Της Κατερίνας Σφυράκη,
Γεννιέσαι, μεγαλώνεις, ενηλικιώνεσαι, ζεις. Ζεις την κάθε μέρα με τον τρόπο που έμαθες, μέσα σε αυτές τις άλλοτε δύσκολες κι άλλοτε ευνοϊκότερες συνθήκες. Η ζωή κυλά σαν μια γραμμή, όχι ευθεία αλλά καμπυλωτή, με τα πάνω και τα κάτω της, τη ρουτίνα και τις περιπέτειες, τα ευχάριστα και τα δυσάρεστα, τη συνήθεια και το ρίσκο.
Είναι μεγάλο πράγμα τελικά το ρίσκο. Αν το πάρεις, σπας τα δεσμά του φόβου, ενδέχεται, όμως να φας και το κεφάλι σου. Σε κάθε περίπτωση, αν δεν το πάρεις, δεν μπορείς και να ξέρεις. Το ρίσκο, βλέπεις, είναι συνήθως συνδεδεμένο με αυτά τα «ναι» που δεν λέμε, με τις αποφάσεις που δεν παίρνουμε, προκειμένου να μην βγούμε έστω και λίγο έξω από τα καλούπια που συνήθως, άλλοι/ες μας φόρεσαν. Δεν θα μάθεις πού μπορεί να σε βγάλει η απόφαση του να πεις «ναι» στη δουλειά που φοβάσαι, δεν ξέρεις τι θα συναντήσεις αν πάρεις την απόφαση να φύγεις και να κάνεις μια καινούρια αρχή, δεν ξέρεις πώς θα εξελιχθεί η προσωπική σου ζωή αν πεις «ναι» σε αυτή την πρόταση για το ποτό, δεν ξέρεις πώς μπορεί να σε διαμορφώσει μια νέα φιλική, ερωτική, επαγγελματική γνωριμία αν δεν πάρεις το ρίσκο να τη συνάψεις.
Τα μεγαλύτερα ρίσκα μας δεν είναι συνήθως οι καταστάσεις, αλλά οι άνθρωποι που τις συνοδεύουν. Σκέψου, πόσο πιο εύκολο σου ήταν να πάρεις μια απόφαση όταν ήξερες ότι έχεις δίπλα σου κάποιον/α συνοδοιπόρο, ένα υποστηρικτικό πλαίσιο που είναι πραγματικά δίπλα σου; Πόσο πιο απλά γίνονται μονομιάς όλα, όταν το βάρος της ευθύνης μοιράζεται μεταξύ ανθρώπων που αγαπάς; Είναι μία βασική, λοιπόν, παράμετρος αυτή της ανθρώπινης συντροφιάς στις επιλογές μας.
Όπως προείπαμε, το ρίσκο είναι συνήθως το «ναι» που δεν λέμε στην αλλαγή. Αν μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με κάτι, αυτό θα ήταν το τεντωμένο σκοινί πάνω στο οποίο ακροβατούμε, προσπαθώντας να μην πέσουμε, καθώς προχωράμε προς την αντίπερα πλευρά. Το «ναι» που συνήθως δεν λέμε στην αλλαγή «πηγάζει» από τη συνήθεια, την άνεση και την ρουτίνα να ζούμε εντός του “comfort zone” μας. Αν το καλοσκεφτείς, όλες οι καταστάσεις στη ζωή μας είναι ένα “comfort zone”. Πρώτα, έρχεται το οικογενειακό πλαίσιο, στη συνέχεια, το σχολείο, αργότερα, η τριτοβάθμια εκπαίδευση ενδεχομένως ή μια δουλειά. Ακόμη κι αν μιλάμε για περιβάλλοντα δύσκολα, καταπιεστικά ή ακόμη και τοξικά, είναι τρομερή η συνειδητοποίηση του πόσο δυσκολευόμαστε να βγούμε από καταστάσεις απλά και μόνο επειδή τις έχουμε συνηθίσει.
Ωστόσο, κατά βάθος, το ρίσκο είναι δύσκολο, μα συνάμα κι απαραίτητο. Κάθε στάδιο στη ζωή μας, όσο αβίαστα κι αν φαντάζει να επέρχεται, ενέχει ενός είδους ρίσκο. Ακόμα κι αν δε συνειδητοποιούμε ότι είμαστε αποτελέσματα των επιλογών στη ζωή μας, κατά γενική ομολογία κάθε μας βήμα βασίζεται σε μια απόφαση. Όσο κι αν ακολουθούμε την πεπατημένη, οι αποφάσεις μας καθορίζουν τη συνέχεια των επόμενων επιλογών μας, μα κάπου κάπου μεταξύ των λογικών κι ασφαλών αποφάσεων θα χρειαστεί ο κύκλος να σπάσει.
Η ασφάλεια και η σιγουριά είναι αδιαμφισβήτητα πολύτιμα χαρακτηριστικά για τη ζωή ενός ανθρώπου, ιδιαίτερα σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών όχι μόνο σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο αλλά και στο πώς αυτές «μεταβολίζονται» στον ψυχισμό ενός ατόμου. Η επανάπαυση, όμως, σε συνθήκες που δεν μας ικανοποιούν, σε καταστάσεις που μπορεί να μας φθείρουν ή ακόμη και σε συνθήκες που μπορεί να μην είναι οι χείριστες αλλά απλώς όχι οι ιδανικές, δεν μπορεί να είναι παντοτινή. Έρχεται κάποτε η στιγμή που πρέπει να πάρουμε την απόφαση, που πρέπει να πάρεις την απόφαση και οτιδήποτε είναι λιγότερο από αυτά που πραγματικά επιθυμείς να μείνει πίσω και να διεκδικηθεί το απωθημένο, το αληθινό, αυτό που πραγματικά ονειρευόμαστε, αυτό το «ναι» που θέλουμε να πούμε.