Της Μαρίας Δ. Οικονόμου
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός είναι ένα καλλιτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε στη Γαλλία στα τέλη του 19ου αιώνα. Το κίνημα ξεκίνησε το 1886 και επρόκειτο για ένα πρωτοποριακό καλλιτεχνικό κίνημα που υπάγεται στην ευρύτερη κατηγορία-ομπρέλα του Μεταϊμπρεσιονισμού. Προέκυψε ως αντίδραση σε αυτό που θεωρήθηκε ως υπερβολικά ελεύθερη και αυθόρμητη ζωγραφική πρακτική των ιμπρεσιονιστών και βασιζόταν σε μια μεθοδική και επιστημονική προσέγγιση. Χαρακτηρίζει ένα στυλ ζωγραφικής που δημιουργήθηκε από τους Georges Seurat και Paul Signac, οι οποίοι εξέθεσαν για πρώτη φορά το έργο τους το 1884 στην έκθεση της Societé des Artistes Indépendents στο Παρίσι.
Ο νεοϊμπρεσιονισμός αναπτύχθηκε από τη δυσαρέσκεια των Seurat και Signac για αυτό που θεωρούσαν ως το «άμορφο» και την υποκειμενικότητα του ιμπρεσιονισμού. Οι νεοϊμπρεσιονιστές καλλιτέχνες σκέφτονταν περισσότερο την επιστημονική και σχεδόν μαθηματική τοποθέτηση κουκίδων και πινέλων χρώματος για να δημιουργήσουν το εφέ του φωτός, με σκοπό την αποτύπωση συγκεκριμένων εικόνων, σε σχέση με προγενέστερους καλλιτέχνες.
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του νεοϊμπρεσιονισμού είναι η χρήση καθαρών χρωμάτων σε μικρές πινελιές ή κουκίδες, που δημιουργούν την αίσθηση του φωτός και του όγκου, με σκοπό την απόδοση των φυσικών φαινομένων και των χρωματικών αλλαγών που προκαλούνται από τη διάθλαση και την ανάκλαση του φωτός, όπως το ουράνιο τόξο, η αυγή, η δύση, η σκίαση και η απόχρωση. Γι’ αυτό, άλλωστε, στο κίνημα του νεοϊμπρεσιονισμού παρατηρείται μεγάλη προτίμηση στην απόδοση φυσικών τοπίων. Τέλος, χαρακτηρίζεται και από την επίδειξη της δυσφορίας και της δυσάρεστης πλευράς της σύγχρονης κοινωνίας και του αστικού περιβάλλοντος. Γι’ αυτό, συχνά θεματική του αποτελούν οι απεργίες, οι διαδηλώσεις, η φτώχεια και η βία.
Στην Ελλάδα, θα πραγματοποιηθεί μια περιοδική έκθεση με τίτλο «Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου» (1891-1914) στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή από τις 10 Ιανουαρίου έως τις 7 Απριλίου 2024, υπό την αιγίδα του Γαλλικού Υπουργείου Πολιτισμού. Η έκθεση θα παρουσιάσει έργα των Paul Signac, Henri-Edmond Cross, Maximilien Luce, Théo van Rysselberghe, Henri Matisse, Henri Manguin και Louis Valtat, τα περισσότερα από τα οποία παρουσιάζονται, μάλιστα, για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Επιμελήτριες της έκθεσης είναι η Marina Ferretti Bocquillon, Επίτιμη Επιστημονική Διευθύντρια του Μουσείου Ιμπρεσιονισμού του Ζιβερνύ (Musée des Impressionnismes Giverny) και η Μαρία-Κουτσομάλλη Moreau, Υπεύθυνη Συλλογής του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή. Η έκθεση πραγματοποιείται σε συνεργασία με σημαντικά μουσεία και φορείς της Ευρώπης όπως, μεταξύ άλλων, Musée d’Orsay, National Gallery του Λονδίνου, Centre Pompidou, Musée des Beaux-Arts de Besançon, Musée de l’Annonciade, Musée de Grenoble, Musée national d’archéologie, d’histoire et d’art – Luxembourg και Musée des Arts Décoratifs καθώς και με Ευρωπαίους ιδιώτες συλλέκτες.
Αξίζει να σημειωθεί πως θα πραγματοποιούνται καθ΄ όλο το διάστημα ξεναγήσεις αλλά και ομιλίες, καθιστώντας την επίσκεψη στην έκθεση πιο ενημερωτική και διαδραστική. Μάλιστα, στις 12 Ιανουαρίου θα λάβει χώρα μια μουσικοθεατρική παράσταση με τίτλο “Sea Through” από την Σαβίνα Γιαννάτου και τον Σπύρο Μάνεση, η οποία θα αφορμάται από την έκθεση, καθώς θα ερμηνευθούν τραγούδια σε διάφορες μεσογειακές γλώσσες, αναδεικνύοντας το ηχόχρωμα αλλά και τον πολιτισμό της περιοχής.
«Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου» είναι μια μοναδική ευκαιρία να ανακαλύψετε την ομορφιά και την πολυμορφία της τέχνης που δημιουργήθηκε στην περιοχή αυτή κατά τον 19ο αιώνα. Αυτή η έκθεση είναι μια πρόκληση για να ανοίξετε τους ορίζοντές σας και να εμπλουτίσετε την αισθητική σας, θαυμάζοντας τα έργα καλλιτεχνών που απέδωσαν με μοναδικό τρόπο το φως, τα χρώματα και τη ζωή της Μεσογείου. Δε χρειάζεται να είστε ειδικοί στην τέχνη για να απολαύσετε αυτήν την εμπειρία. Απλά ελάτε με ανοιχτό μυαλό και καρδιά και αφήστε την τέχνη να σας μιλήσει. Δε θα το μετανιώσετε!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου, visitgreece.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου, goulandris.gr, διαθέσιμο εδώ
- Neo – Impressionists | Overview, Characteristics & Paintings, study.com, διαθέσιμο εδώ
- Jazz στο Μουσείο, goulandris.gr, διαθέσιμο εδώ
