Της Μαρίας Ραβάνη,
Ήταν 2019, όταν εγκλωβισμένοι στα σπίτια μας, υπό την απειλή του COVID19 και με την κυβερνητική προτροπή του «Μένουμε Σπίτι», βγαίναμε στα μπαλκόνια μας και χειροκροτούσαμε τους εργαζόμενους στον κλάδο της Υγείας για τη συνεισφορά και την αυτοθυσία τους. Πάμε στο σήμερα, όπου καθημερινά βλέπουμε παραιτήσεις και καταγγελίες μελών του ιατρικού προσωπικού της χώρας για τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν στα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας. Τώρα, όμως, κανείς δεν χειροκροτεί και πολλοί από εμάς αδιαφορούν ή —ακόμη χειρότερα— δυσανασχετούν με τις κινητοποιήσεις και τις στάσεις εργασίας του ιατρικού προσωπικού. Από οροφές, λοιπόν, που γκρεμίζονται και τραυματίζουν γιατρούς, αναισθησιολόγους που καταρρέουν, λόγω υπερεργασίας, ασθενοφόρα που φθάνουν στα περιστατικά με καθυστέρηση ωρών (αν έχουμε διαθέσιμο ασθενοφόρο να εξυπηρετήσει), ασθενείς που ξαπλώνουν σε καρέκλες αντί για φορεία και πολλά ακόμα. Η εικόνα που παρουσιάζεται για την πραγματικότητα σε όλα τα ελληνικά νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας φαίνεται τουλάχιστον αποκαρδιωτική.
Ο ασκός του Αιόλου, όμως, «άνοιξε» για ακόμη μια φορά πρόσφατα με αφορμή τη νέα νομοθετική «καινοτομία» που έφερε η σημερινή κυβέρνηση της χώρας περί απογευματινών χειρουργείων και γιατρών του Δημοσίου με «μπλοκάκι». Έτσι, αν κάποιος πρέπει να χειρουργηθεί και επιλέξει να πάει σε δημόσιο νοσοκομείο, εφόσον επιθυμεί να γλιτώσει την αναμονή των πρωϊνών χειρουργείων (αναμονή που βάσει καταγγελιών κυμαίνεται από μήνες έως και χρόνο), θα αναγκαστεί να απευθυνθεί στα απογευματινά χειρουργεία. Πληρώνοντας, φυσικά, ένα χρηματικό αντίτιμο, ανάλογα με την ιατρική περίπτωση. Το περίφημο «μπλοκάκι», τώρα, που ευαγγελίζεται ο Υπουργός Υγείας θα επιτρέπει στο ιατρικό προσωπικό των Δημόσιων Δομών Υγείας, με τη λήξη της βάρδιάς τους, να συνεχίσουν να προσφέρουν ιατρικές υπηρεσίες, ως ιδιώτες, όμως, αυτή τη φορά…
Η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία είχε ήδη ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από τις πρώτες λεπτομέρειες που είχε δώσει στη δημοσιότητα ο αρμόδιος Υπουργός. Στις 5 Μαρτίου, όμως, κοινοποιήθηκε η ΚΥΑ*, η οποία ανέφερε το κοστολόγιο για τα απογευματινά χειρουργεία, τα οποία ξεκινάνε από 300 ευρώ (για πολύ μικρές εγχειρήσεις) και φτάνουν έως 2.000. Επιπλέον, προανήγγειλε τη συσχέτιση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα Υγείας, με τους γιατρούς του δημοσίου να μπορούν με τη λήξη της βάρδιάς τους να προσφέρουν υπηρεσίες με «μπλοκάκι» και τους γιατρούς του ιδιωτικού τομέα να μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους κατά περίπτωση, για να καλύψουν κενές θέσεις του Δημοσίου. Τα επιχειρήματα του αρμόδιου Υπουργού για αυτές τις αποφάσεις είναι η «αποσυμπίεση» του συστήματος Υγείας, το οποίο από την περίοδο του COVID και μετά έχει να αντιμετωπίσει το βάρος όλων των διαδικασιών που πήγαν πίσω, εξαιτίας της πανδημίας και η παροχή οικονομικών κινήτρων στους γιατρούς του Δημοσίου, για να μη φεύγουν εκτός χώρας ούτε να προτιμούν την εργασία στις ιδιωτικές κλινικές.
