Του Θανάση Μάριζα,
«Δειλοί». Αυτός ήταν ο χαρακτηρισμός του Γάλλου Προέδρου, Emmanuel Macron, σχετικά με το τι δεν πρέπει να είναι η Ευρώπη, όσον αφορά τη διαχείριση της κρίσης στην Ουκρανία. Έπειτα από δυο χρόνια πολέμου και με το τέλος να μη διακρίνεται ακόμη στον ορίζοντα, μια τέτοια «συμβουλή» είναι αυτονόητη. Η …τολμηρή έκφραση του Macron, ως εκ τούτου, δεν έχει να κάνει με την ίδια την ενωσιακή ενασχόληση με το ζήτημα, αλλά με τη μέθοδο μέσω της οποίας εκείνη προσεγγίζεται: πιο συγκεκριμένα, ο Γάλλος Πρόεδρος είναι της πεποιθήσεως πως νατοϊκές στρατιωτικές μπότες πρέπει να αγγίξουν ουκρανικό έδαφος.
Το κατά πόσο η ανωτέρω στρατηγική είναι συνετή αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Το Κρεμλίνο, παραδείγματος χάριν, κάνει λόγο για «αναπόφευκτη» κλιμάκωση της σύγκρουσης με ολόκληρο το Ν.Α.Τ.Ο. σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο και, όπως άλλωστε έγινε φανερό με την ίδια την αρχική εισβολή, αυτό δεν μπορεί να απορριφθεί ως μια απλή μπλόφα. Η συντριπτική πλειοψηφία των ηγετών-συνεργατών του Macron, επίσης, θεωρεί την ιδέα αναλόγως παράτολμη και μη ρεαλιστική. Η Ευρώπη, εξάλλου, δεν έχει εξαντλήσει όλες τις υπόλοιπες προοπτικές, ώστε η απευθείας αντιμετώπιση των ρωσικών στρατευμάτων να αποτελεί το μοναδικό «φως» στο μεταφορικό τούνελ.
Παρόμοια οπτική φαίνεται να διαθέτει και ο Γερμανός Υπουργός Αμύνης, Boris Pistorius, ο οποίος επισήμανε πως «Δε χρειάζεται […] να συζητάμε για μπότες στο έδαφος ή για το αν έχουμε περισσότερο ή λιγότερο κουράγιο. Αυτό είναι κάτι το οποίο δεν βοηθά πραγματικά στην επίλυση των προβλημάτων που έχουμε, όσον αφορά τη βοήθεια προς την Ουκρανία». Τα λόγια του Pistorius είναι επιφορτισμένα με ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα, εάν αναλογιστούμε πως ο ίδιος επιχειρεί μια (από όλες τις απόψεις, γνήσια και ορθός υπολογισμένη) αναδιαμόρφωση του γερμανικού στρατού, καθώς και πως η ίδια του η χώρα, μέσω του Καγκελαρίου Olaf Scholz, έχει ήδη προσφέρει πολλαπλάσια οπλικά «πακέτα» στο Κίεβο. Έτσι, οι μεγαλεπήβολες, «ναπολεόντειες» δηλώσεις του Macron, ως αυτοδιοριζόμενου «στρατάρχη» της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, είναι ιδιαίτερα ενοχλητικές για το Βερολίνο.
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται και η θεμελιώδης αδυναμία των ρητορικών του Macron. Σε μια περίοδο που ακόμη κι η διχασμένη και «χλιαρή», από άποψη χρηματοδότησης, Δύση είναι ικανή να προσφέρει αρκετή οπλική και οικονομική στήριξη, ώστε να επιτευχθεί μια κατάσταση ισορροπίας μεταξύ της «ταπεινής» Ουκρανίας και της υπερδύναμης Ρωσίας, φαίνεται πως μεσολαβούν πολλά στάδια, έως και την έσχατη αποστολή συμβατικών δυνάμεων στο Κίεβο. Ειδικά, δε, όταν το ίδιο το Παρίσι είναι από εκείνους τους «παίκτες» που δεν εξισορροπούν το «βάρος» των λεγόμενών τους, με αντίστοιχες οικονομικές δεσμεύσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα (και συνάμα ειρωνεία) αποτελεί το γεγονός πως οι ανωτέρω ισχυρισμοί του Macron προέκυψαν σε μια σύνοδο κορυφής στην Πράγα, όπου ο Γάλλος Πρόεδρος, ταυτόχρονα, αρνήθηκε να επενδύσει σε μια τσεχική πρωτοβουλία, για την αποστολή περαιτέρω οπλισμού στην Ουκρανία.
Τι δύναται, λοιπόν, να ακολουθηθεί, ως το δυνατό καλύτερο «μονοπάτι» για το Ν.Α.Τ.Ο.; Η απάντηση, προφανώς, δεν είναι ξεκάθαρη. Ωστόσο, δυο πράγματα μπορούν να ισχύουν ταυτόχρονα: τόσο το ότι οι τωρινοί υποστηρικτικοί ρυθμοί δεν είναι αρκετά υψηλοί, ώστε η Ουκρανία να πραγματοποιήσει την υπέρβαση, όσο και το ότι η απευθείας αποστολή στρατευμάτων στην τελευταία είναι, στην καλύτερη, αχρείαστη και, στη χειρότερη, αυτοκτονική, βάσει των τωρινών δεδομένων.
Όπως έχει υποστηριχθεί και στο παρελθόν από τον γράφοντα, η Ευρώπη έχει μόνο να επωφεληθεί από την ενίσχυση της εσωτερικής της ασφάλειας, πέρα από τα αυστηρά πλαίσια του Ν.Α.Τ.Ο. Αυτό γίνεται όλο και περισσότερο αναγκαίο, με την αυξανόμενη αβεβαιότητα που επικρατεί στην ατμόσφαιρα των επερχόμενων αμερικανικών εκλογών. Θεωρείται ορθότερο, πάντως, αυτή η ενωσιακή αμυντική «εσωστρέφεια» να χτίζεται στα πρότυπα της παρούσας γερμανικής αυτοσυγκράτησης και όχι της γαλλικής «θερμοαιμίας».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Macron’s ‘cowards’ remark ignites Franco-German spat, Politico, διαθέσιμο εδώ
- Ukraine war briefing: Macron says don’t be ‘cowards’ as he digs in over ground troops remark, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Kremlin warns of ‘inevitability’ of conflict with NATO if military alliance sends troops to Ukraine, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Macron “assume” de bousculer les alliés de Kiev, appelés à “ne pas être lâches”, TV5Monde, διαθέσιμο εδώ
- Guerre en Ukraine : à Prague, Emmanuel Macron appelle les alliés à « ne pas être lâches », Le HuffPost, διαθέσιμο εδώ
