Του Νικολάου Σαμαρά,
1992: Το ημερολόγιο έγραφε 20 Φεβρουαρίου όταν οι 22 ομάδες της τότε Football League, κορυφαίας κατηγορίας του αγγλικού ποδοσφαίρου, αποφάσισαν να αποχωρήσουν από αυτήν και να δημιουργήσουν την Premier League, ως μια ανεξάρτητη κατηγορία από τις υπόλοιπες, η οποία θα είχε μεγάλο βαθμό ανεξαρτησίας από την αγγλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία.
Η ιστορική αναδρομή για το πώς οι αγγλικές ομάδες έφτασαν σε αυτήν την απόφαση είναι κάτι παραπάνω από επεξηγηματική. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, το αγγλικό ποδόσφαιρο είχε πάρει την κατιούσα, καθώς είχε επιβληθεί ο ευρωπαϊκός αποκλεισμός των ομάδων λόγω της έξαρσης του χουλιγκανισμού στο νησί, τα στάδια αρκετών ομάδων της πρώτης κατηγορίας βρίσκονταν υπό κατάρρευση και, σε γενικές γραμμές, η τότε Football League είχε μείνει πίσω σε σχέση με τα υπόλοιπα κορυφαία ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, όπως αυτό της Serie A στην Ιταλία και της La Liga στην Ισπανία, με τους καλύτερους ποδοσφαιριστές στον κόσμο να μην έχουν ως προτεραιότητα να αγωνιστούν στο νησί. Λίγα χρόνια αργότερα, στα early ´90s, φάνηκε να υπάρχει φως στο τούνελ του αγγλικού ποδοσφαίρου σε συλλογικό και εθνικό επίπεδο. Η εθνική Αγγλίας έφτασε μέχρι τα ημιτελικά στο Μουντιάλ του 1990, ενώ το ίδιο έτος η UEFA ήρε την απαγόρευση συμμετοχής των αγγλικών ομάδων στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, με τη Manchester United να κατακτά το Κύπελλο Κυπελλούχων το 1991.
Ωστόσο, για να ξανά γίνουν ανταγωνιστικές οι αγγλικές ομάδες με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, χρειαζόταν αναδιάρθρωση του πρωταθλήματος ως προς την εύρεση μεγαλύτερων εσόδων για τις ομάδες της πρώτης κατηγορίας, με βασικότερο ζήτημα τις τηλεοπτικές χορηγίες. Αρχής γενομένης, από το 1986 οι μεγάλες ομάδες της Football League απείλησαν με αποχώρηση, προκειμένου να εξασφαλίσουν μεγαλύτερα τηλεοπτικά έσοδα και το εγχείρημα πέτυχε. Από τα £ 6,3 εκατ. που λάμβανε η λίγκα το 1986, το ποσό αυξήθηκε σημαντικά, καθώς τα επόμενα 4 χρόνια έφτασε τα £ 44 εκατ., με τις πιο εμπορικές ομάδες να λαμβάνουν το 75% του ποσού.
Οι σκληρές διαπραγματεύσεις για τα τηλεοπτικά συνεχίστηκαν, με τις αγγλικές ομάδες να απειλούν πως θα αποχωρήσουν, ώσπου στο τέλος της σεζόν του 1991 έπεσε στο τραπέζι η πρόταση δημιουργίας ενός νέου πρωταθλήματος, ανεξάρτητο από την ποδοσφαιρική ομοσπονδία, το οποίο θα ήταν υπεύθυνο για την εξεύρεση νέων χορηγιών και το βασικό επιχείρημα για την όλη υπόθεση ήταν η διεθνής ανταγωνιστικότητα του αγγλικού πρωταθλήματος. Στις 21 Ιουλίου του 1991 υπεγράφη από τους κορυφαίους συλλόγους η συμφωνία σύστασης της FA Premier League, που θα είχε εμπορική ανεξαρτησία και δυνατότητα διαπραγματευτής νέων τηλεοπτικών συμβολαίων. Από τις 22 ομάδες, στις αρχές λειτουργίας της νέας κατηγορίας, έμειναν τελικά 20 το 1995, μετά από υπόδειξη της FIFA για τη μείωση των αγώνων μέσα στη σεζόν. Ο ίδιος αριθμός ομάδων παραμένει μέχρι σήμερα.
Η FA Premier League λειτουργεί ως εταιρεία, μέτοχοι της οποίας είναι οι 20 ομάδες με δικαίωμα ψήφου, εκλέγοντας Πρόεδρο και Διοικητικό Συμβούλιο, ενώ δεν εμπλέκεται η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, η οποία μπορεί μόνο να ασκεί βέτο κατά την εκλογή Προέδρου. Η μεγαλύτερη χορηγία της σημερινής Premier League είναι αυτή της Barclays, εξού και η ονομασία της ως Barclays Premier League, η οποία αποτελεί τραπεζικό κολοσσό και η λειτουργία της εντοπίζεται εκατοντάδες χρόνια πριν στο νησί, ενώ άλλοι σημαντικοί χορηγοί του αγγλικού πρωταθλήματος αποτελούν η Nike και η Hublot.
Μέσα σε αυτά τα χρόνια, το αγγλικό πρωτάθλημα έχει κάνει τεράστια βήματα προς τα εμπρός, καθώς εδώ και αρκετά χρόνια αποτελεί το κορυφαίο και πιο ανταγωνιστικό πρωτάθλημα στον πλανήτη, όντας πόλος έλξης των κορυφαίων ποδοσφαιριστών και προπονητών στον κόσμο. Τα budgets των κορυφαίων ομάδων έχουν αυξηθεί δραματικά, με κορυφαίο αυτό της Manchester City που ξεπερνά το £ 1 δις. Η Premier League αποτελεί, πλέον, παράδειγμα προς μίμηση ως προς την οργάνωση, τη δομή και την ανταγωνιστικότητά της, καθώς εμπορικά έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία, ενώ το γεγονός πως οι ομάδες που προάγονται στην Premier League από τις χαμηλότερες κατηγορίες εξασφαλίζουν απευθείας το ποσό των £ 200 εκατ. λέει πολλά.
Η άνοδος του αγγλικού ποδοσφαίρου είναι συνεχής, τουλάχιστον σε συλλογικό επίπεδο, η ανταγωνιστικότητα σε πολύ υψηλά επίπεδα και αυτό έχει συμπαρασύρει και τη δεύτερη κατηγορία της Αγγλίας, την Championship. Επικρατεί τεράστιος ανταγωνισμός για τις θέσεις που εξασφαλίζουν άνοδο στην πρώτη κατηγορία και η ποιότητα του πρωταθλήματος βρίσκεται σε αρκετά καλό επίπεδο. Ωστόσο, το μεγαλύτερο στοίχημα του αγγλικού ποδοσφαίρου είναι η κατάκτηση ευρωπαϊκών τροπαίων στους ρυθμούς που το έκαναν και συνεχίζουν να το κάνουν οι ισπανικές ομάδες. Με τους ρυθμούς ανάπτυξης του αγγλικού ποδοσφαίρου, το μέλλον φαίνεται αισιόδοξο και αυτό που μένει είναι να αποδειχθεί εντός των τεσσάρων γραμμών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕ
- Barclays, premierleague.com, Διαθέσιμο εδώ
- Origins, premierleague.com, Διαθέσιμο εδώ
- Premier League, footballhistory.org, Διαθέσιμο εδώ
