Του Ελευθέριου Χονδρού,
Στην καρδιά της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες, για να αντιμετωπίσουν την κλιμακούμενη κρίση στη Γάζα. Η ουσία της ανησυχίας τους βρίσκεται στην κατηγορηματική απόρριψη ενός παλαιστινιακού κράτους από τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, Benjamin Netanyahu. Η Ε.Ε., που υποστηρίζει κατηγορηματικά μια λύση δύο κρατών, βρίσκεται σε αντίθεση με τη στάση του, οδηγώντας σε έντονη ανταλλαγή απόψεων, κατά την πρόσφατη συνάντηση.
Ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών, Stephane Sejourne, που εκπροσωπεί το συλλογικό αίσθημα της Ε.Ε., εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τις δηλώσεις του Netanyahu. «Θα υπάρξει ανάγκη για ένα παλαιστινιακό κράτος με εγγυήσεις ασφάλειας για όλους» τόνισε, υπογραμμίζοντας την ακλόνητη δέσμευση της Ε.Ε. για την εξεύρεση μόνιμης λύσης, στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Καθώς ο αριθμός των νεκρών στη Γάζα ξεπερνά τους 25.000, με την περιοχή να βρίσκεται στα πρόθυρα μιας ανθρωπιστικής καταστροφής, ο επείγων χαρακτήρας για κατάπαυση του πυρός γίνεται πιο εμφανής. Η επιμονή της Ε.Ε. στη λύση δύο κρατών, ως η μόνη αξιόπιστη οδός προς την ειρήνη, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την απόρριψη του παλαιστινιακού κράτους από τον Netanyahu. Η εκ περιτροπής προεδρία της Ε.Ε., που ασκείται επί του παρόντος από το Βέλγιο, υπογράμμισε τον κρίσιμο χαρακτήρα της αντιμετώπισης της δεινής κατάστασης στη Γάζα, αναφέροντας τους επικείμενους κινδύνους πείνας και επιδημιών.
Οι Yπουργοί της Ε.Ε. αναζήτησαν σαφήνεια σχετικά με τα σχέδια του Ισραήλ για το μέλλον και εναλλακτικές λύσεις, στο προτεινόμενο πλαίσιο των δύο κρατών. Ωστόσο, η απάντηση του Iσραηλινού Yπουργού Εξωτερικών, Israel Katz, ήταν κατώτερη των προσδοκιών. Αντί να αντιμετωπίσει τις πιεστικές ανησυχίες σχετικά με τη σύγκρουση, ο Katz παρουσίασε άσχετα βίντεο για τεχνητά νησιά και σιδηροδρομικά έργα, αφήνοντας τον επικεφαλή εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., Josep Borrell, άφωνο. Η κριτική του Borrell ανέδειξε τη χαμένη ευκαιρία για ουσιαστική ενασχόληση με τη δεινή κατάσταση στη Γάζα.
Κανείς δεν μπορεί παρά να αμφισβητήσει τη σταθερή απόρριψη ενός παλαιστινιακού κράτους από τον Netanyahu, ειδικά ενόψει της αποφασιστικής υπεράσπισης της Ε.Ε., για μια λύση δύο κρατών. Η θέση του Ισραηλινού Πρωθυπουργού όχι μόνο αποτελεί πρόκληση για τις διπλωματικές προσπάθειες, αλλά εγείρει, επίσης, ανησυχίες για τη βιωσιμότητα οποιoνδήποτε μεταπολεμικών σχεδίων διακυβέρνησης ή ανοικοδόμησης της Γάζας. Ενώ η Ε.Ε. στέκεται ενωμένη στο κάλεσμά της για μια λύση δύο κρατών, οι εσωτερικές διαφωνίες σχετικά με τις ιδιαιτερότητες της κατάπαυσης του πυρός εξακολουθούν να υφίστανται. Η προτεινόμενη διάσκεψη ειρήνης, την οποία υποστήριξε η Ισπανία και ορισμένα κράτη-μέλη της Ε.Ε., αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από άλλες, όπως το Λουξεμβούργο. Το τελευταίο υποστηρίζει ότι ουσιαστικές ειρηνευτικές συνομιλίες δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν, χωρίς την ενεργό συμμετοχή του Ισραήλ, περιπλέκοντας περαιτέρω το διπλωματικό τοπίο.
Ο Παλαιστίνιος Υπουργός Εξωτερικών, Riad Malki, υπογράμμισε τον επείγοντα χαρακτήρα μιας συλλογικής έκκλησης για κατάπαυση του πυρός, προτρέποντας την Ε.Ε. να εξετάσει τις κυρώσεις κατά του Netanyahu και άλλων, που εμποδίζουν τη λύση των δύο κρατών. Αυτή η έκκληση αντικατοπτρίζει την απογοήτευση προς την απροθυμία του Ισραήλ να υιοθετήσει μια διπλωματική λύση, παρόλο που η σύγκρουση συνεχίζει να επηρεάζει τις ζωές αμάχων. Ως απάντηση στις αυξημένες περιφερειακές εντάσεις, οι Υπουργοί της Ε.Ε. έδωσαν το πράσινο φως για μια ναυτική αποστολή, αναφορικά με την ενίσχυση της ασφαλούς θαλάσσιας κυκλοφορίας στην Ερυθρά Θάλασσα. Η απόφαση αυτή υπογραμμίζει τη δέσμευση της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση ευρύτερων ανησυχιών, σχετικά με την ασφάλεια στην περιοχή. Ωστόσο, οι ανεπίλυτες λεπτομέρειες της αποστολής, καθώς και η αβεβαιότητα γύρω από την ημερομηνία έναρξής της, υπογραμμίζουν την πολυπλοκότητα της πλοήγησης στην περιφερειακή γεωπολιτική.
Συμπερασματικά, η ακλόνητη υποστήριξη της Ε.Ε. για μια λύση δύο κρατών στη Μέση Ανατολή τονίζει την ανάγκη για διπλωματική επίλυση της σύγκρουσης. Η απόρριψη του παλαιστινιακού κράτους από τον Netanyahu, σε συνδυασμό με την έλλειψη σαφούς εναλλακτικής λύσης, αποτελεί τρομερή πρόκληση για την επιδίωξη της ειρήνης. Καθώς η διεθνής κοινότητα παλεύει με την πολυπλοκότητα της κατάστασης, πληθαίνουν τα ερωτήματα σχετικά με τη μελλοντική τροχιά της σύγκρουσης και τις προοπτικές για μια πραγματική και διαρκή επίλυση στην περιοχή.
ENΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU pushes for Palestinian statehood, rejecting Israeli leader’s insistence that it’s off the table, AP, διαθέσιμο εδώ
- ‘Let’s talk about it’: EU’s Borrell presses Israel on two-state solution, AlJazeera, διαθέσιμο εδώ