Της Σοφίας Μαχαίρα,
Ο υπερκαταναλωτισμός στη σύγχρονη εποχή δεν χρειάζεται πλέον κάποια παρουσίαση ή εξήγηση. Πίσω από κάθε περίοδο εκπτώσεων, γιορτών και κάθε διαφήμιση, ο κόσμος ωθείται στο να αγοράσει περισσότερα από όσα θα «έπρεπε». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα παγκοσμίως να παράγουμε με τόσο πλεόνασμα που οι χωματερές γεμίζουν και το περιβάλλον ρυπαίνεται, με ανησυχητικό ρυθμό. Πώς θα μπορούσαμε, λοιπόν, να «σώσουμε» το πορτοφόλι μας και να μην μας κάνει πλύσιμο εγκεφάλου το μάρκετινγκ;
Ένας αναδυόμενος όρος είναι το “de-influencing”. Δηλαδή, η παραγωγή αρνητικών κριτικών με σκοπό την αποτροπή αγοράς κάποιου προϊόντος. Σε μεγάλο βαθμό, οι κριτικές αυτές είναι αληθινές και όχι ανταγωνιστικές (π.χ. «Μην αγοράσετε το Χ αλλά το Ψ») αλλά, όπως είναι κατανοητό, πρέπει να προέρχονται από έγκυρη πηγή. Επομένως, μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για να μην αγοραστεί κάτι με μικρή διάρκεια ζωής. Εμπνέει την αξία της ποιότητας έναντι της ποσότητας και την άσκηση κριτικής σκέψης. Συνάμα, αποτελεί κρίσιμο χαρακτηριστικό του σύγχρονου αγοραστή, καθώς κάθε προϊόν έχει όμορφο πακετάρισμα και επιζητά την προσοχή του.
Αναμφισβήτητα, μία πρακτική λύση είναι ο καθορισμός ορίου χρημάτων και χρόνου που μπορεί να σπαταληθεί σε ψώνια για κάθε μήνα. Βεβαίως, δεν συμπεριλαμβάνονται τα ψώνια των απολύτως απαραίτητων στον περιορισμό. Για τον λόγο αυτό, πρέπει επίσης να υπάρξει διαχωρισμός μεταξύ αναγκών και των «θέλω». Κάθε διαφήμιση έχει την τάση να παρουσιάζει λύση σε κάποιο πρόβλημα το οποίο δεν γνωρίζαμε πως είχαμε. Γιατί; Μα, επειδή αποτελεί τεχνητό εμπόδιο!
Η προτεινόμενη μέθοδος από πολλούς είναι η πιο προφανής. Ειδικότερα, είναι η ανακύκλωση υλικών, η σωστή συντήρηση και η επιδιόρθωσή τους. Για το τελευταίο, υπάρχουν διάφορες επιλογές, από το ράψιμο κουμπιών μέχρι την χρήση παλιών ρούχων ως πιτζάμες. Αποτελεί τόσο αφορμή εκμάθησης μιας νέας ικανότητας όσο και εξοικονόμηση χρημάτων, καθώς και η επί πληρωμή επιδιόρθωση ρούχων είναι φθηνότερη από την εκ νέου αγορά τους. Αξίζει μία προσπάθεια από όσους έχουν χρόνο να αφιερώσουν!
Το σημαντικότερο βήμα είναι η βαθύτερη κατανόηση της συμπεριφοράς μας. Το “shopping therapy” ως μηχανισμός αντιμετώπισης των προβλημάτων της καθημερινότητας λειτουργεί προσωρινά και η επιρροή του είναι όλο και μικρότερη. Έτσι, καταλήγουμε να αγοράζουμε όλο και περισσότερα για να καλύψουμε το κενό το οποίο αισθανόμαστε, ή για να κάνουμε διάλειμμα από τα άγχη. Στην πραγματικότητα, χρειάζεται ενδοσκόπηση και υιοθέτηση υγιεινότερων, μη ματεριαλιστικών συνηθειών. Ο δρόμος πιθανώς να μην είναι απλός αλλά μακροπρόθεσμα έχει μόνο οφέλη!
Εν τέλει, αν κάτι το θέλουμε τόσο πολύ παρότι δεν το έχουμε ανάγκη, υπάρχει κι άλλος τρόπος να το αποκτήσουμε. Πιο συγκεκριμένα, να το ζητήσουμε από φίλους ή οικογένεια ως δώρο γενεθλίων ή για τις γιορτές. Ακούγεται ανορθόδοξο, όμως πολλά άτομα δυσκολεύονται στην εύρεση δώρων και είναι πρόθημα να «χαλάσουν την έκπληξη» για αντάλλαγμα τη σιγουριά πως πήραν κάτι επιθυμητό για τον παραλήπτη.
Συνοψίζοντας, η μικρή καθημερινή μας ανάγκη για αγορές δεν είναι παρά μία τάση. Η μάχη για τη προσοχή μας δεν τελειώνει ποτέ και οι εξωτερικοί παράγοντες ολοένα θα αυξάνονται. Είναι στο χέρι μας να τη μειώσουμε και να ψωνίζουμε έξυπνα και μεθοδικά. Όπως παρατηρήθηκε, οι καλύτερες συμβουλές είναι συχνά οι πιο ανιαρές. Ο μεγαλύτερος σύμμαχος -αλλά και αντίπαλος!- είναι το ίδιο μας το μυαλό.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- De-influencing: Είναι αυτό η αρχή του τέλους για τους influencers;, olafaq.gr, διαθέσιμο εδώ
