα παραδοσιακά αρχοντικά και η εντυπωσιακή αρχιτεκτονική των κτιρίων μαρτυρούν την ένδοξη ιστορία του χωριού.
Η ιστορική παράδοση αναφέρει ότι το χωριό ιδρύθηκε από ανθρώπους που ήρθαν πρόσφυγες από τις Μηλιές της Εύβοιας, οι οποίοι έφυγαν από εκεί για να προστατευτούν από τις επιθέσεις πειρατών. Γι’ αυτό άλλωστε, η θέση του χωριού είναι τέτοια, ώστε να μη βλέπει τη θάλασσα και φυσικά, να μη φαίνεται το χωριό από τη θάλασσα.
Οι Μηλιές γνώρισαν σημαντική οικονομική άνθηση από το 1814 και μετά υπήρξαν έδρα της «Μηλιώτικης Σχολής». Η σχολή αυτή ιδρύθηκε από τον Άνθιμο Γαζή, ο οποίος προσέφερε διδασκαλία φυσικών επιστημών και φιλοσοφίας, επιστήμες πρωτόγνωρες για εκείνη την εποχή. Σήμερα, λειτουργεί ως βιβλιοθήκη που φιλοξενεί σπάνια βιβλία και ιστορικά κειμήλια. Επιπρόσθετα, κατά την επανάσταση του 1821, ο Άνθιμος Γαζής ύψωσε τη σημαία της ελευθερίας στις Μηλιές στις 7 Μαΐου 1821. Το 1878, το χωριό αποτέλεσε σημαντικό κέντρο της Θεσσαλικής Επανάστασης.
Ο οικισμός υπέφερε κατά τη διάρκεια της κατοχής (1943), όταν σε αντίποινα για τοπικές αντιστασιακές ενέργειες, οι Γερμανοί το έκαψαν, εκτελώντας και 25 κατοίκους. Επίσης, οι Μηλιές έφθιναν ακόμα περισσότερο με τους καταστροφικούς σεισμούς της δεκαετίας του 1950 και την έναρξη της αστικοποίησης στην Ελλάδα.
Στο κέντρο του χωριού, βρίσκεται η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, ένα υπόδειγμα βυζαντινής εκκλησιαστικής με καταπληκτική ακουστική, που οφείλεται στα 48 πιθάρια εντός των τρούλων του ναού. Σύμφωνα με την παράδοση, η αγιογράφηση υλοποιήθηκε από αγιορείτη μοναχό, ενώ το ξυλόγλυπτο, από ξύλο φλαμουριάς και επιχρυσωμένο τέμπλο έχει κατασκευαστεί από Ηπειρώτες τεχνίτες. Μία από τις τοιχογραφίες είναι αυτή που κεντρίζει περισσότερο και το ενδιαφέρον, η οποία, μάλιστα, ήταν κρυμμένη για χρόνια πίσω από έπιπλα. Η αγιογραφία, λοιπόν, ονομάζεται από τον δημιουργό της, «Ο μάταιος βίος του πλάνου κόσμου» και αναπαριστά έναν τροχό χωρισμένο σε τρεις ομόκεντρους κύκλους. Στο κέντρο απεικονίζεται ένας βασιλιάς, ο οποίος συμβολίζει τον γήινο κόσμο, στον δεύτερο κύκλο φαίνονται οι τέσσερις εποχές του χρόνου ως ανθρώπινες μορφές και στον τρίτο κύκλο παρουσιάζονται τα δώδεκα ζώδια, γεγονός πολύ σπάνιο για ορθόδοξη εκκλησία, με μικρή, μάλιστα, απόκλιση από τα σημερινά αστρολογικά δεδομένα. Γύρω από τον τροχό εικονογραφούνται εφτά άντρες παρουσιάζοντας όλες τις ηλικίες. Η αγιογραφία αυτή, αποτελεί μια προσπάθεια του αγιορείτη μοναχού να αναπαραστήσει τον κύκλο της θνητής ζωής και την πραγματική δύναμη που ρυθμίζει τα πάντα σε αυτόν τον κόσμο.
Τέλος, στις Μηλιές, καταλήγει ένας σιδηροδρομικός σταθμός που κατασκευάστηκε τον 19ου αιώνα, από τον πατέρα του διάσημου ζωγράφου Τζόρτζιο Ντε Κίρικο, Εβαρίστο ντε Κίρικο συνδυάζοντας το εμποροβιομηχανικό κέντρο του Βόλου με την πλούσια και ιδιαίτερα εύφορη περιοχή του Δυτικού Πηλίου. Έπειτα, το 1985 το «τρένο του Πηλίου» χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο ιστορικό μνημείο. Το 1996 το τρενάκι τέθηκε ξανά σε λειτουργία μετά από μία σειρά επισκευών, ακολουθώντας μία διαδρομή από τα άνω Λεχώνια μέχρι τις Μηλιές, προσφέροντας στον επισκέπτη μια μοναδική εμπειρία.
Σήμερα οι Μηλιές αποτελούν έναν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδας, καθώς διατηρούν την ιστορική τους ταυτότητα σε συνδυασμό με την απαράμιλλη φυσική ομορφιά του τόπου!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μηλιές: Το πανέμορφο χωριό που μοιάζει να είναι όλο το Πήλιο σε μικρογραφία, travel.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μηλεών, Πήλιο Μαγνησίας, filoiperiigites.com, διαθέσιμο εδώ