Της Μαριλένας Σπαθαριώτη,
Η πορνεία σε συνάφεια με τη μαστροπεία, αποτελούν κάποια από τα πιο κρίσιμα θέματα και εγκλήματα που καλείται να ρυθμίσει ο σύγχρονος νομοθέτης με γνώμονα την αξία της ανθρώπινης υπόστασης και προσωπικότητας. Ειδικότερα, ως πορνεία, αναγνωρίζεται η προσφορά του ίδιου του σώματος σε αόριστο αριθμό προσώπων, προς συνουσία έναντι χρηματικής ή άλλης αμοιβής. Το άτομο που συστηματικά παρέχει σεξουαλικές υπηρεσίες με τον τρόπο αυτό ονομάζεται «εκδιδόμενο», ενώ η γυναίκα που εκδίδεται ονομάζεται «ιερόδουλη» ή κοινώς «πόρνη». Η πορνεία δεν αποτελεί πρωτοφανές φαινόμενο, αλλά, σύμφωνα με πηγές, αποτελεί το αρχαιότερο επάγγελμα στον κόσμο, και συγκεκριμένα στην Ελλάδα ήδη είχαν θεσπιστεί νόμοι για εκείνη από τον Σόλωνα στην αρχαία Αθήνα. Από την άλλη, συνηθισμένη είναι, επίσης, η αναφορά σε περιπτώσεις μαστροπείας, δηλαδή η διευκόλυνση ή παροχή μιας πόρνης ή άλλης εργάτριας του σεξ κατά τη διενέργεια μίας σεξουαλικής πράξης με έναν πελάτη. Τόσο η μαστροπεία όσο και η πορνεία έχουν προβλεφθεί στην ελληνική νομοθεσία, όπως θα αναλυθεί παρακάτω.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τα άτομα που ασχολούνται συστηματικά με την πορνεία, ως σύνηθες επάγγελμα, μπορούν να εργαστούν αυστηρά μόνο σε οίκους ανοχής, καθώς απαγορεύεται ρητά από τον νόμο η πορνεία στους δρόμους και σε ξενοδοχεία. Οι γυναίκες απαιτείται να είναι άνω των 18 ετών, άγαμες, να έχουν το δικαίωμα να κατοικούν και να εργάζονται στην Ελλάδα, να είναι απαλλαγμένες από σεξουαλικά νοσήματα, καθώς και να μην έχουν διαπράξει εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, όπως μαστροπεία, παιδική πορνογραφία, καθώς και να μην έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας και της ζωής, όπως είναι η ληστεία, η κλοπή και η ανθρωποκτονία.
Οι εκδιδόμενες οφείλουν να έχουν εγγραφεί στον τοπικό νόμο και να φέρουν ιατρική κάρτα, η οποία απαιτείται να ενημερώνεται κάθε δύο εβδομάδες. Ειδικότερα, οι ελληνικές αρχές εφαρμόζουν τον νόμο 2734/1999, ο οποίος ορίζει ότι όλοι οι οίκοι ανοχής πρέπει να έχουν άδειες. Οι εν λόγω άδειες εκδίδονται από το κράτος, ενώ αιτούσες είναι κυρίως μεγαλύτερες γυναίκες, πολλές από τις οποίες είναι πρώην πόρνες. Οι οίκοι ανοχής επιβάλλεται να απέχουν τουλάχιστον 200 μέτρα από κάθε δημόσιο κτίριο, ενώ πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004 προτάθηκε η μείωση σε 100 μέτρα, ωστόσο, δε βρήκε ανταπόκριση από την ελληνική κυβέρνηση.
Όσον αφορά τη μαστροπεία, το άρθρο 349 παράγραφος 1 του Ποινικού Κώδικα αναφέρει «όποιος, για να εξυπηρετήσει την ακολασία άλλων, προάγει ή εξωθεί στην πορνεία ανήλικο ή υποθάλπει ή εξαναγκάζει ή διευκολύνει ή συμμετέχει στην πορνεία ανηλίκων, τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή». Αναλυτικότερα, το αδίκημα του 349ΠΚ που εντάσσεται στα κακουργήματα, συμπεριλαμβάνεται στα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, αναφερόμενο στην εξώθηση ανηλίκων στην πορνεία, αποτελώντας κοινό έγκλημα και διευρύνοντας με τον τρόπο αυτό το υποκείμενο δράσης, ενώ η εφαρμογή του αποσκοπεί κυρίως στην προστασία της γενετήσιας ελευθερίας του κάθε ανθρώπου.
