Της Κατερίνας Ζευγίτη,
Στην εποχή του «φαίνεσθαι», σε μια εποχή, όπου επικρατεί ο υπέρμετρος εγωισμός και ο ανταγωνισμός μεταξύ των ανθρώπων που συναναστρεφόμαστε, σε μια εποχή με την προβολή του «εγώ» να «θαμπώνει» τα «μάτια» της κοινωνίας μας, καλλιεργούνται, δίχως να το καταλαβαίνουμε, συμπεριφορές, οι οποίες μόνο «υγιείς» δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Με άλλα λόγια, στις καθημερινές μας επαφές με τους άλλους παρατηρείται πολύ συχνά η έλλειψη ενσυναίσθησης για τα συναισθήματα και τη ψυχική τους γαλήνη, αλλά και η απροθυμία να ακούσουμε και να αποδεχθούμε ότι δε ζούμε μόνοι μας σε αυτό τον Πλανήτη. Δεν αντιλέγουμε ότι δεν πρέπει να αγαπάμε τον εαυτό μας και να αναγνωρίζουμε την αξία του, καθώς με αυτό τον τρόπο επιβιώνουμε καλύτερα, όμως δε θα πρέπει η αυτοεκτίμηση μας να «σκοτώνει» την αυτοπεποίθηση του διπλανού μας και να την «κοστολογεί». Εν ολίγοις, η σκληρότητα, η υπερβολική αυταγάπη και η αυταρέσκεια, παραπέμπουν στη Χιονάτη και στη ματαιόδοξη, κακιά μητριά της, η οποία βρισκόταν συνεχώς μπροστά από τον μαγικό της καθρέφτη και του έκανε κάθε μέρα την εξής ερώτηση: «Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου, ποια είναι η ομορφότερη σε όλο το Βασίλειο;» Η χαρά «ζωγραφιζόταν» στο πρόσωπό της κάθε φορά που έπαιρνε την απάντηση που ήθελε, η οποία «έτρεφε» το τέρας που ζούσε μέσα της και το μίσος της για το αθώο κορίτσι. Και αναφέρομαι σε εκείνο το τέρας, το οποίο δεν ζει μόνο στα παραμύθια. Ζει ανάμεσα μας, έχει σάρκα και οστά, και ονομάζεται Ναρκισσισμός.
Στο συγκεκριμένο άρθρο, λοιπόν, θα παρουσιάσουμε όλα εκείνα τα στοιχεία που αποκαλύπτουν μια ναρκισσιστική προσωπικότητα και, φυσικά, δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε το μύθο του ανθρώπου που ερωτεύτηκε το είδωλό του, τον Νάρκισσο. Ο Νάρκισσος, ένας πολύ όμορφος νέος ήταν γιος του ποταμού Κηφισού και της νύμφης Λειριώπης. Ήταν τόσο όμορφος, με αποτέλεσμα να τον ερωτεύονται, όχι μόνο κορίτσια, αλλά και αγόρια. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και η νύμφη Ηχώ, η οποία τον ερωτεύτηκε παράφορα. Όμως, ο νεαρός Νάρκισσος παρέμενε αδιάφορος μπροστά στην αγάπη της νύμφης. Έτσι, η Ηχώ απελπισμένη από την απόρριψη του όμορφου αυτού αγοριού κρύφτηκε στα δάση και το μόνο που της έμεινε ήταν η φωνή της. Τότε, οι υπόλοιπες νύμφες ζήτησαν τη βοήθεια των Θεών, για να τον τιμωρήσουν. Μια μέρα, ο Νάρκισσος καθόταν στην όχθη μιας λίμνης, και, βλέποντας την αντανάκλασή του στο νερό, ερωτεύτηκε τον ίδιο του τον εαυτό. Επομένως, ο νεαρός υπέφερε από τον ανικανοποίητο έρωτά του για το είδωλό του, μέχρι που τελικά πέθανε από κατάθλιψη και μαρασμό. Στόχος του συγκεκριμένου μύθου είναι μας διδάξει ότι η εγωπάθεια και ο ισχυρός εγωισμός ενός σύγχρονου Νάρκισσου οδηγούν τόσο στην απομάκρυνση από τον ίδιο του τον εαυτό όσο και από το περιβάλλον του.
