Της Ειρήνης Λάττα,
Πολλά έχουν ακουστεί για την αγάπη. Οι φιλόσοφοι έχουν μιλήσει για την αγάπη, οι ποιητές έχουν γράψει ποιήματα, οι συγγραφείς έχουν γράψει βιβλία ολόκληρα. Οι υπόλοιποι άνθρωποι, αν είναι αρκετά τυχεροί, την έχουν νιώσει και την έχουν βιώσει. Αλλά, ποιο είναι το ξεχωριστό σε αυτή την τόσο μικρή λέξη; Ότι παρά τη μικρότητά της είναι πολυδιάστατη, ο κάθε άνθρωπος τη ζει διαφορετικά και έχει κάτι διαφορετικό να πει. Άλλος έχει πληγωθεί, άλλος έχει ξαναπροσπαθεί, άλλος νομίζει ή φοβάται ότι δεν υπάρχει. Μπορούμε παντού να βρούμε και κάτι διαφορετικό ως προς τον ορισμό του συγκεκριμένου συναισθήματος, το οποίο δεν είναι άλλο από την έντονη στοργή και αφοσίωση σε κάποιον ή κάτι. Αποτελεί «κέντρο» των θρησκειών, όπως είναι ο Χριστιανισμός (ὁ θεòς ἀγάπη ἐστίν), όπου συναντάται και η μορφή της θρησκευτικής αγάπης.
Άλλες μορφές αγάπης είναι η ρομαντική, όπως συναντάται σε μια ερωτική σχέση, η αγάπη που υπάρχει στις φιλικές σχέσεις και η οικογενειακή αγάπη. Η αγάπη σαν αρετή αποτελεί, επίσης, «κέντρο» των τεχνών και «πηγή» έμπνευσης όχι μόνο για τους καλλιτέχνες, αλλά και για όλους τους ανθρώπους, αφού σαν κινητήριος δύναμη είναι ό,τι μας δίνει την ώθηση για να μη μένουμε στάσιμοι και να ερχόμαστε πιο κοντά στους στόχους που έχουμε θέσει. Για την επιστήμη, η αγάπη είναι η εξέλιξη της ανάγκης για επιβίωση, με αρχικό σκοπό την αρμονική συνύπαρξη των ανθρώπων σε κοινότητες ενάντια σε οποιαδήποτε απειλή, καθώς και η αναπαραγωγή τους για την εξέλιξη του είδους. Μέχρι σήμερα είναι αποδεκτό πως η αγάπη είναι η μεγαλύτερη αρχή που κρατάει ενωμένη την πλάση σαν ένα σώμα. Για τον λόγο αυτό, δύσκολα συναντάμε βιβλία, καλλιτεχνικά έργα και τηλεοπτικές εκπομπές, στα οποία δεν αναφέρεται έστω και λίγο έμμεσα ή άμεσα το αίσθημα της αγάπης. Ίσως, γιατί ο άνθρωπος έχει δημιουργηθεί για να αγαπά; Είναι η βαθύτερη ανάγκη του, για να επιβιώσει, όπως και σύμφωνα με τον Αριστοτέλη ως ον κοινωνικό, ο άνθρωπος χρειάζεται τους συνανθρώπους του. Δεν μπορεί να ζει μόνος του, αφού δεν είναι ούτε Θεός ούτε θηρίο. Πηγαίνοντας ένα βήμα παρακάτω, η αγάπη είναι το μέσο με το οποίο τελικά ο άνθρωπος δημιουργεί τις κοινωνικές του σχέσεις και «ακμάζει» σαν προσωπικότητα.
Γι’ αυτό και η αγάπη είναι φτιαγμένη, για να «ανυψώνει» τον άνθρωπο. Δεν μπορεί να πάρει τον χαρακτηρισμό «τοξική», όπως γίνεται πολλές φορές στις μέρες μας. Μια τέτοια μορφή αγάπης, φυσικά και δεν είναι αγάπη. Η αγάπη από τη φύση της δεν μπορεί να γίνει «τοξική», ούτε να πληγώνει τον άνθρωπο. Αντίθετα, είναι η «καλλιέργεια» του νου και της ψυχής του. Στην ταινία «Κοινός παρονομαστής», έγινε μια προσπάθεια για τη «βαθύτερη» «προσέγγιση» της αγάπης υπογραμμίζοντας πως «Η πραγματική αγάπη είναι να αγαπάς κάποιον τυφλά και απόλυτα, αδιαφορώντας για το πώς σου φέρεται ή τι σου έχει κάνει. Η αγάπη πρέπει να είναι αυτόφωτη να έχει τη δικιά της ζωή και να μην τρέφεται από τις πράξεις του άλλου». Ποιος το κάνει πράξη, βέβαια, αυτό, πλέον, είναι μια άλλη συζήτηση, διότι πολλοί συγχέουμε την αγάπη με τα προσωπικά μας θέλω και την «εξύψωση» του δικού μας εαυτού, όχι του ανθρώπου που αγαπάμε.
Για την αγάπη μίλησε και ο Απόστολος Παύλος σε ένα εξαιρετικό ποίημα, τον «ύμνο της αγάπης», στην προς Κορινθίους του Επιστολή: «Αν ξέρω να μιλώ όλες τις γλώσσες των ανθρώπων και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε έγινα σαν ένας άψυχος χαλκός που βουίζει ή σαν κύμβαλο που ξεκουφαίνει με τους κρότους του. Και αν έχω το χάρισμα να προφητεύω και γνωρίζω όλα τα μυστήρια και όλη τη γνώση, και αν έχω όλη την πίστη, ώστε να μετακινώ με τη δύναμη της ακόμη και τα βουνά, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε δεν είμαι τίποτε απολύτως. Και αν πουλήσω όλη την περιουσία μου, για να χορτάσω με ψωμί όλους τους φτωχούς, και αv παραδώσω το σώμα μου για να καεί, αλλά αγάπη δεν έχω, τότε σε τίποτε δεν ωφελούμαι.» (Πρωτ.) «ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ, χρηστεύεται, ἡ ἀγάπη οὐ ζηλοί, ἡ ἀγάπη οὐ περπερεύεται, οὐ φυσιοῦται, οὐκ ἀσχημονεῖ, οὐ ζητεῖ τά ἑαυτῆς, οὐ παροξύνεται, οὐ λογίζεται τό κακόν, οὐ χαίρει ἐπί τή ἀδικία, συγχαίρει δέ τή ἀληθεία, πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει. ἡ ἀγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει.»
Στον καιρό της πληροφορίας και της σκληρότητας που «διανύουμε», το να έχουμε το θάρρος να αγαπάμε πραγματικά χρειάζεται πολλή δύναμη. Αυτό, όμως, δε σημαίνει πως είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Ίσως, είναι πολύ πιο εύκολο απ’ όσο νομίζουμε και να χρειάζεται απλά μια υποχώρηση, μια καλή κουβέντα, μια αγκαλιά, μια συγγνώμη αληθινή, μια δικαιολόγηση και λίγη λύτρωση. Και αξίζει τον κόπο!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τι είναι η πραγματική αγάπη; Η μοναδική απάντηση από ελληνική ταινία, newsone.gr. Διαθέσιμο εδώ
- «Η αγάπη πάντα στέγει, πιστεύει, ελπίζει, υπομένει…»: Ο ύμνος της αγάπης του Αποστόλου Παύλου, infokids.gr. Διαθέσιμο εδώ
