Της Μαρίας Κουλούρη,
«Τα μαθητικά τα χρόνια δεν τ’ αλλάζω με τίποτα» ερμήνευε η Άννα Βίσση το 1988 σε ένα τραγούδι πέρα για πέρα αληθινό (Τα μαθητικά τα χρόνια). Η σχολική περίοδος για τον άνθρωπο αποτελεί ένα υψίστης σημασίας θέμα, αφού τότε πραγματοποιούνται τα αρχικά στάδια της κοινωνικοποίησής του, καθώς και η γνωριμία με τον εαυτό του και τους συνομηλίκους του. Για πρώτη φορά ο άνθρωπος δημιουργεί φιλικές σχέσεις, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις διατηρούνται για μια ζωή. Ένα τέτοιο είδος φιλίας πραγματεύεται το βιβλίο Συμμαθήτριες της Νανάς Ρούσσου, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.
Όσον αφορά τη συγγραφέα, Νανά Ρούσσου, γεννήθηκε και κατοικεί στην Αθήνα, εργάζεται ως μαθηματικός και το έργο της Συμμαθήτριες αποτελεί το πρώτο της μυθιστόρημα. Στο βιβλίο αυτό, μέσα από 25 σχετικά μικρά κεφάλαια, περιγράφεται η επανένωση μιας παρέας πέντε μαθητριών από το Αρσάκειο με αφορμή τον θάνατο μιας μοναχικής συμμαθήτριάς τους, η οποία, ωστόσο, ποτέ δεν διατηρούσε ιδιαίτερα φιλικές σχέσεις με τα πέντε αυτά κορίτσια. Συγκεκριμένα, η γυναίκα αυτή (Ελπίδα Τοπάκη) πεθαίνει αιφνιδίως και αφήνει κληρονομιά ένα μεγάλο σπίτι – πύργο και 900.000 ευρώ σε αυτές τις πέντε κοπέλες, με τον όρο να μην πουλήσουν το σπίτι αν δεν το συμφωνήσουν όλες και να χρησιμοποιήσουν αυτά τα χρήματα μόνο σε ό,τι είναι σχετικό με το σπίτι.
Οι πέντε πρωταγωνίστριες της ιστορίας είναι η Φαίη, η Βίκυ, η Γιώτα, η Βάλια και η Ζανέτ. Πρώτη πρωταγωνίστρια της ιστορίας είναι η Φαίη, μια καθηγήτρια και διευθύντρια φροντιστηρίου στη Γλυφάδα, η οποία τελείωσε με άριστα το Μαθηματικό Αθήνας. Πρόκειται για μια γυναίκα δυναμική, έξυπνη και όμορφη, που είναι παντρεμένη με τον Παύλο, έναν ήρεμο και καλόβολο καλλιτέχνη (γλύπτης στο επάγγελμα), και έχει δυο κόρες δίδυμες, τη Μαίρη και την Όλγα. Η δεύτερη πρωταγωνίστρια της ιστορίας, η Βίκυ, είναι σύζυγος ενός μεγαλοεργολάβου, του Γιάννη, ενώ έχει και μια κόρη φοιτήτρια στην Ιατρική Αθηνών, τη Σοφία. Η αγάπη της για τον τζόγο γίνεται συχνά η αφορμή «περιπαικτικών» σχολίων που δέχεται από τις φίλες της, μια εκ των οποίων είναι και η Φαίη. Η τρίτη της παρέας είναι η Γιώτα, μια γυναίκα καλοπροαίρετη και ευγενική, την οποία οι φίλες της συχνά «εμπαίζουν» για το γεγονός πως δεν ασχολείται σχεδόν καθόλου με τον εαυτό της και έχει αφιερώσει τη ζωή της στη φροντίδα της μητέρας της. Η Γιώτα, η Φαίη και η Βίκυ διατηρούν ακόμα ζωντανή τη σχολική τους φιλία.
Τα υπόλοιπα δύο μέλη της μαθητικής παρέας των πέντε, η Βάλια και η Ζανέτ, έχουν «χαθεί» από τις τρεις που αναφέρθηκαν, ωστόσο η κληρονομιά τις ενώνει ξανά. Η Βάλια ζει στη Σίφνο, είναι παντρεμένη με τον Πάνο και έχει έναν γιο, τον Φίλιππο, ενώ ασχολείται με την κατασκευή χειροποίητων κοσμημάτων. Η τελευταία της παρέας, η Ζανέτ, είναι δυναμική και επαγγελματίας, ενώ μαζί με τον σύζυγό της, Μανώλη, διατηρεί εταιρεία οικιακών ειδών στην Ηλιούπολη. Η επανένωση όλης της παρέας με αφορμή την κληρονομιά επαναφέρει στις πέντε γυναίκες τις σχολικές τους αναμνήσεις και φαίνεται να δυναμώνει τη φιλία τους. Από την άλλη, η φιλία τους δοκιμάζεται λόγω των τρέχουσων συνθηκών, αφού πλέον το πεδίο δραστηριότητάς τους δεν είναι ο μικρόκοσμος του Αρσάκειου αλλά η ίδια τους η ζωή, με όλες τις υποχρεώσεις και τις δυσκολίες της.
Η ροή του βιβλίου εκτυλίσσεται γρήγορα και παραστατικά, αναδεικνύοντας τις μεταβολές που φέρνει αυτή η νέα συνθήκη στις ζωές των πρωταγωνιστριών. Οι «περιπέτειες» των πέντε γυναικών και η συνύπαρξή τους βρίθουν από στιγμές χιούμορ και γέλιου, ενώ ο απλός τρόπος γραφής της συγγραφέως καθιστά το βιβλίο εύληπτο και ανάλαφρο για κάθε αναγνώστη. Το έργο εξυμνεί την αξία της φιλίας, βασιζόμενο στο ρητό «φίλοι είναι η οικογένεια που διαλέγουμε», αποτίοντας «φόρο τιμής» στους φίλους που ήρθαν, έφυγαν, έμειναν και θα έρθουν.