Ποιος είναι ο Νάρκισσος, τον συναντάμε μέσα στην ημέρα; Μήπως, έχουμε κι εμείς πέσει στην παγίδα να τον βάλουμε στην καρδιά μας; Ας δώσουμε μερικές απαντήσεις, προκειμένου να τον αναγνωρίσουμε και να τον αποφύγουμε για τη δική μας νηφαλιότητα. Πρώτον, πρόκειται για ένα άτομο, το οποίο δε ζει χωρίς τον θαυμασμό. Είναι η τροφή και το οξυγόνο του. Δηλαδή, ο νάρκισσος χρειάζεται την επιβεβαίωση ότι είναι αρεστός από τον οικογενειακό και φιλικό του περίγυρο, για να νιώθει «γεμάτος» ζωή και ικανοποίηση. Σε περίπτωση που δεν του δοθεί η προσοχή που αναζητά, αισθάνεται ότι δεν είναι αρκετά αρεστός, με επακόλουθο να «κατεδαφίζεται» το παλάτι της κομπορρημοσύνης του. Άρα, γίνεται κατανοητό ότι, εν τέλει, πετά στα σύννεφα μόνο όταν του δίνουν φτερά τα λόγια των άλλων.
Εκτός από αυτό, συνώνυμο της συγκεκριμένης προσωπικότητας είναι η υπεροψία. Με λίγα λόγια, ένας νάρκισσος αντιμετωπίζει κόμπλεξ ανωτερότητας και, βέβαια, βρίσκεται στο επίκεντρο της Γης. Πιστεύει ότι είναι ο ένας και μοναδικός που αξίζει τα καλύτερα σε αυτό τον κόσμο. Για παράδειγμα, μόνο αυτός πρέπει να έχει την ανώτερη θέση στον εργασιακό του χώρο, τον καλύτερο/την καλύτερη σύντροφο, να συγχρωτίζεται με την «αφρόκρεμα» της κοινωνίας και όχι με συνανθρώπους του που για αυτόν δεν είναι ταλαντούχοι και δε φημίζονται για τις επιτυχίες τους. Ακόμη, θα πρέπει να σημειωθεί ότι «περιτριγυρίζεται» από ταπεινά «ελατήρια», όπως αυτό της ζήλειας, της αδιαφορίας, του φθόνου και της αλαζονείας. Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό ότι είναι ένας κυνικός και αλαζόνας άνθρωπος που δεν τον «επισκέπτονται» αγνά συναισθήματα και δεν μπαίνει στη θέση του άλλου.
Παράλληλα, «αρρωσταίνει» στην ιδέα της αυτοκριτικής και, ιδίως, της κριτικής. Δεν αντέχει να μπαίνει στο «στόχαστρο» κανενός και να τον φέρνουν σε δύσκολη θέση. Αντιθέτως, δεν θα χάσει την όρεξη του για φαγητό και τον ύπνο του μόλις προσβάλλει μια ψυχή. Με λίγα λόγια, δεν αντέχει να τον κατηγορούν, επειδή είναι ένας «άγγελος» που δεν κάνει ποτέ λάθη. Μάλιστα, ισχυρίζεται ότι λάθη κάνουν οι γονείς του, τα αδέρφια του και, γενικότερα, όποιος αναπνέει, ενώ με την αλήθεια δεν έχει καλές σχέσεις και το ψέμα είναι το δεξί του χέρι σε κάθε του υπόθεση. Τέλος, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε ότι χαίρεται με το να εκμεταλλεύεται καταστάσεις, ώστε να εκπληρώσει τα όνειρά του και δεν τον νοιάζει αν οι άλλοι υποφέρουν. Συμπερασματικά, ένας νάρκισσος, θα κάνει πάντα ό,τι περνά από το χέρι του, ακόμη κι αν «πατά πάνω σε πτώματα», για να είναι αποδεκτός από τον κύκλο του.
Συνοψίζοντας, γίνεται εύλογα αντιληπτό ότι ο νάρκισσος είναι ένας άνθρωπος που θέλει όλα τα βλέμματα να στρέφονται πάνω του, χωρίς να κάνει κάποια απόπειρα για την αυτοβελτίωσή του. Σίγουρα, δεν είναι εύκολη η διαδικασία της ενσυναίσθησης και το «άνθισμα» όμορφων σκέψεων, διότι πάντα θα υπάρχουν «γλυκοί» πειρασμοί. Σημασία έχει να παλεύουμε το κακό και να επιτρέπουμε στο φως να μας συνοδεύει σε όλη την πορεία του ταξιδιού μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο Μύθος του Νάρκισσου, thematofylakes.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Πως να αναγνωρίσετε ένα νάρκισσο, therapia.gr. Διαθέσιμο εδώ
