Της Μαίρης Μορέλλα,
Ανατροπή και πρωτοπορία περιγράφουν άριστα τις εικόνες που προσφέρει ο οίκος μόδας “Maison Margiela”. Οι συμβατικοί κανόνες της μόδας καταρρίπτονται και αντικαθίστανται με νέες, τολμηρές προσεγγίσεις. Ο Martin Margiela, διατηρώντας ένα χαμηλό προφίλ στον χώρο, κατάφερε να στρέψει την προσοχή στις καινοτόμες δημιουργίες του, προσδίδοντας στον οίκο μια ιδιαίτερη δυναμική που κυριαρχεί έως και σήμερα.
Ο, Βέλγος σε καταγωγή, Martin Margiela επέδειξε ενδιαφέρον για τη μόδα ήδη από μικρή ηλικία. Επιλέγοντας τη μόδα ως συνοδοιπόρο για τα επόμενα χρόνια της ζωής του, βρίσκεται να σπουδάζει στο Royal Academy of Fine Arts, στο Antwerp του Βελγίου. Αυτή ήταν η αρχή για μια ανατρεπτική πορεία, που θα συνδυάζει με μια λεπτή ισορροπία τη μόδα και την τέχνη, δίνοντας έμφαση σε έναν πρωτοποριακό τρόπο δημιουργίας και έκφρασης. Κάνοντας τα πρώτα του βήματα στον χώρο της μόδας ως βοηθός σχεδίου του Jean Paul Gaultier, ο Martin Margiela καταφέρνει να ιδρύσει το 1988 τον οίκο “Maison Margiela” και φτάνει να παρουσιάζει την πρώτη του συλλογή το 1989 στο Παρίσι, με σήμα κατατεθέν τα χρώματα κόκκινο, άσπρο και μαύρο. Από την πρώτη του κιόλας επίδειξη, κέντρισε την προσοχή, παρεκκλίνοντας από τα δεδομένα της εποχής, αφού επέλεξε να μην τηρήσει τον διαχωρισμό της πρώτης σειράς καθισμάτων από τις υπόλοιπες, κάτι που προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις. Διατήρησε, λοιπόν, την πολιτική του όποιος έρχεται πρώτος εξασφαλίζει οποιαδήποτε κενή θέση εκείνος επιλέξει. Έτσι, το πρώτο του σόου μόδας έλαβε χώρα με μικρά παιδιά να καταλαμβάνουν την πολυπόθητη πρώτη σειρά και να απολαμβάνουν από απόσταση αναπνοής το θέαμα που θα ακολουθούσε.
Σε έναν χώρο γεμάτο δημοσιότητα, ο Margiela επεδίωκε την ανωνυμία, η οποία αποτυπώνεται άψογα σε διάφορες συλλογές του οίκου, μέσα από κρυφές ραφές και τσακίσεις, δημιουργώντας έτσι αναδιπλώσεις στα υφάσματα. Η ανακατασκευή του παραδοσιακού τρόπου δημιουργίας ενδυμάτων με διάφορα κοψίματα, ένωση υφασμάτων και ρούχα φορεμένα ανάποδα, είναι κυρίαρχα στοιχεία και εμφανίστηκαν για να παραμείνουν, ήδη, από τις πρώτες συλλογές. Έντονη είναι η παρουσία των επαναχρησιμοποιούμενων υλικών στα σχέδια, με τα οποία προάγεται η βιωσιμότητα, χωρίς να επισκιάζεται η αισθητική που πρεσβεύει ο οίκος. Λευκές ετικέτες και παραλλαγές στις σιλουέτες των ρούχων, που φαίνεται να μην ακολουθούν τα, έως τώρα, συνηθισμένα πρότυπα, συναντώνται συχνά σε σχέδια του οίκου.
Αποκλίνοντας από τις παραδοσιακές νόρμες, ο οίκος Maison Margiela προσπαθεί να προσεγγίσει με μια νέα ματιά τη μόδα, τοποθετώντας την τέχνη στο επίκεντρο. Ασυνήθιστα υλικά, σχέδια και τεχνικές, κατόρθωσαν να δημιουργήσουν ένα κέντρο επιρροής και έμπνευσης, ανατρέποντας τις συμβατικές εικόνες που κυριαρχούσαν στη μόδα. Η παρουσίαση των σχεδίων σε κινηματογραφικές επιδείξεις μόδας, από τις οποίες δεν απουσιάζει η έμπνευση από διάφορες τέχνες, αποτελεί, επίσης, ένα κεντρικό κομμάτι στην όλη φιλοσοφία του οίκου. Υφάσματα, κουκούλες, μαλλιά χρησιμοποιούνται για να καλύψουν τα πρόσωπα των μοντέλων. Με αυτόν τον τρόπο, η προσοχή εστιάζεται στα ενδύματα και το στυλ και όχι στα αλαβάστρινα πρόσωπα εκείνων που τα επιδεικνύουν. Αποφεύγοντας την επιλογή διάσημων μοντέλων, ο οίκος προτιμάει νέα πρόσωπα με ιδιαίτερες φιγούρες και ασυνήθιστα χαρακτηριστικά. Το άχαρο βάδισμα, με γρήγορο και έντονο ρυθμό, κάνοντας τα μοντέλα να σκοντάφτουν ενώ περπατούν πάνω στην πασαρέλα, αποτελεί ακόμη έναν τρόπο έκφρασης της διαφορετικότητας που επιδιώκεται.