Στη δεύτερη παράγραφο, που αποτελεί τη διακεκριμένη μορφή του εγκλήματος, προστατεύεται, επίσης, η ανηλικότητα και η πίεση για εκπόρνευση, ενώ στην 3 παράγραφο της διατάξεως θεωρείται ότι προστατεύεται η αγνεία και η υγεία των θηλέων, η ελευθερία των γυναικών, καθώς και η γενετήσια οικονομική εκμετάλλευση. Κοινό, λοιπόν, χαρακτηριστικό των παραγράφων είναι η καταπολέμηση της διαφθοράς στο πεδίο της ερωτικής ζωής.
Ως προς την αντικειμενική υπόσταση του 349ΠΚ, αυτό αποτελεί υπαλλακτικώς μικτό έγκλημα που σημαίνει πως όσοι αναφερόμενοι στο νόμο τρόπο τέλεσης του κι αν πραγματωθούν, ένα μόνο έγκλημα στοιχειοθετείται. Όπως προαναφέρθηκε, η διάταξη 349ΠΚ αποτελεί κοινό έγκλημα, δράστης του οποίου μπορεί να είναι ο καθένας, ενώ ως προς την παράγραφο 3, το αδίκημα μπορεί να χαρακτηρισθεί και ως ιδιαίτερο έγκλημα που σημαίνει ότι ο δράστης πρέπει να κατέχει μια ιδιαίτερη ιδιότητα κατά την τέλεση της πράξης.
Ως προς την υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος, και όπως προκύπτει από την νομοτυπική υπόσταση του 349ΠΚ, αποτελεί έγκλημα δόλου που σημαίνει ότι περιλαμβάνει κάθε μορφή δόλου, όπως είναι ο δόλος α’ βαθμού, ο δόλος β’ βαθμού και ο ενδεχόμενος δόλος. Ωστόσο, ως προς το στοιχείο του σκοπού της εξυπηρέτησης της ακολασίας των άλλων, ο νόμος ρητά απαιτεί δόλο σκοπού (άμεσο δόλο α΄ βαθμού). Ο δόλος πρέπει να καλύπτει όλα τα στοιχεία της αντικειμενικής υπόστασης του εγκλήματος και συγκεκριμένα τη γνώση ότι το πρόσωπο του θύματος είναι ανήλικο και τη θέληση να το περιαγάγει στην πορνεία και επιπλέον να εξυπηρετήσει την ακολασία άλλων. Για τον λόγο αυτό, το έγκλημα της μαστροπείας ανηλίκων αποτελεί έγκλημα υπερχειλούς υποκειμενικής υπόστασης, εφόσον ο δόλος του δράστη εκτείνεται και πέρα από την αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος.
Από την παραπάνω ανάλυση, διαφαίνεται η υπέρογκη προσπάθεια του νομοθέτη να προστατεύσει τη γενετήσια ελευθερία των ατόμων τόσο στην περίπτωση της πορνείας ως επαγγέλματος αλλά και σε περιπτώσεις εκπόρνευσης ανηλίκων. Συγκεκριμένα, μέσω της θέσπισης διατάξεων για την πορνεία, εκφράζεται η αναγνώριση, από πλευράς της νομοθεσίας, του επαγγέλματος της πορνείας, καθώς και η προστασία αυτού και των ατόμων που το επιτελούν, επιβεβαιώνοντας την υπόστασή του στον νομικό και πραγματικό κόσμο. Επίσης, ύστερα από την εκτενή ανάλυση του αδικήματος της μαστροπείας ανηλίκων, διαπιστώνεται η σοβαρότητα του θέματος που σχετίζεται με την προαγωγή ανηλίκων στον κόσμο της πορνείας, καθώς και η διάθεση του νομοθέτη να προστατεύσει, και ακόμα περισσότερο, να τιμωρήσει με αυστηρό τρόπο όλους όσοι προβαίνουν σε αποτρόπαιες πράξεις κατά ανηλίκων δίχως περιορισμούς και ελαφρυντικά. Η πορνεία και η μαστροπεία σε συνδυασμό αποτελούν μάστιγα και σοβαρό κίνδυνο για την κοινωνία, καθώς η εμφάνιση παρόμοιων περιστάσεων ταλανίζει περισσότερο από ποτέ την ανθρώπινη κοινότητα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Καρδάκου Αικατερίνη, Το έγκλημα της μαστροπείας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, διαθέσιμη εδώ
- Πορνεία, wikipedia.gr, διαθέσιμο εδώ
