Του Θανάση Μάριζα,
Έτσι χαρακτήρισε η ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή, για την 6η Ιανουαρίου, το διάστημα από τη στιγμή που ο τότε Πρόεδρος Trump παρακινούσε τους υποστηρικτές του να μην επιτρέψουν την επικύρωση των εκλογικών αποτελεσμάτων του 2020, μέχρι και τη στιγμή που, μέσω ενός βίντεο στο X (τότε Twitter), τους είπε «Πηγαίνετε σπίτι σας. Σας αγαπάμε. Είστε πολύ ιδιαίτεροι».
Τι έκανε ο ίδιος ο Trump, εκείνες τις τρεις ώρες που οι υποστηρικτές του πραγματοποιούσαν την πλησιέστερη επίδειξη κρατικής ανταρσίας από τον Αμερικανικό Εμφύλιο; Παρακολουθούσε τις εξελίξεις, συντονισμένος στον δέκτη του αγαπημένου του καναλιού, Fox News, με ένα αναψυκτικό στο χέρι.
1.156 ημέρες αργότερα, ο νυν Πρόεδρος Biden, του οποίου η εκλογή, εν τέλει, είχε επικυρωθεί, φρόντισε, από το ίδιο μοιραίο κτήριο του Καπιτωλίου, να υπενθυμίσει πως οι ανωτέρω αντάρτες κατέστησαν την 6η Ιανουαρίου «τη σκοτεινότερη των ημερών». Η ετήσια ομιλία State of the Union (Κατάσταση της Ένωσης, σε ελεύθερη μετάφραση) του Biden περιείχε πολλές τέτοιες συγκρίσεις, μεταξύ του ιδίου και του Trump.
Εκείνο που έλειπε, ωστόσο, ήταν το όνομα του τελευταίου. Αναφερόμενος σε εκείνον αποκλειστικά ως «προκάτοχό» του, ο Biden τόνισε πως ο 45ος Πρόεδρος έδωσε το ελεύθερο στον Putin να κάνει «ό,τι στο καλό» θέλει με την Ουκρανία και την Ευρώπη, ανέτρεψε το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης σε αμβλώσεις, διατάραξε τα ίδια τα θεμέλια της αμερικανικής πολιτικής και «απέτυχε στο πιο βασικό καθήκον»: τη φροντίδα του έθνους, κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της επακόλουθης οικονομικής κρίσης.
Παράλληλα, ο Biden επαίνεσε την πρόοδο της κυβερνήσεώς του, σε τομείς όπως η ανεργία και η δημιουργία υποδομών, διαβεβαίωσε πως θα επαναφέρει την οικουμενική ισχύ της δικαστικής απόφασης Roe v. Wade για τις αμβλώσεις, δεσμεύτηκε να προστατεύσει τη Δημοκρατία και χαρακτήρισε το Ν.Α.Τ.Ο. ως «την ισχυρότερη στρατιωτική συμμαχία που έχει γνωρίσει ο κόσμος». Η τελευταία φράση, μάλιστα, ήταν απευθυνόμενη στον Σουηδό Πρωθυπουργό, Ulf Kristersson, ο οποίος βρισκόταν στο ακροατήριο της ομιλίας και του οποίου η χώρα μόλις είχε γίνει μέλος του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Όλα αυτά, ενώ ο Trump είχε ειδικό προσκεκλημένο τον αυταρχικό (και φίλα προσκείμενο στον Putin) ηγέτη της Ουγγαρίας, Viktor Orbán.
Η ομιλία του Biden ήταν ασυνήθιστη. Όχι όσον αφορά το περιεχόμενό της, αλλά την ενέργεια που επέδειξε ο 81χρονος. Διαυγής και δυναμικός, ο 46ος Πρόεδρος παρουσίασε μια εικόνα του εαυτού του που έχει βρεθεί υπό επανειλημμένη αμφισβήτηση (και όχι αδίκως), τα τελευταία χρόνια. Ο ετοιμόλογος και χαρισματικός Trump, από την άλλη, φαίνεται πως έχει αρχίσει να… χάνει στροφές, τόσο με την ενδεικτικά χαμηλή όρεξή του σε εορταστικές (για τον ίδιο) εκδηλώσεις όσο και με προφορικές γκάφες… αντάξιες του Biden (τους τελευταίους μήνες, ο Trump έχει μπερδέψει τον τελευταίο τουλάχιστον οκτώ φορές με τον 44ο Δημοκρατικό Πρόεδρο, Barack Obama). Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως κι ο ίδιος ο Trump δεν σφύζει από νεότητα, στα 77 ηλικιακά του έτη.