Ο Martin Margiela υπήρξε κεντρική φιγούρα στον οίκο, που ο ίδιος ίδρυσε από το μηδέν, για περίπου δύο δεκαετίες. Παράλληλα, για κάποια χρόνια, διετέλεσε Creative Director στον οίκο “Hermès”, όπου στη δουλειά του, με αμέριστο σεβασμό, έθετε σε πρώτη θέση τη γυναικεία αυτοπεποίθηση και άνεση. To 2008 αποφασίζει να αφήσει την επωνυμία του. Σε απονομή βραβείου για τη συνεισφορά του στον χώρο της μόδας, ο ίδιος επιλέγει να αποφύγει τη δημόσια εμφάνιση, όπως άλλωστε έχει κάνει επανειλημμένες φορές. Ωστόσο, δε θα διατηρήσει εντελώς τη σιωπή του και θα στείλει ένα ευχαριστήριο γράμμα, αναγράφοντας τους λόγους για τους οποίους αποχώρησε. Φαίνεται πως οι σύγχρονοι ρυθμοί στη βιομηχανία της μόδας και η πίεση που δημιουργούν, όπως και η διαρροή πληροφοριών από τα κοινωνικά δίκτυα, του προκάλεσαν δυσαρέσκεια, καθώς καταστρέφεται το αίσθημα της αγωνίας και της έκπληξης, ωθώντας τον να εγκαταλείψει το δημιουργικό αυτό ταξίδι.
Η συλλογή άνοιξη-καλοκαίρι 2024 είναι μια από τις πιο πολυσυζητημένες εικόνες που έχει παρουσιάσει ο οίκος. Εμπνευσμένη από τον Brassaï, έναν Ούγγρο-Γάλλο φωτογράφο, ο οποίος επέλεγε να φωτογραφίζει ατμοσφαιρικά τοπία, συνήθως σκοτεινά και μουντά, η αισθητική της συλλογής αντικατόπτριζε τη νύχτα στο Παρίσι. Σιλουέτες από τη δεκαετία του ’30, που αγκαλιάζουν το σώμα χαρίζοντάς του μια πιο θηλυκή δομή, κορσέδες και λεπτομέρειες με χάντρες, κυριάρχησαν σε όλη την επίδειξη. Πίσω από αυτή την υπερπαραγωγή, κρύβεται ο John Galliano, Creative Director του οίκου, αποδεικνύοντας ξανά το ταλέντο και την ιδιαίτερη αισθητική του. Απαρατήρητο δεν έμεινε το εντυπωσιακό μακιγιάζ των μοντέλων, που δημιουργήθηκε έτσι, ώστε να θυμίζει πορσελάνινη κούκλα, καλύπτοντας τα πρόσωπά τους και αλλοιώνοντας τα χαρακτηριστικά τους. Με μαεστρία η make-up artist Pat McGrath κατόρθωσε να δημιουργήσει μια υφή στο δέρμα του προσώπου, η οποία παρέπεμπε σε γυάλινη επιφάνεια. Αυτή η προσθήκη ήταν το κομμάτι που έλλειπε από το παζλ, έτσι ώστε το σόου να λάβει πληθώρα θετικών κριτικών και να μείνει στην ιστορία. Μόδα και τέχνη μαζί, ρομαντισμός και σκοτάδι, αναμείχθηκαν με την ιδιότυπη ταυτότητα του οίκου και ήρθαν για να ανατρέψουν τα δεδομένα.
Παρά την απουσία του ιδρυτή Martin Margiela, ο οίκος συνεχίζει να υιοθετεί την πρωταρχική φιλοσοφία, διατηρώντας ένα αινιγματικό και μυστηριώδες στυλ, γεμάτο ανατροπές. Η αειφορία αποτελεί κεντρικό κομμάτι της ιδεολογίας του και, όπως φαίνεται μέσα από κάθε νέα συλλογή, επιτυγχάνεται στο έπακρο. Οι ανορθόδοξες εικόνες που προσφέρει ο οίκος “Maison Margiela” κατορθώνουν να αφήνουν το δικό τους στίγμα στην ιστορία της μόδας, μέσα από μοναδικά θεάματα και πρωτοποριακές ιδέες, που σίγουρα θα αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για καινοτόμες αλλαγές στον χώρο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Emma Hope Alwood, The untold story of Martin Margiela’s time at Hermès, 27th March 2017, dazeddigital.com, διαθέσιμο εδώ.
- Marc Bain, Social media has killed the thrill of fashion, says the legendary recluse Martin Margiela, 16th October 2018, qz.com, διαθέσιμο εδώ.
- Brasai, theartstory.org, διαθέσιμο εδώ.
