Του Κώστα Πασχάλη,
Μια ισραηλινή επίθεση στην πρωτεύουσα της Συρίας, τη Δαμασκό, έγινε το Σάββατο, καταστρέφοντας ένα κατοικήσιμο κτίριο, όπου βρισκόντουσαν ηγέτες παραστρατιωτικών ομάδων που είχαν συμμαχήσει με το Ιράν. Αναλυτικότερα, Ισραηλινοί πύραυλοι ακριβείας κατέστρεψαν ένα πολυώροφο κτήριο στη δυτική γειτονιά της Δαμάσκου, στο οποίο βρισκόντουσαν Ιρανοί σύμβουλοι του Assad.
Η τελευταία ισραηλινή επίθεση σηματοδοτεί μια ακόμα κλιμάκωση των ήδη αυξημένων εντάσεων στην περιοχή. Το Ισραήλ έχει εντείνει τις αεροπορικές επιδρομές του εναντίον Παλαιστινίων στόχων, Λιβανέζων επιδρομέων και στόχων οι οποίοι συνδέονται με το Ιράν. Στις 25 Δεκεμβρίου, μια ισραηλινή αεροπορική επίθεση στη Δαμασκό σκότωσε τον Ιρανό στρατηγό Seyed Razi Mousavi, βετεράνο της Επαναστατικής Φρουράς στη Συρία. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν αντάρτες Χούθι στην Υεμένη στοχεύουν εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα. Οι εντάσεις κατά μήκος των συνόρων Λιβάνου-Ισραήλ έχουν αυξηθεί, με αποτέλεσμα να εκτοξεύονται ρουκέτες από τη Συρία στο βόρειο Ισραήλ και, στο κατεχόμενο από το Ισραήλ, Ύψωμα του Γκολάν.
Όλο λέμε για εξωτερικές απειλές και κρίσεις του Ισραήλ, μήπως, όμως, έχει αρχίσει να έχει και εσωτερική; Αυτό θα το ανακαλύψουμε από ένα άρθρο του Jamie Dettmer, ενός έμπειρου δημοσιογράφου, ο οποίος στα πλαίσια της καριέρας του, έχει καλύψει 15 πολέμους, την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου και Προεδρικές Εκλογές στις Η.Π.Α. και σε περισσότερες από δέκα ευρωπαϊκές χώρες. Αρχικά, θέλοντας και αυτός «να ρίξει φως» στην κατάσταση, στο άρθρο του αρχίζει με τις απόψεις των Ισραηλινών πολιτών, για το εάν θα μπορούσαν να συνυπάρχουν με ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος. Η απάντηση είναι πως οι πολίτες όχι μόνο είναι αντίθετοι, αλλά θέλουν καλύτερη οχύρωση, περισσότερη και καλύτερη πληροφόρηση. Συνεχίζει με μια δημοσκόπηση από το Ινστιτούτο Δημοκρατίας του Ισραήλ, που έδειξε πως το 75% των πολιτών θέλει να συνεχιστεί ο πόλεμος και να παραβλεφθεί η οδηγία των Η.Π.Α. για κατάπαυση του πυρός. Άλλη μια δημοσκόπηση του Gallup έδειξε πως 65% των Ισραηλινών αντιτίθεται στην ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Πέρα από τους πολίτες, ασχολείται και με τους πολιτικούς. Πολλοί από τους παλιούς πολιτικούς και αμυντικούς ηγέτες της χώρας ξεκινούν να αντιτίθενται, υποστηρίζοντας ότι η αγνόηση του παλαιστινιακού ζητήματος απλά δε θα λειτουργήσει και ότι η λύση των δύο κρατών είναι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός, επειδή, όπως το βλέπουν, είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή. Αρχίζει με κάποια αποσπάσματα από την ομιλία του πρώην Πρωθυπουργού του Ισραήλ, Ehud Olmert, όταν ερωτήθηκε ποια είναι η άποψή του για το θέμα: «Δεν είναι της μόδας να εμπιστεύεσαι τους Παλαιστίνιους, οποιονδήποτε Παλαιστίνιο. Αυτή είναι η ώρα που πρέπει να τους μισείς. Αλλά αυτό είναι βλακείες». Ενώ συνεχίζει λέγοντας «Όταν διαφωνώ με τους ανθρώπους, μερικές φορές λέω, ποια είναι η λύση; Τι νομίζεις ότι μπορεί να γίνει; Πιστεύεις ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να ελέγχουμε 4,5 εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς δικαιώματα, με κατοχή για πάντα; Νομίζεις ότι μπορεί να δουλέψει; Στη συνέχεια, φυσικά, δεν έχουν απάντηση».
