Της Μαρίας Βέργου,
Το αίσθημα της απόρριψης είναι κάτι το οποίο ο άνθρωπος καλείται να αντιμετωπίσει, να αποδεχτεί και να διαχειριστεί καθημερινά κατά τη διάρκεια της ζωής του και της συνύπαρξής του με άλλους ανθρώπους σε ένα ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Η απόρριψη έχει ποικίλες πτυχές και αφορά πολλαπλούς τομείς της ζωής, όπως τον οικογενειακό, τον ερωτικό, τον κοινωνικό και τον επαγγελματικό τομέα και μπορεί να επηρεάσει τον άνθρωπο με διάφορους τρόπους, οι οποίοι έχουν συνήθως έντονο αντίκτυπο στην καθημερινότητά του. Η απόρριψη είναι λέξη άμεσα συνυφασμένη με την έλλειψη αποδοχής από κάποιον. Ο άνθρωπος αυτό που επιδιώκει από την πρώιμη ηλικία και μεγαλώνοντας είναι να αισθάνεται αποδεκτός, να ταυτίζεται και να τον εκτιμούν, δηλαδή, να είναι μέρος μιας ομάδας, στην οποία θα νιώθει ασφάλεια να είναι ο εαυτός του. Όταν δε συμπεριλαμβανόμαστε κάπου, όταν θέλουμε κάτι και δεν μπορούμε να το έχουμε ή όταν χάσουμε κάτι που είχαμε ή θεωρούσαμε σημαντικό εκεί έρχεται η στιγμή που βιώνουμε την απόρριψη.
Το αίσθημα που νιώθουμε, όταν κάποιος μας απορρίπτει, λοιπόν, είναι αναπόφευκτο και όλοι οι άνθρωποι στη ζωή μας θα βρεθούμε στη θέση να πρέπει να το διαχειριστούμε. Όταν χωρίσουμε, όταν απορριφθούμε από κάποιον εργοδότη σε μία εργασία ή χάσουμε τη δουλειά μας, όταν νιώσουμε προδομένοι από έναν φίλο μας, όταν απορριφθούμε από έναν σύντροφο που μας κέντρισε το ενδιαφέρον, όταν οι γονείς μας δεν στηρίζουν αποφάσεις που παίρνουμε για τη ζωή μας νιώθουμε ότι δε μας αποδέχονται. Σενάρια της καθημερινής ζωής που μπορεί να έχουν απόρροια στην ψυχοσύνθεση μας και την ψυχολογία μας, σενάρια που μας κάνουν να νιώθουμε ανεπαρκείς και απογοητευμένοι από τον εαυτό μας και τις δυνατότητές μας. Καταστάσεις που θα μας προκαλέσουν φόβο για το μέλλον, καθώς θα αμφισβητήσουμε την ικανότητα προσαρμογής μας σε συνθήκες, τις γνώσεις και τις ικανότητες που έχουμε αποκτήσει. Πολλές φορές θα υποτιμήσουμε την εμφάνισή μας και θα αποκτήσουμε ανασφάλεια με το πώς μας βλέπουν οι άλλοι γύρω μας. Με αυτόν τον τρόπο οδηγούμαστε οι ίδιοι σε κάτι που ονομάζεται αυτοαπόρριψη.
Η αυτοαπόρριψη είναι συνυφασμένη με την υποτίμηση του εαυτού μας, την υπονόμευση των δυνατοτήτων μας και με την πεποίθηση ότι είμαστε τελικά ανεπαρκείς. Με άλλα λόγια, ενστερνιζόμαστε την άποψη ότι δεν μπορούμε να πετύχουμε στόχους και να κατορθώσουμε επιτεύγματα και, έτσι, στερούμε από τον εαυτό μας την ίδια τη ζωή. Πρέπει, λοιπόν, στη διάρκεια της ζωής μας να διδάξουμε στον εαυτό μας να αντιμετωπίζει εύστοχα την απόρριψη, ώστε να προχωράει παρακάτω, να εξελίσσεται και να βιώνει καθημερινές απολαύσεις. Πώς μπορεί, λοιπόν, να επιτευχθεί αυτό το εγχείρημα; Αρχικά, οι κοινωνικές συναναστροφές με ανθρώπους που μπορούν να τονώσουν την αυτοπεποίθησή μας, να μας κάνουν να νιώσουμε άνεση και ασφάλεια και να μας υπενθυμίζουν την αξία μας και τις δυνατότητές μας είναι πολύ σημαντικές. Οι άνθρωποι αυτοί μας προσφέρουν στήριξη, αγάπη και γνήσιο ενδιαφέρον και ως απόρροια αυτού μπορούμε να έρθουμε αντιμέτωποι με κάποια απόρριψη με μεγαλύτερη ψυχραιμία τόσο, γιατί αισθανόμαστε μεγαλύτερη ψυχική δύναμη, όταν έχουμε ανθρώπους να μας επικροτούν για αυτό που είμαστε, όσο και καθώς, στη συνέχεια, έχουμε τη δυνατότητα για υποστήριξη, ώστε να ξεπεράσουμε την κατάσταση γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά.
Πέρα από τις κοινωνικές συναναστροφές, απαραίτητη είναι και η δουλειά με τον εαυτό μας, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με επίσκεψη σε ψυχολόγο και ψυχανάλυση ή με την απόκτηση ενδιαφερόντων που θα εντείνουν την όρεξή μας για ζωή και την αυτοπεποίθησή μας. Η διαδικασία αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να δουλέψουμε με τον εαυτό μας, να ξεκλειδώσουμε και να ανακαλύψουμε κομμάτια μας που δε γνωρίζαμε ότι υπάρχουν, κι εν τέλει να φτάσουμε στο σημείο να μας εκτιμάμε περισσότερο και να μην αφήνουμε την άποψη και την απόφαση του άλλου να επιδρά καταστροφικά και διαβρωτικά στη δική μας ψυχική ηρεμία και αυτοεκτίμηση. Τέλος, σε κάποιες περιπτώσεις, κυρίως εκείνες που αφορούν τον επαγγελματικό τομέα, είναι πολύ βοηθητικό να προσπαθήσουμε να βλέπουμε την απόρριψη, κάνοντας ένα βήμα πίσω και αντιμετωπίζοντάς την ως μία αφορμή για αυτοβελτίωση και δουλειά. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να αναπτύσσουμε τις ικανότητές μας και να προοδεύουμε σταδιακά.
Η απόρριψη σε αυτόν τον κόσμο είναι καθημερινότητα και προέρχεται από παντού. Είναι δύσκολο για έναν άνθρωπο να την αποδεχτεί, διότι η ψυχολογία μας είναι έτσι διαμορφωμένη, ώστε να επιζητάμε την αποδοχή, την ένταξη και την αναγνώριση της αξίας μας. Παρόλα αυτά όσο μεγάλος και αν είναι ο πόνος που μας προκαλούν οι απορριπτικές συμπεριφορές, είναι μείζονος σημασίας να μάθουμε να τις διαχειριζόμαστε, αλλιώς δε θα μπορέσουμε ποτέ να βρούμε ισορροπία και χαρά στη ζωή μας και συνεχώς θα δίνουμε βάση στο τι πιστεύουν οι άλλοι για εμάς…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- How to handle rejection, psyche.co. Διαθέσιμο εδώ
- Λίγα λόγια για την απόρριψη, psychologynow.gr. Διαθέσιμο εδώ