Του Γιάννη Περγαντή,
Παρά τη δυναμική παρουσία των ελληνικών αποικιών στις μικρασιατικές ακτές, οι ήδη παρόντες λαοί της περιοχής προσέβλεπαν στη δική τους ευμάρεια και επέκταση. Οι συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και ντόπιων ήταν ένα συχνό φαινόμενο, το οποίο αρκετές φορές ενέπλεκε και πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας, κυρίως των μητροπόλεων. Ένας από αυτούς τους πολέμους, η εξέλιξη του οποίου δεν τάραξε ιδιαίτερα τα γεωπολιτικά νερά της περιοχής, ήταν ο Μιλησιακός πόλεμος μεταξύ Μιλήτου και Λυδίας.
Παρά τη μαζική συγκρότηση πολλών νέων ελληνικών πόλεων στα μικρασιατικά παράλια, η πόλη της Μιλήτου ανάγει την ύπαρξή της πολλούς αιώνες πίσω. Αρχαιολογικά κατάλοιπα αποδεικνύουν κατοίκηση στην περιοχή ήδη από τη Νεολιθική εποχή, με την πρώτη αναφορά της σε γραπτά κείμενα να γίνεται την Περίοδο του Χαλκού, ως Μιλαουάτα. Τότε, όταν βρίσκονταν στο απόγειό τους δύο μεγάλοι και σημαντικοί πολιτισμοί, Μυκηναίοι και Χετταιοί, η Μίλητος αποτελούσε το «μήλον της έριδος» για τα αντίπαλα στρατόπεδα. Σε μια σύγκρουση, όμως, των δύο πλευρών στα τέλη του 13ου αιώνα π.Χ., η Μίλητος έγινε περήφανο κτίσμα των Χετταιών.
Σύμφωνα με τις μυθολογικές πηγές, καθώς οι ιστορικές είναι μηδαμινές, η πρώτη κατοίκηση της Μιλήτου από ελληνικούς πληθυσμούς έγινε μετά την οριστική πτώση των δύο προαναφερόμενων πολιτισμών, η οποία συνοδεύτηκε μετέπειτα με την περίφημη «Κάθοδο των Δωριέων» ώθησε ομάδες ανθρώπων στη φυγή από την κυρίως Ελλάδα και την αναζήτηση μιας νέας πατρίδας. Έτσι, ο μύθος λέει πως οι δύο γιοί του μυθικού βασιλιά της Αθήνας Κόδρου, Νηλέας και Δάμασος, μετανάστευσαν στην περιοχή της Καρίας και ίδρυσαν την Ιωνική Δωδεκάπολη, μέρος της οποίας αποτελούσε και η Μίλητος. Τους μετέπειτα αιώνες η Μίλητος ανέπτυξε στενές σχέσεις με πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπως η Αθήνα, τα Μέγαρα και Κόρινθος.
Την προνομιακή θέση των ελληνικών πόλεων της Καρίας προσπάθησε να εκμεταλλευτεί η Λυδία, βασίλειο της κεντρικής Μικράς Ασίας, όταν ο βασιλιάς της Αλλυάτης Β’ κήρυξε πόλεμο στον Θρασύβουλο της Μιλήτου, τύραννο της πόλης, το 624 π.Χ. Η κύρια τακτική που ακολούθησαν οι Λύδοι ήταν η πραγματοποίηση επιδρομών την περίοδο του καλοκαιριού στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις γύρω από την πόλη, αποσκοπώντας στη μείωση των πόρων και εξαθλίωση των κατοίκων. Παρά τις επιτυχημένες επιδρομές των Λυδίων, η Μίλητος διέθετε ένα προνόμιο το οποίο απέτρεπε μια πιθανή επισιτιστική κρίση, το ισχυρό ναυτικό της, το οποίο κυριαρχούσε στην περιοχή. Η εξασφάλιση των θαλάσσιων εμπορικών δρόμων είχαν ως αποτέλεσμα τη συνεχή εισαγωγή τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης, καθιστώντας τις επιδρομές των Λυδίων άχρηστες.
Οι πληροφορίες μας για τον πόλεμο αυτό είναι λιγοστές. Από τα λίγα που ξέρουμε για αυτόν, ο πόλεμος διήρκησε 12 χρόνια, γεγονός σύμφωνα με τον Αλλυάτη έφθειρε το κύρος και τους πόρους του βασιλείου του. Έτσι, ως πράξη καλής θελήσεως, το 612 π.Χ. οι Λύδιοι πρότειναν την επισύναψη συνθήκης ειρήνης, μετά τη λήψη συμβουλών από το Μαντείο των Δελφών. Η απάντηση του Μαντείου προς τους Λυδίους ήταν σαφείς και περιείχε 3 όρους: ανοικοδόμηση του ναού της Ασσησαίας Αθηνάς ο οποίος είχε καταστραφεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, αναγνώριση της ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας της Μιλήτου και άμεση παύση εισβολών του λυδικού στρατού στην επικράτεια την Μιλήτου.
Οι διαπραγματεύσεις αυτές έληξαν με επιτυχία, καθώς οι δύο πλευρές ήρθαν σε συμφωνία. Η Μίλητος κατάφερε να βγει αλώβητη από έναν μακροχρόνιο πόλεμο, εξασφαλίζοντας εν τω μεταξύ την εδαφική κυριαρχία της στην περιοχή. Σύμφωνα με κάποιες πηγές, πρωταγωνιστικό ρόλο στις ειρηνευτικές αυτές συνομιλίες διαδραμάτισε η Κόρινθος, καθώς ο τύραννος της Περίανδρος ώθησε τον Θρασύβουλο σε συμβιβασμό με του Λύδους. Οι ελληνικές πόλεις της Καρίας αντιμετώπισαν τον μεγάλο γειτονικό τους κίνδυνο, ανοίγοντας τον δρόμο για περαιτέρω ανάπτυξη και άνθιση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ο Μιλησιακός πόλεμος (624-612/11 π.Χ.) και η εμπλοκή της Κορίνθου, cognoscoteam.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Ο Μιλησιακός πόλεμος (624-612/11 π.Χ.) και η εμπλοκή της Κορίνθου, archaiologia.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Παναγιώτης Υψηλάντης, Ο Μιλησιακός πόλεμος (624-612/11 π.Χ.) και η εμπλοκή της Κορίνθου, archaiologia.gr, διαθέσιμο εδώ.