Ωστόσο, ο Ιατρικός Σύλλογος, καθώς και άλλα μεμονωμένα πρόσωπα του ιατρικού κλάδου, εκφράζουν τις ανησυχίες τους για αυτές τις κινήσεις. Οι περισσότεροι αναφέρουν ότι η κυβέρνηση προσπαθεί μάλλον να «στρώσει» το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση του Ε.Σ.Υ. και όχι να το ενισχύσει. Το μέτρο με το «μπλοκάκι» φαίνεται σαν τρόπος διοχέτευσης του πελατολόγιου των δημοσίων νοσοκομείων προς τα ιδιωτικά ιατρεία, εις βάρος προφανώς των πρώτων. Επιπλέον, τα επί πληρωμή απογευματινά χειρουργεία, δημιουργούν αναπόφευκτα ένα σύστημα Υγείας δύο ταχυτήτων, τη στιγμή ακριβώς που το δικαίωμα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη θεωρείται συνταγματικά κατοχυρωμένο και καθολικό (τουλάχιστον κατά γράμμα). Εν ολίγοις, οι νέες αυτές εξελίξεις προσλαμβάνονται από μια συντριπτική πλειοψηφία, κυρίως ως «πηγή» νέων προβλημάτων για το Ε.Σ.Υ., παρά ως λύση των χρόνιων παθογενειών του εθνικού συστήματος Υγείας.
«Πολλές φορές κάνουμε προκηρύξεις για γιατρούς και οι θέσεις μένουν άγονες. Δεν έρχονται».- Δήλωση του σημερινού υπουργού Υγείας.
Η χρόνια υποστελέχωση, ωστόσο, του συστήματος του Ε.Σ.Υ. δεν είναι μυστικό. Όπως αναφέρουν πρόσφατες ιατρικές πηγές, οι κενές θέσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή σε νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας είναι γύρω στις 7.000. Όσον αφορά το λοιπό προσωπικό, τα κενά αυτά αυξάνονται θεαματικά (σχεδόν 30.000 κενές θέσεις). Με τους γιατρούς του δημοσίου να εκλιπαρούν τη κυβέρνηση για περισσότερες προσλήψεις, η απάντηση των αρμόδιων αρχών φαίνεται μάλλον υποδεέστερη της κατάστασης. Πρόσφατα προκηρύχθηκαν προσλήψεις για την πλήρωση 704 θέσεων. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται από τους ίδιους τους γιατρούς σε διάφορα νοσοκομεία, οι προσλήψεις αυτές αδυνατούν να καλύψουν τις πραγματικές ανάγκες των δημόσιων δομών. Για το νοσοκομείο Χίου δεν προκηρύχθηκε θέση, παρόλο που το προσωπικό εδώ και διάστημα εκλιπαρεί για επιπλέον βοήθεια. Για το νοσοκομείο της Άρτας, προκηρύχθηκε 1 θέση, με τα κενά της μονάδας να ανέρχονται στα 37 (σε σύνολο 96 οργανικών θέσεων).
«Ζητούνται αναισθησιολόγοι». «Και μέσα σε αυτό το τοπίο ελλείψεων, η κυβέρνηση προχώρησε στην απόφαση για τα απογευματινά χειρουργεία, χωρίς νοσηλευτές, χωρίς γιατρούς, χωρίς αναισθησιολόγους» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αναισθησιολόγων, Ελεάνα Γαρίνη. Και η αναφορά στη συγκεκριμένη ειδικότητα δεν είναι τυχαία.
Ακόμη και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κρούει τον κώδωνα εδώ και πολύ καιρό για τη σταδιακή μείωση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στα άτομα που επιλέγουν να ειδικευτούν ως αναισθησιολόγοι. Πρόσφατη έρευνα του οργανισμού World Federation of Societies of Anaesthiologists υπογράμμιζε ότι στη χώρα μας έχουμε 11,87 αναισθησιολόγους ανά 100.000 κατοίκους. Για να έχουμε μια ευρύτερη εικόνα της αντιστοιχίας που υπάρχει σε άλλες χώρες, για την Πορτογαλία είναι 17, για τη Βουλγαρία 19 και για την Πολωνία 16. Μια άλλη σχετική έρευνα έδειξε, μάλιστα, όπως αναφέρει η κα. Γαρίνη, ότι το 2040 θα υπάρχει ζήτηση για 25.500 αναισθησιολόγους παγκοσμίως.
