Της Βασιλικής Χατζηγεωργίου,
H ρηξικέλευθη ταινία Poor things, του άκρως ανατρεπτικού Γιώργου Λάνθιμου, κυκλοφορεί από τα τέλη του 2023 στις Η.Π.Α. και τις αρχές νέου έτους στους ελληνικούς κινηματογράφους. Αποτελεί αναντίρρητα την πιο πολυαναμενόμενη ταινία του 2024, η οποία έχει ήδη προκαλέσει, και όπως φαίνεται θα συνεχίσει για αρκετό διάστημα να προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις στους λάτρεις του σινεμά. Εκείνοι που σπεύδουν να παρακολουθήσουν το καινούριο, και ταυτόχρονα περίπλοκο, δημιούργημα του Λάνθιμου, αποκλείεται να αναφέρουν πως δυσανασχέτησαν έστω και για ένα λεπτό καθ’ όλη τη διάρκεια. Τα γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο με απίστευτη ζωηρότητα, χωρίς να αφήνουν τον τηλεθεατή, ούτε για ένα λεπτό, να αφαιρεθεί και να ξεφύγει από την ιστορία.
Πρόκειται για μία ταινία διασκευής του διάσημου μυθιστορήματος Χαμένα Κορμιά του Alasdair Gray, το οποίο και έγραψε το 1992. Να σημειωθεί πως είχε κερδίσει τόσο το βραβείο Whitbread όσο και το βραβείο μυθοπλασίας του Guardian. Παράλληλα, ο Σκωτσέζος συγγραφέας, ο οποίος πέθανε πριν λίγα χρόνια, είχε περιγραφεί στη νεκρολογία του Guardian το 2019 ως «η πατρική φιγούρα της αναγέννησης της σκωτσέζικης λογοτεχνίας και τέχνης».
Τι πραγματεύεται όμως η ταινία; Το Poor things αποτελεί μία ταινία που διαδραματίζεται στη Γλασκώβη της Βικτωριανής περιόδου. Το έναυσμα, λοιπόν, για την εξέλιξη των γεγονότων δίνει ο θάνατος μιας εγκύου, η οποία αυτοκτονεί, επιλέγοντας να πέσει από μία γέφυρα. Ανατρέποντας, όμως, την πλοκή που επιθυμούσε η ίδια να δώσει στη ζωή της, ένας ιδιότροπος γιατρός επιχειρεί κάτι εντελώς αντισυμβατικό: μεταμοσχέυει τον εγκέφαλο του αγέννητου, αλλά ζωντανού εμβρύου που κυοφορούσε στο κρανίο της, επαναφέροντάς τη με αυτό τον τρόπο εκ νέου στη ζωή! Όπως είναι όμως αναμενόμενο, η νεαρή γυναίκα, η οποία ακούει στο όνομα Μπέλα Μπάξτερ, δε θυμάται το παραμικρό από τον πρότερο βίο της. Γι’ αυτόν το λόγο, ο επιστήμονας αποφασίζει να την πάρει υπό την προστασία του και να έχει τον πλήρη έλεγχο της εξέλιξης του ανατρεπτικού εγχειρήματος του.
Τα επόμενα χρόνια, παρακολουθεί την ανάπτυξη του εγκεφάλου της και της προσφέρει ένα προστατευόμενο και ήρεμο περιβάλλον, έως ότου αποφασίσει να ζητήσει τη βοήθεια ενός φοιτητή του. Τα δεδομένα μετά από αυτή την απόφαση αρχίζουν να αλλάζουν. Η ενέργειά του αυτή αποδεικνύεται καταλυτικής σημασίας, καθώς, μετά από αυτή, αρχίζει η περιπέτεια. Αφού καταλήγει στον πιο έμπιστο φοιτητή του, τού αναθέτει την περιγραφή της προόδου της Μπέλα και τη διαρκή αξιολόγησή της. Η απαράμιλλη ομορφιά της Μπέλα, όμως, τον αποπροσανατολίζει από τον αρχικό σκοπό του, όπως και όλους όσοι έρχονται σε επαφή μαζί της.
Έναν από τους θαυμαστές της φαίνεται να αποτελεί και ο δικηγόρος του επιστήμονα. Ο δεύτερος παρασύρει την Μπέλα σε ένα ονειρικό ταξίδι στην Ευρώπη, το οποίο βέβαια ξεκινάει σαν μια απλή περιπέτεια γι’ αυτόν χωρίς να έχει σκοπό να εμπλακεί μαζί της για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Το σχέδιό του, όμως ανατρέπεται καθώς εκτυλίσσονται τα γεγονότα. Είναι σαφές πως η άγνοια, η έλλειψη του αισθήματος της ντροπής και του άγχους του καθωσπρεπισμού της ηρωίδας επιδρούν πάνω του ως πόλος έλξης. Προσπαθεί και τη διεκδικεί συνεχώς, αποδεικνύοντας στο τέλος, καθώς εισπράττει αρνητικά συναισθήματα από εκείνη, πως έπεσε θύμα της δικής του σκευωρίας. Η αρχική του προσπάθεια να κερδίσει την αλλόκοτη Μπέλα, ως πράξη ικανοποίησης του εγωισμού και της ερωτικής του φύσης, έδωσε την ευκαιρία στην νεαρή να εξελιχθεί και να επιλέξει, όσο πιο συνειδητά μπορούσε –αλλά τουλάχιστον με γνώμονα τη δική της βούληση– την πορεία της ζωής της. Η περιπέτειά της την έφερε αντιμέτωπη με τον πραγματικό κόσμο, έξω από τον οποίο ζούσε τα προηγούμενα χρόνια. Η ταινία, τέλος, έρχεται σε σύγκρουση με τον πουριτανισμό μέσα από τις ερωτικές σκηνές που προβάλλονται καθ’ όλη τη διάρκειά της. Αυτές έρχονται σε πρώτη φάση να σοκάρουν το κοινό, αλλά τελικά να αναδείξουν την ερωτική φύση των ανθρώπων ως κάτι τελείως φυσιολογικό και αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους.
Το χιούμορ αποτελεί βασικό συστατικό της ταινίας, το οποίο και κυριαρχεί καθ΄ όλη τη διάρκειά της, καθώς επιβεβαιώνεται και από τη Χρυσή Σφαίρα καλύτερης κωμωδίας-μιούζικαλ που κέρδισε. Οι Χρυσές Σφαίρες θεωρούνται από τα πιο σημαντικά κινηματογραφικά βραβεία και αποτελούν μεγάλη διάκριση για τους ηθοποιούς και τις ταινίες που κερδίζουν. Παράλληλα, το Poor things στο φεστιβάλ Βενετίας κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα, φέρνοντας με αυτόν τον τρόπο την ταινία στους διεθνείς δέκτες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