Της Φαίδρας Χρυσοστάλη,
Ο νέος Πρόεδρος της Αργεντινής, Javier Milei, απέσυρε, στις αρχές του προηγούμενου μήνα, τη χώρα από την προγραμματισμένη είσοδο της στον διεθνή πολιτικό οργανισμό, BRICS. Με ένα γράμμα προς τις κορυφαίες αναδυόμενες χώρες του οργανισμού, δήλωσε πως η Κυβέρνηση έχει αποφασίσει να αναθεωρήσει τις αποφάσεις που είχαν παρθεί από την προηγούμενη Αργεντινή Κυβέρνηση. Έτσι, ακυρώθηκε η είσοδος της στον οργανισμό, η οποία ήταν προγραμματισμένη να ολοκληρωθεί την 1η Ιανουαρίου, μαζί με την Αίγυπτο, το Ιράν, την Αιθιοπία, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η κίνηση αυτή του Milei, υποδεικνύει την κλήση του προς τη Δύση, καθώς οι χώρες των BRICS λειτουργούν ως «αντίβαρο» της Δυτικής επιρροής.
Ο ακρο-δεξιός Πρόεδρος της Αργεντινής, Javier Milei, εκλέχθηκε τον Νοέμβριο και υποσχέθηκε ριζικές αλλαγές στην οικονομία της χώρας. Δήλωσε πως θα αναιρέσει λάθη δεκαετιών μέσω έντονων περικοπών, οι οποίες θα επιτρέψουν στη χώρα να μειώσει το δημόσιο χρέος και τον πληθωρισμό, ο οποίος αυτή τη στιγμή είναι υψηλότερος από 140%. Για αυτό το λόγο, η απόφαση του Προέδρου έχει λάβει αυστηρή κριτική, καθώς τα BRICS, όντας ένας οργανισμός που επεκτείνεται συνεχώς, με αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι οποίες ξεπερνούν την οικονομική δύναμη των G7 και με πρόσβαση σε άφθονους φυσικούς πόρους, θα μπορούσαν να συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση της αργεντινής οικονομίας.
Προτού αναφερθούμε στους λόγους, για τους οποίους η Αργεντινή θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τη συμμαχία BRICS, είναι απαραίτητο να αναλύσουμε τι είναι αυτός ο οργανισμός, τι στόχους έχει, αλλά και την ισχύ του στο διεθνές περιβάλλον. Το ακρωνύμιο BRICS αποτελεί έναν συνασπισμό πέντε χωρών: της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας, της Κίνας και της Νοτίου Αφρικής. Η ίδρυση του οργανισμού ξεκίνησε από τις τέσσερις πρώτες χώρες, οι οποίες σημείωσαν εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης σε ποικίλους τομείς της οικονομίας τους και χαρακτηρίστηκαν ως οι «αναδυόμενες αγορές». Πέρα από τον γρήγορο ρυθμό ανάπτυξής τους, οι χώρες αυτές ξεχωρίζουν, λόγω του μεγάλου πληθυσμού και των αχανών εκτάσεων, χαρακτηριστικά που τις καθιστούν ακόμα πιο ισχυρές.
Το 2014, οι χώρες του BRICS πήραν την πρωτοβουλία να ιδρύσουν την Αναπτυξιακή Τράπεζα με αρχικό κεφάλαιο να κυμαίνεται από 40 έως 80 δις €, με την Κίνα να έχει προσφέρει το μεγαλύτερο ποσό. Η Αναπτυξιακή Τράπεζα έχει παίξει σημαντικό ρόλο τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα κατά περιόδους κρίσης, καθώς προσφέρει δάνεια σε ανερχόμενες χώρες, οι οποίες το χρειάζονται, για να αναπτυχθούν. Συνεπώς, η τράπεζα μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία ενός νέου οικονομικού συστήματος βασισμένου στην παραγωγή και την ανάπτυξη. Επίσης, η Αργεντινή θα μπορούσε να δεχθεί χρηματοοικονομικά μέσα, όπως δάνεια, τα οποία θα δώσουν σημαντική ώθηση στην οικονομία της για καινούργιες επενδύσεις. Νέες επενδύσεις και εμπορικές συναλλαγές στο τοπικό νόμισμα είναι απαραίτητες για την επιβίωση της οικονομίας της, καθώς χρειάζεται ουσιώδεις επενδύσεις σε υποδομές και αύξηση των εξαγωγών. Για τους παραπάνω λόγους, έχει προκαλέσει έκπληξη η απόφαση του Javier Milei να αποσυρθεί από το BRICS, ιδίως εφόσον η Κυβέρνηση βρίσκεται σε επείγουσα ανάγκη ξένου συναλλάγματος, για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, όσον αφορά το εθνικό χρέος.
Επιπρόσθετα, η Αργεντινή είχε ανέκαθεν στενές οικονομικές σχέσεις με την Κίνα, αφού είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός έτερος και η τρίτη μεγαλύτερη πηγή επενδύσεων. Το διμερές εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών ανήλθε στα $ 25.5 δις, τον προηγούμενο χρόνο, και η Κυβέρνηση Fernandez εντάχθηκε, το 2022, στο Belt and Road Initiative (BRI). Επομένως, η ένταξη στη συμμαχία BRICS θα μπορούσε να εντείνει την συνεργασία Κίνας-Αργεντινής, γεγονός που θα βοηθούσε στην αναβάθμιση των υποδομών και στην αποπληρωμή των χρεών της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Ο Javier Milei, όμως, δήλωσε, κατά την προεκλογική του εκστρατεία, ότι η γεωπολιτική ευθυγράμμιση της Αργεντινής συνδέεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ και πως δεν θα συμμαχήσει με κομμουνιστές. Συνεπώς, ξεκαθάρισε πως δεν θα διατηρήσει διπλωματικές σχέσεις με χώρες όπως η Κίνα, κάτι το οποίο μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ήδη προβληματική οικονομία της χώρας. Η δηλώσεις αυτές του Milei έχουν δημιουργήσει μεγάλο προβληματισμό στο διεθνές περιβάλλον και φαίνεται πως επρόκειτο να γινούν ριζικές αλλαγές εντός της Αργεντινής, τόσο στις σχέσεις της με τρίτες χώρες όσο και στην εξωτερική της πολιτική. Οι επιπτώσεις, αν βέβαια υπάρξουν, της άρνησης της Αργεντινής να γίνει μέλος του BRICS, θα φανούν κατά την διάρκεια της προεδρίας του Milei.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Argentina Formally Rejects BRICS Membership, DW, διαθέσιμο εδώ
- Argentina Pulls out of Plans to Join Brics Bloc, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Javier Milei: New President Tells Argentina “Shock Treatment” Looms, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Argentina Snubs BRICS Invitation, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
- Argentina’s Decision Not to Join BRICS Perplexing: Former Ambassador, Global Times, διαθέσιμο εδώ
