Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
2013: Παραιτήθηκε επίσημα, στα 85 του χρόνια, από τη θέση του ο πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄, μια απόφαση που είχε ανακοινώσει ήδη από τις αρχές Φεβρουαρίου, προκαλώντας ιδιαίτερη αίσθηση, Καθώς η θέση του ποντίφικα έχει ισόβιο χαρακτήρα. Τελευταία φορά που ο ανώτατος ηγέτης της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας παραιτήθηκε ήταν επί της εποχής του πάπα Γρηγορίου ΙΒ΄, έξι αιώνες πριν, τον Ιούλιο του 1415.
Ο Βενέδικτος ή κατά κόσμον Joseph Aloisius Ratzinger γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1927 στο χωριό Marktl της Βαυαρίας, στη Γερμανία. Οι γονείς του ήταν άνθρωποι απλοί με τον πατέρα του να εργάζεται ως αστυνομικός και τη μητέρα του μαγείρισσα σε ξενοδοχείο. Ήταν 6 ετών όταν οι ναζί ανέβηκαν στην εξουσία με τους γονείς του να είναι αντίθετοι προς το καθεστώς, αλλά ο νεαρός Joseph εξαναγκάστηκε, όπως πολλά παιδιά, να ενταχθεί στη ναζιστική νεολαία το 1941 και δύο χρόνια αργότερα επιστρατεύτηκε. Εγκατέλειψε τον στρατό λίγο πριν το τέλος του πολέμου, το 1945, αλλά συνελήφθη από τις αμερικανικές δυνάμεις και κρατήθηκε αιχμάλωτος για μια σύντομη περίοδο.
Η πορεία του στην Καθολική Εκκλησία ξεκίνησε το 1951 με τη χειροτόνησή του τον Ιούνιο σε ιερέα, ενώ τα επόμενα χρόνια θα διατελέσει καθηγητής θεολογίας σε διάφορα γερμανικά πανεπιστήμια (σε Φράιζινγκ, Βόννη, Ρέγκενσμπουργκ και αλλού). Παράλληλα, με τα ακαδημαϊκά του καθήκοντα ασχολήθηκε και με τη συγγραφή βιβλίων πάνω σε θεολογικά ζητήματα. Εγκατέλειψε την ακαδημαϊκή του πορεία τον Μάρτιο του 1977, καθώς ανέλαβε τη θέση του αρχιεπισκόπου του Μονάχου και του Φράιζινγκ, ύστερα από την απόφαση του πάπα Παύλο ΣΤ΄, ενώ λίγο αργότερα την ίδια χρονιά γίνεται και καρδινάλιος.
Από το 1981 και για τα επόμενα 24 χρόνια διετέλεσε επικεφαλής της Επιτροπής Δόγματος της Εκκλησίας, μια θητεία κατά την οποία έλαβε το προσωνύμιο «το ροτβάιλερ του θεού». Ο θάνατος του πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄ θα αναφέρει την εκλογή του Joseph Aloisius Ratzinger, στις 19 Απριλίου 2005, στο αξίωμα του ποντίφικα, γενόμενος έτσι ο 265ος πάπας έλαβε το όνομα Βενέδικτος ΙΣΤ΄. Ύστερα από την εκλογή του και απευθυνόμενος στους πιστούς είπε: «Μετά τον πάπα Ιωάννη Παύλο τον Β΄, οι καρδινάλιοι εξέλεξαν εμένα, έναν ταπεινό εργάτη στο αμπέλι του Κυρίου».
Η περίοδος της θητείας του σημαδεύτηκε από διάφορες κρίσεις μέσα στους κόλπους της εκκλησίας. Αρχικά, μια δήλωσή του τον Σεπτέμβριο 2006 πως ο Μωάμεθ άφησε ένα σατανικό και απάνθρωπο στίγμα στην ιστορία ξεσήκωσε πληθώρα αντιδράσεων από τον μουσουλμανικό κόσμο, οδηγώντας τον μερικούς μήνες αργότερα στην ανάκληση των λεγόμενών του. Δύο χρόνια αργότερα, το 2008, νέες αντιδράσεις προκλήθηκαν έπειτα από την απόφαση της αγιοποίησης του πάπα Πίου ΙΒ΄, με πολλούς να αντιστέκονται, καθώς ο εν λόγω ποντίφικας δεν αντιστάθηκε ενεργά κατά του ναζισμού. Η μεγαλύτερη, όμως, αναστάτωση ήρθε όταν ήρθαν στο φως μαρτυρίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών από καθολικούς ιερείς, προκαλώντας τριγμούς μέσα στην εκκλησία.
Το προχωρημένο της ηλικίας του και η έλλειψη σωματικών και ψυχικών δυνάμεων ήταν, σύμφωνα με τον ίδιο, οι λόγοι της απόφασής του για την παραίτηση από τον Ρωμαιοκαθολικό θρόνο. Μάλιστα, είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: «Αν και πλέον αποσύρομαι σε μια ζωή προσευχής, θα είμαι πάντα κοντά σε όλους σας και είμαι βέβαιος πως κι εσείς θα είστε κοντά μου παρότι θα αποσυρθώ από τα εγκόσμια». Έκτοτε, έφερε τον τίτλο του Επίτιμου Πάπα. Έφυγε από τη ζωή τον Δεκέμβριο του 2022 στα 95 του χρόνια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Benedict XVI, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Pope Benedict resigns, history.com, Διαθέσιμο εδώ
- Ποιός ήταν ο επίτιμος Πάπας Βενέδικτος XVI, euronews.com, Διαθέσιμο εδώ
