Της Παρασκευής Κωστίνου,
1801: Στις 17 Φεβρουαρίου εκλέγεται ο τρίτος Πρόεδρος των Η.Π.Α., Τόμας Τζέφερσον, υπεύθυνος για την υπογραφή της Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών το 1776 και την ανεξαρτησία της Αμερικής.
Ο Τόμας Τζέφερσον γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1743 στη Βιρτζίνια. Προερχόταν από πλούσια οικογένεια και ανάλογη ήταν και η εκπαίδευση που έλαβε. Από μικρή ηλικία είχε έρθει σε επαφή με τα Λατινικά, Ελληνικά και Γαλλικά, ενώ σπούδασε νομική. Υπήρξε φιλέλληνας και μια προσωπικότητα που συνέβαλε στη διάδοση του φιλελληνισμού πριν την Ελληνική Επανάσταση. Από τα πρώτα του ερεθίσματα ήταν η ελληνική γραμματεία, ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός και ο ρωμαϊκός. Πολύ χαρακτηριστική είναι η αλληλογραφία του Τζέφερσον με τον Αδαμάντιο Κοραή, που είχαν αναπτύξει φιλικό δεσμό και μοιράζονταν το όραμα του Κοραή σχετικά με το ελληνικό γένος.
Λίγο αφότου είχε ξεκινήσει η Αμερικάνικη Επανάσταση το 1775, ο Τζέφερσον εργάζονταν ως δικηγόρος και εκπροσωπούσε την κομητεία Άλμπεμαρλ στη Βουλή στη Βιρτζίνια το 1769. Τότε ο Τζέφερσον υποστήριξε την ανεξαρτησία της Αμερικής από τη Μεγάλη Βρετανία. Μαζί με τον Μπένζαμιν Φράνκλιν, τον Τζον Ανταμς, τον Ρόμπερτ Ρ. Λίβιγκστον και τον Ρότζερ Σέρμαν συνέθεσαν μια επιτροπή και επιφορτίστηκαν με τη σύνταξη της Διακήρυξης Ανεξαρτησίας, στην οποία δηλώνονταν ρητά ότι οι 13 Αμερικάνικες αποικίες δεν θα τελούσαν πλέον κτήμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Φυσικά η διακήρυξη δεν αφορούσε μόνο την ανεξαρτησία της Αμερικής, αλλά και το δικαίωμα της κάθε χώρας στην επανάσταση. Επίσης, γινόταν λόγος για τα ατομικά δικαιώματα. Το Σύνταγμα της Αμερικής, που συντάχθηκε το 1787, είχε επηρεαστεί βαθύτατα από τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας και αποτελεί το παλιότερο γραπτό Σύνταγμα που έχει ισχύ μέχρι και σήμερα.
Η πορεία του Τζέφερσον δεν έληξε φυσικά στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας. Διετέλεσε κυβερνήτης της Βιρτζίνια, μέλος του Κογκρέσου, Υπουργός, όπως και κρατικός γραμματέας. Στις εκλογές του 1796, είχε ηττηθεί από τον Τζον Ανταμς, κατάφερε, όμως, να κερδίσει αρκετούς εκλέκτορες και, τελικά, έγινε Αντιπρόεδρος από το 1797-1801. Τελικά, όμως, στις επόμενες εκλογές του 1800, ο Τζέφερσον ξανά έθεσε υποψηφιότητα για τις εκλογές, στις οποίες δεν πραγματοποίησε προεκλογική εκστρατεία, όπως συνηθίζονταν. Κατάφερε, ωστόσο, να κερδίσει τις εκλογές και να προχωρήσει σε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις, όπως να καταργήσει τους ομοσπονδιακούς φόρους και να προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει τα τελωνειακά έσοδα ως κύρια πηγή της κρατικής οικονομίας. Υπηρέτησε για δύο θητείες έως το 1809. Πολύ σημαντικός σταθμός, επίσης, στην καριέρα του Τόμας Τζέφερσον, ήταν η πραγματοποίηση του πρώτου εξωτερικού πολέμου της Αμερικής στη Τρίπολη το 1801-1805, τον οποίο και κέρδισε.
Το 1803 ο Τόμας Τζέφερσον αγόρασε την έκταση της Λουϊζιάνα από την Γαλλία, με αποτέλεσμα να μεγαλώσει κατά πολύ η έκταση των Η.Π.Α. και να δημιουργηθεί η εικόνα που έχουμε σήμερα. Προστέθηκαν πολύ σημαντικές εκτάσεις, όπως οι σημερινές πολιτείες του Μιζούρι, της Οκλαχόμα, η περιοχή του Κολοράντο ανατολικά των Βραχωδών Ορέων. Αφού η Λουϊζιάνα προσαρτήθηκε στο υπόλοιπο κράτος των Ηνωμένων Πολιτειών, υπήρχε ανάγκη για κατοίκηση. Πρώτα, όμως, έπρεπε να γίνει χαρτογράφηση και εξερεύνηση αυτών των αγνώστων περιοχών. Ο Τόμας Τζέφερσον αποφάσισε να στείλει τους καπετάνιους Meriwether Lewis και William Clark, έχοντας πρώτα λάβει χρηματοδότηση από το Κογκρέσο. Η αποστολή διήρκησε 3 χρόνια και κατάφεραν να αποκτήσουν πολύτιμες γνώσεις για τα αμερικάνικα σύνορα.
Μία ακόμη πτυχή στη διακυβέρνηση του Τζέφερσον ήταν, η αντιμετώπιση των ιθαγενών. Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών είχε προτείνει τη μεταφορά των φυλών Τσερόκι και Σόουνι στον ποταμό Μισισιπή, διότι πίστευε ότι θα μπορέσουν οι ιθαγενείς να προσαρμοστούν σε έναν δυτικό τρόπο ζωής και με αυτόν τον τρόπο θα παραχωρούσαν τα εδάφη, όπου κατοικούσαν. Υπήρχαν φυσικά περιπτώσεις που η αναχώρηση των ιθαγενών δεν γινόταν ήρεμα, αλλά με στρατιωτική παρέμβαση, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν πάρα πολλοί ιθαγενείς.
Ο Τόμας Τζέφερσον απεβίωσε στις 4 Ιουλίου 1826, έχοντας μείνει στην ιστορία για τη διαμόρφωση ουσιαστικά των Ηνωμένων Πολιτειών, μέσω της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τόμας Τζέφερσον, trenfo.com, Διαθέσιμο εδώ
- Τόμας Τζέφερσον. Ένας μεγάλος Αμερικανός Φιλέλληνας, pemptousia.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Η επικαιρότητα του Τόμας Τζέφερσον, liberal.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Μια Συντομη Ιστορια των Ανθρωπινων Δικαιωματων, gr.humanrights.com, Διαθέσιμο εδώ
