Του Γιάννη Αρμύρα,
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνεχίζεται για περισσότερους από 22 μήνες. Οι τελευταίες μέρες του έτους, όπως φαίνεται, ήταν εφιαλτικές για τους Ουκρανούς. Στις 29 Δεκεμβρίου, η χώρα δέχθηκε μια από τις πιο μαζικές επιθέσεις ρωσικών δυνάμεων από την αρχή του πολέμου. Συγκεκριμένα, ένοπλες δυνάμεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας εξαπέλυσαν μαζική επίθεση σε διάφορες πόλεις της Ουκρανίας. Σύμφωνα με τον Ουκρανό Πρόεδρο, Volodymyr Zelenskyy, εκτοξεύτηκαν συνολικά περίπου 110 αντιαεροπορικά βλήματα, πύραυλοι κρουζ και επιθετικά drones. Ο εκπρόσωπος της Πολεμικής Αεροπορίας των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, Yuriy Ignat, παραδέχτηκε ότι «δεν έχουμε δει ποτέ τόσους πολλούς στόχους ταυτόχρονα στην οθόνη μας». Οι επιθέσεις έπληξαν το Κίεβο, την Οδησσό, το Χάρκοβ, το Ζαπορόζιε, το Λβίβ και άλλες πόλεις. Ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, τουλάχιστον 35 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 160 τραυματίστηκαν.
Η μαζική αυτή επίθεση προκάλεσε ανησυχία στη Δύση. Η Πρέσβης της Αμερικής στο Κίεβο, Bridget Brink, δήλωσε ότι η Ουκρανία χρειάζεται χρηματοδότηση τώρα για να συνεχίσει, το 2024, τον αγώνα για την απελευθέρωση από τέτοια φρίκη. Αντίστοιχα, ο Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Josep Borrell, καταδίκασε έντονα την εν λόγω ρωσική πυραυλική επίθεση, χαρακτηρίζοντάς τη ως «άλλη μια άνανδρη και αδιάκριτη επίθεση σε σχολεία» και νοσοκομεία. Ακόμη, επισήμανε ότι «η Ε.Ε. βρίσκεται στο πλευρό της Ουκρανίας, για όσο χρειαστεί».
Με τη σειρά του, ο Πρέσβης της Μεγάλης Βρετανίας στην Ουκρανία, Martin Harris, χαρακτήρισε τις ρωσικές επιθέσεις στην πολιτική υποδομή της χώρας «έγκλημα πολέμου». Συγκεκριμένα, τόνισε πως υπάρχουν αναφορές ότι ένα μαιευτήριο, αρκετά κτήρια κατοικιών, εμπορικά κέντρα και σιδηροδρομικοί σταθμοί δέχτηκαν επίθεση κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου. Παρόμοιες δηλώσεις έκαναν τόσο ο Βρετανός Πρωθυπουργός, Rishi Sunak, όσο και ο Πρόεδρος της Λιθουανίας, Edgars Rinkēvičs. Ο πρώτος δήλωσε ότι η Μεγάλη Βρετανία δε θα αφήσει σε καμία περίπτωση τη Ρωσία να νικήσει στον πόλεμο, ενώ ο δεύτερος κάλεσε, επίσης, τους συμμάχους να παράσχουν στην Ουκρανία όλη την απαραίτητη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που της χρειάζεται. Ως «αντίποινα» στις μαζικές ρωσικές επιθέσεις, η Ουκρανία προχώρησε σε μια επίθεση στην ρωσική πόλη του Μπέλγκοροντ, η οποία σκότωσε 14 άτομα. Το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας διαβεβαίωσε πως η επίθεση στο Μπέλγκοροντ δε θα μείνει «ατιμώρητη» και επέρριψε την ευθύνη στον ουκρανικό στρατό.
Όσον αναφορά το 2024, ο πόλεμος πρόκειται να εισέλθει στο τρίτο ημερολογιακό του έτος. Η πρώτη γραμμή παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη τους τελευταίους μήνες, αλλά πώς θα μπορούσε να αλλάξει η πορεία της σύγκρουσης το 2024; Μήπως με εκεχειρία; Ή μήπως με μια μάχη για την Κριμαία; Την απάντηση επιχείρησαν να δώσουν δυτικοί αναλυτές, ειδικευμένοι σε σενάρια πολέμου. Αρχικά, η Barbara Zanchetta (Τμήμα Πολεμικών Σπουδών, King’s College του Λονδίνου) δήλωσε ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί μεν, αλλά όχι επ’ αόριστον. Οι προοπτικές για τον τερματισμό του παραμένουν ζοφερές. Σε σύγκριση με τον περασμένο Δεκέμβριο, η θέση του Vladimir Putin είναι ισχυρότερη, αν και με πολιτική, και όχι στρατιωτική, έννοια.