Ενώ όταν ρωτήθηκε πώς θα μπορούσε να πείσει τους Ισραηλινούς να αποδεχτούν την ιδέα μιας λύσης δύο κρατών, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Κοιτάξτε, έχω μάθει στην πολιτική μου καριέρα ότι η πραγματικότητα δημιουργείται μερικές φορές από την καθαρή αποφασιστικότητα και τις αποφάσεις που λαμβάνονται από τους ηγέτες. Τι είναι δημοφιλές, τι δεν είναι δημοφιλές δεν έχει σημασία. Η λύση των δύο κρατών δεν ήταν ποτέ δημοφιλής ιδέα για την πλειοψηφία των Ισραηλινών. Αλλά εάν είχε εφαρμοστεί, εάν είχαμε σφραγίσει μια συμφωνία στο παρελθόν, η πλειοψηφία θα είχε συμφωνήσει. Απλά πρέπει να το κάνετε. Αυτό είναι μια πράξη ηγεσίας. Αυτό είναι που μας λείπει τώρα».
Όπως ο Olmert, έτσι και ο Yaakov Peri, πρώην επικεφαλής της Ισραηλινής Υπηρεσίας Ασφαλείας Shabak, είναι, επίσης, υποστηρικτής της λύσης των δύο κρατών, καθώς δε βλέπει καμία πραγματική εναλλακτική λύση. Ο Peri απέρριψε την ιδέα ότι δεν υπάρχουν σοβαροί εταίροι για την ειρήνη μεταξύ των παλαιστινιακών ηγετών –κάτι που ο Netanyahu παραπονιέται εδώ και χρόνια– και ανέφερε πιθανούς μετριοπαθείς διαδόχους του 88χρονου Προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής, Mahmoud Abbas. Στην κορυφή της λίστας του Peri είναι ο Mohammed Dahlan, ο πρώην ηγέτης της Fatah στη Γάζα, ο οποίος είναι τώρα ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στενός φίλος και σύμβουλος του Προέδρου των Η.Α.Ε., Mohammed bin Zayed Al Nahyan. Δεδομένου ότι ο πόλεμος κινδυνεύει μόνο να ριζοσπαστικοποιήσει τους Παλαιστίνιους περαιτέρω, τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη, ο Peri φοβάται ότι αν δεν αλλάξει η τρέχουσα δυναμική, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος η Χαμάς να γίνει ισχυρότερη στη Δυτική Όχθη.
«Είμαστε σε ένα σταυροδρόμι», είπε ο Olmert. Αν υπάρξει ορμή για διαπραγματεύσεις, οι Παλαιστίνιοι θα βρουν τους κατάλληλους για να τους εκπροσωπήσουν. Αλλά αυτή δεν είναι η άποψη της ισραηλινής δεξιάς, αυτών στο Λικούντ ή στα σκληροπυρηνικά εθνικιστικά κόμματα που ο Netanyahu χρειάζεται να παραμείνει στο πλευρό του για να διατηρήσει τον κυβερνητικό συνασπισμό του. Αντίθετα, σε κάθε ευκαιρία που του δίνεται, καταδικάζει τη συνθήκη του Όσλο, επαναλαμβάνοντας ότι ήταν ένα τρομερό λάθος και ότι δεν υπάρχει κανένας με τον οποίο να διαπραγματευτεί για την ειρήνη από την παλαιστινιακή πλευρά.
Όπως καταλαβαίνουμε, πολύ δύσκολα θα συμβιβαστούν οι δύο πλευρές. Καθώς τα δύο μέρη συνεχίζουν τον πόλεμο, το μίσος μεταξύ των λαών μεγαλώνει απ’ τον χαμό των αγαπημένων τους. Οι λαοί οδηγούνται σε ένα κύκλο μίσους, που η μόνη επιλογή και των δύο πλευρών είναι η εκδίκηση. Πώς θα μπορέσει η πολιτική ηγεσία της κάθε χώρας να το αντιμετωπίσει αυτό;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The two-state solution is dead. Why pretend anymore?, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
- Israeli strike in Damascus targets Iran-aligned paramilitary officials, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
