Της Παρασκευής Κωστίνου,
1959: Εκτοξεύεται το πρώτο μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο από τη Σοβιετική Ένωση με κατεύθυνση τη Σελήνη, το οποίο, όμως, δεν κατάφερε να φτάσει στον προορισμό του. Απομακρύνθηκε μόλις 4.600 μίλια από τον δορυφόρο της Γης και χάθηκε στο διάστημα.
Το «Λούνα 1» ή αλλιώς Μιτστά (=όνειρο) ήταν το πρώτο διαστημόπλοιο, το οποίο είχε σχεδιαστεί για να προσγειωθεί στην επιφάνεια της Σελήνης και ανήκε στο διαστημικό πρόγραμμα της Σοβιετικής Ένωσης που ονομάστηκε «Λούνα». Δυστυχώς, όμως, λόγω κάποιων λανθασμένων υπολογισμών, ξέφυγε από την πορεία του και έφυγε 5.995 χλμ. πάνω από την επιφάνεια της Σελήνης. Αυτό, βέβαια, είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί στο διάστημα και να παραμείνει μέχρι και σήμερα στην τροχιά του Ήλιου, ανάμεσα στην τροχιά της Γης και του Άρη.
Όσον αφορά τον σχεδιασμό του, το διαστημόπλοιο είχε σχήμα σφαίρας, ενώ εκτείνονταν και 5 κεραίες στο ένα ημισφαίριο. Οι θύρες οργάνων του διαστημόπλοιου προεξείχαν από τη σφαίρα. Επίσης, υπήρχαν μεταλλικά εμβλήματα της Σοβιετικής Ένωσης πάνω στη σφαίρα του διαστημόπλοιου. Διέθετε εξοπλισμό ραδιομεταδόσεων, το οποίο περιείχε σύστημα πομπού και τηλεμετρίας. Στόχος του «Λούνα 1» ήταν να προσκρουστεί στην επιφάνεια της Σελήνης, όπως φαίνεται από την πολύ μεγάλη ταχύτητα που θα ανέπτυσσε.
Οι κύριοι στόχοι του διαστημόπλοιου ήταν να μελετήσει τη θερμοκρασία στη Σελήνη, να μετρήσει την πίεση στο εσωτερικό του διαστημόπλοιου, αλλά και να ερευνήσει τα αέρια της διαπλανητικής ύλης, όπως και τη σωματιδιακή ακτινοβολία του Ήλιου. Επιπλέον, ένας από τους στόχους της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών ήταν να μετρηθούν τα μαγνητικά πεδία μεταξύ της Γης και της Σελήνης και να μελετηθούν διάφορες άλλες ιδιότητες των κοσμικών ακτίνων.
Στις 2 Φεβρουαρίου 1959 τοπική ώρα 22:41 ήταν έτοιμο να διαχωριστεί από το υπόλοιπο μέρος του πυραύλου του «Λούνα 1» και να ακολουθήσει τη δική του πορεία, αφού είχε αναπτύξει τη σωστή ταχύτητα. Είχε μήκος μόλις 5,2 μ. και διάμετρο 2,4 μ., ενώ το σύνολο του «Λούνα 1» ζύγιζε 1.472 κιλά. Εκτός από τους παραπάνω στόχους, το «Λούνα 1» θα έφερνε εις πέρας και ένα πείραμα στις 3 Φεβρουαρίου. Αφού είχε απομακρυνθεί από τη Γη γύρω στα 113.000 χλμ., απελευθέρωσε 1 κιλό νατρίου, το οποίο σχημάτισε ένα μεγάλο πορτοκαλί σύννεφο, που ήταν ορατό ακόμα και στη Γη. Συγκεκριμένα, είχε κέντρο τον Ινδικό Ωκεανό και ήταν ορατό σαν άστρο από τη Γη για μερικά λεπτά της ώρας. Κατάφερε να το φωτογραφήσει ο Μστισλάβ Γκνεβύσεφ από τον Ορεινό Σταθμό του βασικού αστεροσκοπείου της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών. Το εν λόγω πείραμα σκόπευε να ερευνήσει τη συμπεριφορά των αερίων στο διάστημα.
Εξαιτίας των κεραιών που είχε το «Λούνα 1» και των πομπών, κατάφεραν οι επιστήμονες να λάβουν τελείως νέα στοιχεία για τη ζώνη ακτινοβολίας της Γης στο διάστημα, ακόμα και το γεγονός ότι η Σελήνη δεν έχει μαγνητικό πεδίο. Επίσης, ανακάλυψαν ότι υπάρχει ένας ηλιακός άνεμος που ρέει μέσω του διαπλανητικού διαστήματος, ο οποίος προέρχεται από τον Ήλιο.
Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα κατάκτησης του διαστήματος από τον άνθρωπο και έτσι εγκαινιάστηκε η διαστημική εποχή. Φυσικά, το γεγονός ότι κατάφερε η Σοβιετική Ένωση τόσο σύντομα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο να ανακάμψει και να φέρει εις πέρας μια τέτοια επιχείρηση, είναι ένδειξη της δύναμης του νέου αυτού κράτους. Ακολούθησαν, φυσικά, μετά και οι γνωστές επιχειρήσεις της NASA τα επόμενα χρόνια και μέχρι σήμερα έχει κατακτηθεί μεγάλο μέρος του ηλιακού μας συστήματος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σαν σήμερα – Λουνά 1: Το πρώτο διαστημικό σκάφος στην ιστορία που έφτασε κοντά στη Σελήνη, pronews.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Λουνά 1: Το πρώτο διαστημικό σκάφος στην ιστορία που έφθασε κοντά στη Σελήνη, olympia.gr, Διαθέσιμο εδώ