«Η ελληνική κυβέρνηση έως τώρα αντιμετωπίζει τη κατάσταση με τη τεχνική του «μπαλώματος», απ’ ό,τι λένε οι ειδικοί του κλάδου. «Παίρνουμε έναν αναισθησιολόγο από αυτό το νοσοκομείο, άλλο ένα από το παραδίπλα και έτσι «βγαίνει» μια βάρδια. Με την υπερπροσπάθεια των εργαζομένων και την πλήρη αδιαφορία των πολιτικών ιθύνοντων. Με ελάχιστες χειρουργικές κλίνες να λειτουργούν και με ασθενείς να περιμένουν ακόμη και 3 (!) έτη, για να χειρουργηθούν».
«Μοντέλο Σουηδίας» α λα ελληνικά. Δεν είναι τυχαίο, επομένως, ότι αν γράψει κανείς τις λέξεις-κλειδιά «κατάρρευση» και «νοσοκομείο» στη μηχανή αναζήτησης της Google, θα εμφανιστούν δεκάδες άρθρα που αναφέρονται στα διάφορα νοσοκομεία της χώρας μας. «Καταρρέει» το «Αττικόν», το «Σωτηρία», το «Αγίου Νικολάου» και πολλά άλλα. Και αν η κατάσταση των νοσοκομείων των μεγάλων πόλεων είναι τέτοια, δεν θέλουμε καν να φανταστούμε τις συνθήκες που επικρατούν στα επαρχιακά παραρτήματα των Υπηρεσιών Υγείας. Όσο, λοιπόν, οι υπεύθυνοι συνεχίζουν να επιλέγουν την προστασία του ιδιωτικού τομέα και την «εργαλειοποίηση» του δημοσίου, εμείς, ως πολίτες αυτής της χώρας και ως δικαιούχοι του αγαθού που λέγεται Δημόσια και Δωρεάν Υγεία, τι ακριβώς μπορούμε να κάνουμε; Εν συντομία, η απάντηση είναι, πολλά…
Καταγράψτε και κοινοποιήστε καταστάσεις που μπορεί να έχετε βιώσει είτε ως επισκέπτες υγείας είτε ως εργαζόμενοι στον συγκεκριμένο Κλάδο. Ενημερωθείτε για τα δικαιώματά σας όσον αφορά την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και κρατήστε υπόλογους όσους προσπαθούν να σας επιβάλλουν το αντίθετο. Μη διστάσετε να καταγγείλετε συμπεριφορές και συμβάντα απευθείας μόλις σας συμβαίνουν στις αρμόδιες Επιτροπές Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας, που βάση νόμου λειτουργούν σε κάθε νοσοκομείο. Και τέλος, στηρίξτε με κάθε τρόπο τους ανθρώπους αυτού του Κλάδου στις απεργίες, τις κινητοποιήσεις και τις εκκλήσεις τους. Ανθρώπους που καθημερινά παρέχουν τις ανεκτίμητες υπηρεσίες σε εμάς και τις οικογένειές μας.
Γιατί, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κανείς δεν χόρτασε με το χειροκρότημα…
*Κ.Υ.Α.: Ακρωνύμιο που αναφέρεται σε Κοινή Υπουργική Απόφαση. Πρόκειται για νομική απόφαση που συνυπογράφεται από αντιπροσώπους διαφορετικών Υπουργείων, για την αντιμετώπιση πολύπλευρων κοινωνικών ζητημάτων με άμεση ισχύ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Αναισθησιολόγοι στο ΕΣΥ: «Είμαστε η εύκολη λεία» / γράφει η Δήμητρα Αλεξίου, faretra.info. Διαθέσιμο εδώ
- Είναι τα ιδιωτικά νοσοκομεία η λύση; capital.gr. Διαθέσιμο εδώ
- ΕΣΥ / Βούλιαξε η Αθήνα για δημόσια και δωρεάν Υγεία, avgi.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Θεαγένειο νοσοκομείο / Εισαγγελική έρευνα για τη φωτογραφία με τον ασθενή στις καρέκλες, avgi.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Απογευματινά χειρουργεία / Όποιος έχει χρήματα θα χειρουργείται – Η ΚΥΑ με τις τιμές ανά επέμβαση, avgi.gr. Διαθέσιμο εδώ
