Της Ευθυμίας Καραδήμου,
Συνεχείς κρίσεις, τι άλλο θα μπορούσε να περιγράψει καλύτερα τη Gen Z; Τη λεγόμενη «καλωδιωμένη» και αινιγματική γενιά, που κάθε άλλο παρά αινιγματική δεν είναι. Permacrisis, λοιπόν, δηλαδή “permanent crisis”, συνεχής κρίση. Η λέξη αυτή αποτέλεσε τη λέξη της χρονιάς, σύμφωνα με το “Collins dictionary”, το 2022 και όχι άδικα καθώς η χρονιά αυτή, οι προηγούμενες αλλά και οι επόμενες από αυτήν αποτέλεσαν σταθμούς αυτής της ανεξάντλητης και διαρκούς κρίσης. Ο όρος αυτός συνοψίζει στο νόημά του τις συνεχείς αλλαγές, την αστάθεια και την αβεβαιότητα αυτής της σύγχρονης ρευστής πραγματικότητας (Zygmunt Bauman), όπου εμείς σαν απλοί παρατηρητές δεν μπορούμε πλέον να οριοθετήσουμε και να ελέγξουμε, αφήνοντας την να «γλιστράει από τα δάχτυλα μας», αδυνατώντας να τη διαχειριστούμε.
Η Gen Z αποτελεί μια γενιά που γεννήθηκε και μεγάλωσε μέσα σε ένα περιβάλλον ρευστότητας και συνεχών κρίσεων. Γνώρισε τον κόσμο από μια διαφορετική σκοπιά, αυτήν του διαδικτύου, καθώς δεν έζησε τον κόσμο χωρίς αυτό. Αφετηρία των κρίσεων αυτών αποτέλεσε η χρηματοοικονομική κρίση, η οποία συντελεί και ένα από τα βασικά βιώματα της γενιάς αυτής, ως συγκείμενο αβεβαιότητας και διακινδύνευσης, καθώς επίσης και πτώσης του κοινωνικού κράτους (κράτους πρόνοιας). Στη συνέχεια, ακολούθησαν και μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, τα μέτρα λιτότητας και άλλες οικονομικό-κοινωνικές μεταβολές, από τις οποίες αναμέναμε έστω μια δικαιότερη κοινωνία, αν όχι μια πλήρη αποκατάσταση της πραγματικότητας. Έπειτα, η γενιά αυτή ήρθε αντιμέτωπη με την υγειονομική και πανδημική κρίση, βλέποντας μπροστά στα μάτια της το σύστημα υγείας να «αιμορραγεί», τους ασθενείς να στοιβάζονται στα κρεβάτια των Μ.Ε.Θ., τους γιατρούς του Ε.Σ.Υ. να εκλιπαρούν για βοήθεια και από την αντίπερα όχθη την κυβέρνηση να ανακοινώνει διαρκώς «ουτοπικά» σενάρια και να παρακολουθεί την κατάσταση σχεδόν «αγκυλωμένη», αφήνοντας το σύστημα υγείας να νοσεί μαζί με τους ασθενείς του και να στηρίζεται στην αυτοθυσία των γιατρών και των εργαζομένων του κλάδου. Επιπρόσθετα, στη χώρα μας συνέβησαν και άλλα φαινόμενα που κλόνισαν τις ρίζες της εμπιστοσύνης των νέων στην ελληνική κυβέρνηση και τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Eνδεικτικά, επίκαιρα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα που ευαισθητοποίησαν και κινητοποίησαν τους νέους της χώρας αφορούν την καταδίκη της Χρυσής Αυγής, που αποτέλεσε ίσως και μια αχτίδα φωτός για την σύγχρονη δικαιοσύνη, την προσπάθεια επιβολής της πανεπιστημιακής αστυνομίας και ταυτόχρονη κατάργηση του ασύλου, την κλιματική αλλαγή, τις φυσικές καταστροφές, το έγκλημα το Τεμπών που άφησε «ανοιχτές πληγές» και αποκάλυψε για άλλη μια φορά την αδυναμία της κυβέρνησης να αναλάβει τις ευθύνες της, καθώς επίσης και το φλέγον ζήτημα που αφορά τους νέους και τις νέες σήμερα, αυτό της ίδρυσης των ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Όπως είναι σαφές, αναφερόμαστε σε εμπειρίες καθολικές, με τεράστια εμβέλεια που καθορίζουν και διαμορφώνουν τη συνείδηση και την ταυτότητα των νέων της «γενιάς Ζ». Μια γενιά που μόνο στάσιμη και προβλέψιμη δεν μπορεί κανείς να τη χαρακτηρίσει, μια γενιά που έχει μεγαλώσει μέσα στην αβεβαιότητα και την παραμέληση, μια γενιά που αγωνίζεται και παλεύει για τα αυτονόητα! Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, αυτή η γενιά να εμπιστεύεται τη δημοκρατία μας; Η απάντηση είναι: Όχι, δεν είναι δυνατόν! Μάλιστα, αυτό επιβεβαιώνεται και από μια σειρά ερευνών (π.χ. έρευνα που διενήργησε το Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή σε συνεργασία με την εταιρεία Aboutpeople), που δείχνουν το χαμηλό ποσοστό εμπιστοσύνης των νέων στους θεσμούς, την κυβέρνηση, τα Μ.Μ.Ε., τα πολιτικά κόμματα κ.λπ.
Μιλάμε, λοιπόν, για μια γενιά που δείχνει έντονα τη δυσαρέσκειά της, που δεν καταστέλλεται και δεν φιμώνεται μέχρι να μπορεί να ζήσει αξιοπρεπώς! Μια γενιά που ασκεί έντονη κριτική στην επικαιρότητα και αρνείται να υποταχθεί και να σκύψει το κεφάλι απέναντι στην κρίση έχοντας μάθει να ζει και να επιβιώνει μέσα σε αυτή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Gen Z & Gen Υ: Πώς οραματίζονται και διαμορφώνουν το μέλλον τους, lifo.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Η ταυτότητα της ελληνικής Generation Z: Ποιες είναι οι ανησυχίες της, πώς βλέπει τους θεσμούς, naftemporiki.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Χαρτογραφώντας τους νέους: Τι πιστεύουν για τα κόμματα και τους θεσμούς, news247.gr, Διαθέσιμο εδώ