Αυτό δεν σημαίνει, προφανώς, πως ο Biden κατάφερε, ξαφνικά, να υποτάξει τους «δαίμονες» των γηρατειών. Οι στιγμές αδύναμης μνήμης και ελλιπούς διορατικότητάς του είναι υπερβολικά πολλές, ώστε να ισχύει κάτι τέτοιο. Σημαίνει, ωστόσο, πως κι οι δυο υποψήφιοι είναι (ή, τουλάχιστον, θα έπρεπε να είναι) υπερβολικά ηλικιωμένοι για να διεκδικήσουν το προεδρικό χρίσμα της κατεξοχήν πλανητικής υπερδύναμης.
Εδώ βρίσκεται, πιθανώς, κι η ουσιαστικότερη σύγκριση μεταξύ Biden και Trump. Όλοι γνωρίζουν, πάνω κάτω, τόσο τις ιδεολογικές όσο και πολιτικές κατευθύνσεις του καθενός. Εκείνες δεν θα άλλαζαν, σε γενικές γραμμές, ανεξαρτήτως του ποιοι θα εκπροσωπούσαν τους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους, αντίστοιχα, στη «μάχη» του Νοεμβρίου. Αυτό που διαθέτει ουσιαστική βαρύτητα είναι η φαινομενική ακαταλληλότητα και των δυο τωρινών υποψηφίων. Τα ποσοστά αποδοχής του Biden είναι αβυσσαλέα χαμηλά, ενώ δεν έχουν λείψει και τα εσωκομματικά «πυρά», όσον αφορά τη διαχείριση της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα (η Αραβική και μουσουλμανική ψήφος, ειδικά, αναμένεται να αποτελέσει μείζον θέμα της επερχόμενης εκλογικής διαδικασίας).
Αντίστοιχα, ο Trump έχει επανειλημμένα επιδείξει την περιφρόνησή του ακόμα και προς τους πλέον συντηρητικά προσκείμενους θεσμούς (π.χ. ένοπλες δυνάμεις), ενώ το εγκληματικό του ρεκόρ θα έπρεπε να είχε οδηγήσει σε αυτόματη απόρριψη από το πολιτικό κοινό, σε έναν… λογικό κόσμο. Ακόμα και το ίδιο του το κόμμα δεν βρίσκεται εντελώς πίσω του: οι εναλλακτικοί Ρεπουμπλικανικοί υποψήφιοι έκαναν, τουλάχιστον, αισθητή την παρουσία τους στους προκριματικούς (σε αντίθεση με τους αντίστοιχους Δημοκρατικούς), με τον Trump, σε μεγάλο βαθμό, να διατηρείται από το μονοπώλιο που κατέχει στα άκρα της παράταξής του.
Το κατά πόσο οι δυο προαναφερθείσες προσωπικότητες θα αναδειχθούν σε ουσιαστικά επιθυμητές επιλογές, στους μήνες που απομένουν μέχρι και τον Νοέμβριο, μένει να φανεί, αν και θεωρείται (πάντα από τον γράφοντα) ιδιαίτερα απίθανο. Το 2024, έτσι, πιθανώς να καταλήξει σε μια επιλογή «του μικρότερου από δυο κακά» (‘the lesser of two evils’, όπως είναι η χαρακτηριστική αγγλική έκφραση), ακόμα περισσότερο κι από το 2020. Αυτό, βέβαια, εξαρτάται κι από το τι θεωρεί κανείς «κακό» ή από το εάν προτιμά την εγκατάλειψη από την ατέλεια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Takeaways from Joe Biden’s State of the Union address, CNN, διαθέσιμο εδώ
- President Biden’s State of the Union Address, The White House, διαθέσιμο εδώ
- Biden welcomes Sweden to Nato in State of the Union address, The Local (Sweden), διαθέσιμο εδώ
- Biden-Trump Gaffe Tracker: Key Blunders From The 2024 Presidential Campaign, Forbes, διαθέσιμο εδώ
- Joe Biden’s Last Campaign, The New Yorker, διαθέσιμο εδώ
- Watching Super Tuesday Returns at Mar-a-Lago, The New Yorker, διαθέσιμο εδώ