Του Γιάννη Αρμύρα,
Η ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη όχι μόνο δε θα αυξήσει, αλλά μπορεί να μειώσει σοβαρά την πιθανότητα μελλοντικών υφέσεων. Το υπουργικό συμβούλιο «Ντένκοφ-Γκάμπριελ» προετοιμάζει τη νόμιμη εισαγωγή του ευρώ στη Βουλγαρία, από τις αρχές του 2025. Η προηγούμενη επίσημα καταγεγραμμένη τέτοια ημερομηνία ήταν η 1η Ιανουαρίου 2024, αλλά κάτι τέτοιο είναι, πλέον, αδύνατο, αφού η υπηρεσιακή κυβέρνηση δεν υπέβαλε έκθεση για την εκπλήρωση των κριτηρίων ένταξης στη ζώνη του ευρώ τον Φεβρουάριο.
Οι ειδικοί είναι ανένδοτοι ότι η υιοθέτηση του ευρώ θα φέρει μόνο θετικά στον Βούλγαρο πολίτη, αλλά δεν παύει να υπάρχει και το επιχείρημα για διατήρηση του λέβα, λόγω της ανάγκης για σοβαρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην ευρωζώνη, κάτι που μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τη Βουλγαρία. Η ημερομηνία της 1ης Ιανουαρίου 2025, για την είσοδο στην Ευρωζώνη, είναι, πάντως, ένας ευσεβής πόθος. Η βουλγαρική κυβέρνηση λέει πότε θα ήθελε να γίνει μέλος, αλλά αυτό δεν αποτελεί και εγγύηση ότι θα συμβεί τότε.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ο πληθωρισμός στη Βουλγαρία είναι 7.7%, ενώ θα πρέπει να είναι τουλάχιστον περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο. Αρκετοί Βούλγαροι οικονομολόγοι εκφέρουν την άποψη ότι, αυτή τη στιγμή, η Βουλγαρία απέχει πολύ από την εκπλήρωση του κριτηρίου αυτού, και δεν είναι σίγουρο αν θα μπορέσει να το επιτύχει έγκαιρα. Σύμφωνα με τους ίδιους, ο πληθωρισμός θα έπρεπε να έχει επιβραδυνθεί σε αποδεκτούς ρυθμούς, ήδη από τις αρχές του επόμενου έτους. Εάν πρόκειται να ζητηθεί έκθεση σύγκλισης, αυτό θα γίνει στις αρχές του 2024, όχι στο τέλος του, και η σχετική έκθεση θα πρέπει να είναι έτοιμη μέχρι τα μέσα του 2024. Η Βουλγαρία θα πρέπει, λοιπόν, να φτάσει στο σημείο αναφοράς για τον πληθωρισμό μέσα στους επόμενους λίγους μήνες, κάτι που φαίνεται ακατόρθωτο και πολύ απίθανο, σε αυτό το στάδιο. Για τις νομοθετικές αλλαγές προς αυτή την κατεύθυνση, δεν αναμένονται σημαντικές διαφορές.
Σε πολιτικό επίπεδο, δεν υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των κομμάτων που συμμετέχουν άμεσα ή έμμεσα στην κυβέρνηση, οπότε η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική, σε σχέση με την αρχή του έτους. Υπάρχει, ακόμη, και το Κίνημα για τα Δικαιώματα και Ελευθερίες (DPS) που φαίνεται να συμφωνεί απόλυτα και να μην έχει αντίρρηση για τις απαραίτητες νομοθετικές αλλαγές, αν και στο αρχικό τους στάδιο διατηρούσε επιφυλάξεις. Πολιτικά, μέσα στο βουλγαρικό κοινοβούλιο δε φαίνεται να υπάρχουν σοβαρά εμπόδια. Μια οικονομική ανάλυση της ανάπτυξη της ευρωζώνης από την έναρξή της, που εκπονήθηκε από τη λέσχη εμπειρογνωμόνων για την οικονομία και την πολιτική (EKIP), δείχνει, ωστόσο, ότι η Ευρωζώνη πάσχει από μια σειρά διαρθρωτικών προβλημάτων. «Δεν αντιπροσωπεύει μια βέλτιστη νομισματική περιοχή, η οποία οδηγεί σε μια σειρά από οικονομικές ανισορροπίες μεταξύ των κρατών-μελών. Αυτή η νομισματική ένωση χρειάζεται σοβαρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ώστε να γίνει λειτουργική. Μέχρι αυτές να εκκαθαριστούν, η ένταξη της Βουλγαρίας είναι μάλλον ένας κίνδυνος», ξεκαθαρίζουν οι εμπειρογνώμονες.
Σύμφωνα με τους ίδιους, μετά την ένταξη στην Ευρωζώνη, είναι πολύ πιθανό να υπάρξει κάποια επιτάχυνση του πληθωρισμού στις τιμές ορισμένων αγαθών και υπηρεσιών (π.χ. τρόφιμα και καθημερινές υπηρεσίες). Πολλές χώρες έχουν δείξει ότι έχουν περάσει από ένα τέτοιο στάδιο, οπότε δεν είναι απίθανο αυτό να συμβεί και στην Βουλγαρία, με την έναρξη του έτους. Είναι αναγκαίο, πάντως, να σημειωθεί ότι η ένταξη της Βουλγαρίας περνάει στο τελευταίο της στάδιο, μιας και η χώρα ετοιμάζεται να πάρει το «πράσινο φως» για την Ευρωζώνη. Αυτό τουλάχιστον επισημάνθηκε, από τα λόγια του Βούλγαρου Υπουργού Οικονομικών, Asen Vasilev, μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε., στη Γάνδη.
Σύμφωνα με τον Vasilev, η Βουλγαρία προχωράει σύμφωνα με το σχέδιο, προς το ευρώ. Ο ίδιος είχε και σχετικές συναντήσεις με την Christine Lagarde, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τον Paschal Donohoe, που είναι Πρόεδρος του Eurogroup, καθώς και με τους δύο επιτρόπους Paolo Gentiloni και Valdis Dombrovskis. Όλες οι προβλέψεις – τόσο της ΕΚ όσο και της ΕΚΤ – δείχνουν ότι το τελευταίο κριτήριο που δεν έχει εκπληρωθεί, δηλαδή εκείνο του πληθωρισμού, θα επιτευχθεί μέσα στο 2024, ανοίγωντας, έτσι την ένταξη για τις αρχές του 2025. Ωστόσο, η είσοδος στην Ευρωζώνη απαιτεί σταθερό πολιτικό περιβάλλον και τακτική κυβέρνηση. Όλο το νομοθετικό πρόγραμμα έχει ήδη εγκριθεί, δηλαδή δεν υπάρχουν νομοθετικά εμπόδια, από εδώ και πέρα. Το μόνο που μένει είναι ο νόμος για την υιοθέτηση του ευρώ, ο οποίος, αυτή τη στιγμή, βρίσκεται υπό εξέταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Bulgaria is about to get the green light for the Eurozone (Βουλγαρικά), Mediapool, διαθέσιμο εδώ
- Economists: Inflation is falling, Bulgaria is getting closer to the Eurozone (Βουλγαρικά), news.bg, διαθέσιμο εδώ
- Bulgaria’s approach to the Eurozone (Βουλγαρικά), Capital, διαθέσιμο εδώ
