Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
«Η προσσελήνωση του Apollo 11 ήταν μια απάτη της NASA». «Μας ψεκάζουν μέσα από τα αεροπλάνα που πετούν από πάνω μας». «Η Γη είναι επίπεδη και όχι σφαιρική». Αυτές είναι μόνο μερικές από τις θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφορούν στις μέρες μας και οι οποίες φέρουν «ατράνταχτες αποδείξεις». Δυστυχώς, όμως, κυκλοφορούν χιλιάδες τέτοιες ιδέες ανά τον κόσμο με διάφορες παραλλαγές και θεματικές, που είτε αναφέρονται σε γεγονότα είτε σε πρόσωπα κ.ο.κ. Μια από τις περιόδους που συγκεντρώνουν από τις περισσότερες θεωρίες είναι αυτή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με τον Αδόλφο Χίτλερ να έχει την τιμητική του.
Έτσι, μέσα από το βιβλίο του Θεωρίες συνωμοσίας για τον Χίτλερ: Το Τρίτο Ράιχ και η παρανοϊκή φαντασία, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, ο Richard J. Evans ένας δεινός μελετητής της περιόδου και, ειδικότερα, του Γ΄ Ράιχ, μας παρουσιάζει πέντε από τις διασημότερες θεωρίες συνωμοσίας και προσπαθεί με λογικά επιχειρήματα και τεκμήρια να τις καταρρίψει. Ο γεννημένος στο Λονδίνο συγγραφέας έχει διατελέσει Καθηγητής Ιστορίας στο Birkbeck College, το 1989, καθώς και Καθηγητής Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ, το 1998. Επιπλέον, από το 2014 είναι και Καθηγητής στο Wolfson College του Καίμπριτζ. Έχει λάβει τον τίτλο του «Ιππότη» το 2012, αλλά και το Μετάλλιο του Αμβούργου για την Τέχνη και την Επιστήμη. Τέλος, έχει και ένα πολυσχιδές συγγραφικό έργο σε διάφορους τομείς, ενώ από τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια κυκλοφορούν και τα έργα Η Έλευση του Γ΄ Ράιχ, Το Γ΄ Ράιχ στην εξουσία και το Το Γ΄ Ράιχ στον πόλεμο.
Ως προς το εν λόγω βιβλίο, αποτελείται από πέντε βασικά κεφάλαια —ή να πούμε καλύτερα πέντε θεωρίες συνωμοσίας— που κυκλοφορούν όλα αυτά τα χρόνια γύρω το Γ´ Ράιχ και τον ίδιο τον Χίτλερ. Το πρώτο γεγονός που εξετάζεται, λοιπόν, ήταν τα περίφημα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών, στην ουσία πρόκειται για πλαστές ή σε κάποια σημεία παραποιημένες πληροφορίες, όπου αναφέρεται πως υπήρχε ένα εβραϊκό σχέδιο για παγκόσμια κυριαρχία. Η εμφάνισή του τοποθετείται στις αρχές του 20ου αιώνα και ο συγγραφέας, αφού παρουσιάσει την ιστορία και την πορεία των πρωτοκόλλων κάνει και τη σύνδεση που είχαν με τους ναζιστές, δείχνοντας πως η αντισημιτική θεώρηση του Φύρερ δεν βασιζόταν στην ουσία πάνω σε αυτό το γεγονός, αν και χρησιμοποιήθηκε από το καθεστώς.
Έπειτα, η επόμενη θεωρία — κεφάλαιο που εξετάζεται είναι το λεγόμενο «πισώπλατο χτύπημα» και έχει τις ρίζες του στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έτσι, έχει υποστηριχθεί πως, κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο γερμανικός στρατός δεν είχε ηττηθεί στο πεδίο των μαχών από τους αντιπάλους του, αλλά πως ορισμένοι πολιτικοί και πολίτες με μεγάλη δύναμη και εξουσία —ανάμεσά τους φυσικά και Εβραίοι– υπονόμευσαν τον στρατό με τις ενέργειές τους και προέβησαν στην υπογραφή της ανακωχής παρόλα τα νικηφόρα για τη Γερμανία αποτελέσματα. Ο Evans, λοιπόν, πιάνει το νήμα της ιστορίας από το 1918, λίγο πριν τελειώσει ο πόλεμος, και αναδεικνύει την πραγματική κατάσταση που επικρατούσε στο πεδίο των μαχών, αλλά και τους μετέπειτα χειρισμούς της Γερμανίας, για να φτάσει στην περίοδο της ανόδου των ναζιστών που διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα με εντελώς ανυπόστατα επιχειρήματα για να κερδίσουν τη μερίδα του κόσμου.
Στο τρίτο κεφάλαιο καταπιάνεται με την πυρκαγιά που ξέσπασε στο Ράιχσταγκ (δηλαδή το γερμανικό κοινοβούλιο) στις 27 Φεβρουαρίου 1933, περίοδος κατά την οποία ο Χίτλερ είχε ανέβει στην εξουσία ύστερα από της εκλογές του Νοεμβρίου του περασμένου έτους, αλλά δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία για αυτό είχαν δρομολογηθεί νέες εκλογές. Η πυρκαγιά έδωσε το κατάλληλο πρόσχημα στον ναζιστή ηγέτη να ισχυριστεί πως επρόκειτο για πλήγμα κατά της έννομης τάξης της Γερμανίας, που πραγματοποιήθηκε από κομμουνιστές και Εβραίους και έτσι ανέβαλε τις εκλογές που είχαν προγραμματιστεί και περιόρισε τις ελευθερίες στη χώρα, θεμελιώνοντας σταδιακά το καθεστώς του.
Μια ακόμα θεωρία που κυκλοφορεί όλα αυτά τα χρόνια σχετίζεται με τον Ρούντολφ Ες, αξιωματικό των SS και διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Σύμφωνα με αυτήν, ο Ες ταξίδεψε στην Βρετανία τον Μάιο του 1941 έπειτα από προτροπή του Χίτλερ, με σκοπό να διαπραγματευτεί τους όρους ειρήνης με τον Τσώρτσιλ, κάτι που, όμως, καταρρίπτεται με κατηγορηματικό τρόπο. Τέλος, η πέμπτη πιο διαδεδομένη, ίσως, συνομωσιολογική θεωρία που διαδίδεται αφορά τον ίδιο τον Αδόλφο Χίτλερ και την «απόδρασή» του από το καταφύγιό του στο Βερολίνο μετά από της εισβολή των Συμμαχικών στρατευμάτων το 1945 και τη μυστική μετάβασή του στην Νότιο Αμερική, όπου και συνέχισε τη ζωή του κάνοντας και οικογένεια.
Ο Richard J. Evans, λοιπόν, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του παρουσιάζει με απλό και κατανοητό τρόπο τις πέντε πιο διαδεδομένες θεωρίες συνωμοσίας που έχουν πλαστεί γύρω από το Γ΄ Ράιχ και τον Χίτλερ, αναδεικνύοντας την πραγματική αλήθεια πίσω από τις ιστορίες αυτές.
