Της Γεωργίας – Αλεξάνδρας Καλογεροπούλου,
Η Τζαζ είναι ένα πολύ γνωστό είδος μουσικής, το οποίο εμφανίστηκε το 1880 και θεωρείται ότι ξεκίνησε στη Νέα Ορλεάνη από τη φυλή των Κρεολών. Οι Κρεολοί, οι οποίοι είχαν καταγωγή από τις δυτικές Ινδίες, ήταν εγκατεστημένοι στη Λουϊζιάνα υπό την αποικιοκρατία των Γάλλων και των Ισπανών έως και το 1803 όταν πήραν την αμερικάνικη υπηκοότητα και έμειναν στη Νέα Ορλεάνη. Λόγω των ιδιαίτερων γνώσεων που είχαν πάνω στη δυτικοευρωπαϊκή μουσική, κατάφεραν να ανέλθουν κοινωνική τάξη και να εμφανίζονται στην Όπερα και σε άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις. Από τη δυτική πλευρά της πόλης ζούσαν οι άποροι και με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο Αφροαμερικανοί. Η μουσική σύνθεσή τους αποτελούνταν από απλές μελωδίες και πολύπλοκους ρυθμούς και συνήθως την άκουγαν καθώς δούλευαν, κάτι που τους έκανε πιο παραγωγικούς.
Αυτές οι δύο πλευρές ενώθηκαν, όταν το 1894 μία νομοθεσία που έκανε διάκριση ανάμεσα στους λευκούς και στους μαύρους συγκέντρωσε όλους τους Κρεολούς στη δυτική πλευρά της Νέας Ορλεάνης. Έτσι, οι μουσικές τους ενώθηκαν σε μία δημιουργώντας τη τζαζ, η οποία ήταν ένα συνονθύλευμα από εκκλησιαστικούς ύμνους, τραγούδια σκλάβων και ψαλμωδίες. Σημαντική συμβολή στη δημιουργία της ήταν και το “le code noir”, ένα σύνολο κανόνων που επέτρεπε στους σκλάβους να μην εργάζονται τις Κυριακές ή τις καθολικές αργίες. Εκείνοι τότε πήγαιναν στην πλατεία Κονγκό, όπου έπαιζαν μουσική, τραγουδούσαν και χόρευαν.
Η τζαζ είναι ένας συνδυασμός, κυρίως, από τρεις ήχους. Ένας από αυτούς είναι το ragtime, το οποίο εξελίχθηκε στη Νότιο Αμερική. Πρόκειται για αφροαμερικάνικους ρυθμούς μαζί με ευρωπαϊκή μουσική και ήταν μέρος των εκπομπών μινστρέλ, δίνοντας τη δυνατότητα να εξαπλωθεί σε πολλές περιοχές. Οι Marching bands ήταν ένα μέσο υποστήριξης κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου και ο κύριος σκοπός τους ήταν να αναπτερώσουν το ηθικό. Ήταν πολύ δημοφιλείς αυτοί οι ανυψωτικοί ήχοι μολονότι σχετίζονταν με μία δύσκολη περίοδο. Ο τρίτος ήχος ήταν τα μπλουζ, που αναπτύχθηκε και αυτός κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Αυτό το γένος μουσικής επηρεάστηκε από τα word songs, minstrel shows, τη spiritual music και τη folk.
Ο πρώτος μουσικός που δημιούργησε τζαζ θεωρείται ο Μπάντι Μπόλντεν, ο οποίος ήταν ένας Αφροαμερικανός κορνετίστας που εμφανιζόταν τη νύχτα συχνά στο Storyville. Ο Μπάντι Μπόλντεν χρησιμοποιούσε τον αυτοσχεδιασμό στα τραγούδια του κάτι που είναι κύριο χαρακτηριστικό στη τζαζ. Υπήρξαν και άλλοι μουσικοί που συνδέθηκαν με την απαρχή της τζαζ όπως ο Mutt Carey, o Bunk Johnon, ο Joe Oliver και οι κρεολοί μουσικοί της τζαζ όπως οι Jelly roll Morton, Freddie Keppard και Sidney Bechet.
Ένας από τους πιο θρυλικούς μουσικούς της τζαζ είναι ο Λούις Άρμστρονγκ, ένας διεθνώς αναγνωρισμένος τρομπετίστας και τραγουδιστής που έκανε το swing. Oι πιο αξιοσημείωτες από τις πρώτες του ηχογραφήσεις εκπορεύθηκαν από τα μουσικά σχήματα Hot five και Hot seven. Οι αυτοσχεδιασμοί του Άρμστρονγκ ξεχωρίζουν για τον ρυθμό την πρωτοτυπία και τη λεπτότητά τους. Περαιτέρω, ο Άρμστρονγκ ανέδειξε τη τζαζ ως τέχνη, πέρα από τον συλλογικό τρόπο έκφρασης, αφήνοντας παράλληλα περιθώρια προσωπικής έκφρασης για τον δημιουργό μέσω της προβολής του ρόλου του σολίστα.
Μια άλλη εξίσου σημαντική προσωπικότητα στον χώρο της τζαζ είναι η Έλα Φιτζέραλντ, η λεγόμενη «πρώτη κυρία του τραγουδιού». Γνώρισε μεγάλη επιτυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες και κέρδισε πολλά βραβεία, εκ των οποίων τα 13 ήταν Grammy. Λόγω της ιδιαίτερης φωνής της κατάφερε να πουλήσει 40 εκατομμύρια άλμπουμ. Η Φιτζέραλντ έγινε γνωστή με την ορχήστρα Chick Webb, η οποία έκανε εμφανίσεις σε όλη τη χώρα. Το τραγούδι που τους βοήθησε να αποκτήσουν διεθνή αναγνωσιμότητα ήταν το “A – Tisket , A – Tasket”. Όταν πέθανε ο Webb, η Φιτζέραλντ εγκατέλειψε το συγκρότημα και ξεκίνησε τη σόλο καριέρα της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
-
Louis Armstrong, louisarmstronghouse.org, διαθέσιμο εδώ