Περισσότερο από ποτέ, άλλωστε, το αποτέλεσμα εξαρτάται από πολιτικές αποφάσεις που θα ληφθούν πολλά χιλιόμετρα μακριά από τις πρώτες γραμμές – στην Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες. Ακόμη, η εντυπωσιακή δυτική ενότητα που επιδείχθηκε το 2022 και διατηρήθηκε, ως επί το πλείστον το 2023, έχει αρχίσει να αμφιταλαντεύεται. Η Zanchetta δήλωσε, χαρακτηριστικά, ότι ο δισταγμός της Δύσης ενθαρρύνει τον Putin. Οι πρόσφατες δημόσιες εμφανίσεις και οι προκλητικές δηλώσεις Ρώσου Προέδρου δείχνουν ότι η Ρωσία πιθανώς θα βρίσκεται σε αυτή τη σύγκρουση για μεγάλο χρονικό διάστημα.
O Michael Clarke (πρώην Διευθυντής του Βασιλικού Ινστιτούτου Αμυντικών Σπουδών), πάντως, υπογράμμισε ότι μια χρονιά εξυγίανσης είναι μπροστά. Ο πόλεμος της βιομηχανικής εποχής αναγκάζει μεγάλα τμήματα, και σε ορισμένες περιπτώσεις ολόκληρες οικονομίες, να δώσουν προτεραιότητα στην παραγωγή πολεμικού υλικού. Ως αποτέλεσμα, ο αμυντικός προϋπολογισμός της Ρωσίας έχει τριπλασιαστεί από το 2021 και θα αντιπροσωπεύει το 30% των κρατικών δαπανών του επόμενου έτους. Ως εκ τούτου, τότε θα φανεί το ποιος είναι πιο πρόθυμος και ικανός να ανταποκριθεί στις ακόρεστες απαιτήσεις του βιομηχανικού αυτού πολέμου: Η Ρωσία και οι προμηθευτές της, στη Βόρεια Κορέα και το Ιράν, ή η Ουκρανία και οι δυτικοί εταίροι της;
Κλείνοντας, ο Ben Hodges (πρώην Διοικητής του αμερικανικού στρατού στην Ευρώπη), δήλωσε ότι η Ουκρανία θα ασκήσει πίεση στη Ρωσία, μέσω της Κριμαίας. Ο ίδιος πιστεύει ότι η Ρωσία δεν έχει την αποφασιστική ικανότητα να καταλάβει την Ουκρανία και θα κάνει ό,τι μπορεί, για να κρατήσει ό,τι δύναται να αρπάξει, χρησιμοποιώντας τον χρόνο για να ενισχύσει, παράλληλα, την άμυνά της. Ταυτόχρονα, το Κρεμλίνο ελπίζει ότι η Δύση θα χάσει την επιθυμία της να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία. Αλλά κρίνεται πως η Ουκρανία δε θα σταματήσει, διότι παλεύει για την επιβίωσή της και καταλαβαίνει τι θα ακολουθήσει, εάν η Ρωσία αναδειχθεί νικήτρια. Η Ουκρανία, λοιπόν, θα κάνει ό,τι μπορεί, για να συνεχίσει να ασκεί πίεση στους Ρώσους και να αποδυναμώσει το ρωσικό ναυτικό στη Σεβαστούπολη, καθώς και τις ρωσικές δυνάμεις στις αεροπορικές βάσεις της Κριμαίας (και τη βάση επιμελητείας τους στο Τζανκόι), ελπίζοντας να ανακτήσει, εν τέλει, τη χερσόνησο, από την οποία ξεκίνησαν όλα το 2014.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Truce, consolidation of resources, battle for Crimea? Western analysts on the scenarios of the war in Ukraine in 2024, Postimees, διαθέσιμο εδώ
- A year of fatigue: what Ukraine and Russia have achieved on the battlefield in 2023 and what to expect in 2024, The Bell, διαθέσιμο εδώ
- After Russian shelling, the West calls for support of Kiev, Deutsche Welle (DW), διαθέσιμο εδώ
- Ukraine buries the dead and dismantles the rubble – after one of the most massive attacks of the Russian Armed Forces during the war, Meduza, διαθέσιμο εδώ