Της Αντωνίας Πετρολέκα,
Το 2024 θα αποτελέσει μια χρονιά ρεκόρ για τις εκλογικές αναμετρήσεις παγκοσμίως. Σε όλο τον κόσμο, περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια ψηφοφόροι σε περίπου 50 χώρες θα κατευθυνθούν στις κάλπες, ώστε να εκλέξουν με δημοκρατικό τρόπο την Κυβέρνηση που θα τους εκπροσωπήσει για τα επόμενα χρόνια. Σε πολλές, αν όχι στις περισσότερες από τις χώρες που κατευθύνονται προς τις κάλπες, το αποτέλεσμα παραμένει «στον αέρα». Παράλληλα, τα αποτελέσματα σε ορισμένες περιπτώσεις θα είναι ζωτικής σημασίας, όχι μόνο για την εν λόγω χώρα, αλλά και για τους γείτονές της, και τουλάχιστον σε μία περίπτωση το αποτέλεσμα θα μπορούσε να επηρεάσει το μέλλον της παγκόσμιας τάξης όπως την ξέρουμε. Ας εξετάσουμε, λοιπόν, μερικές από τις σημαντικότερες εκλογικές αναμετρήσεις της νέας χρονιάς.
Οι Αμερικανικές εκλογές θα πραγματοποιηθούν στις 5 Νοεμβρίου και καμία εκλογική αναμέτρηση του 2024 δεν θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στη διεθνή πολιτική σκήνη από αυτές. Η προεδρική κούρσα πρόκειται να είναι μια επανάληψη του 2020, με τον Joe Biden να κοντράρεται με τον Donald Trump. Εάν κερδίσει ο Trump, θα αποτελέσει μαζί με τον Grover Cleveland τον μόνο άλλο Αμερικανό Πρόεδρο που υπηρέτησε δύο μη συνεχόμενες θητείες. Ωστόσο, ο αγώνας προσελκύει έντονο ενδιαφέρον εξαιτίας των φόβων ότι θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση της αμερικανικής δημοκρατίας και να ανατρέψει την παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Η επιμονή του Trump ότι του «έκλεψαν» τη νίκη στις εκλογές του 2020 και η ομιλία του για «αντίποινα» εναντίον όσων του έχουν εναντιωθεί έχει προκαλέσει ανησυχία ότι σκοπεύει να θέσει τις Η.Π.Α. στο «δρόμο προς τη δικτατορία». Ομοίως, οι συνεχιζόμενες επιθέσεις του στο ΝΑΤΟ, η αδιαφορία του για την κλιματική αλλαγή και οι υποσχέσεις του να χρησιμοποιήσει δασμούς για να βάλει «δακτύλιο γύρω από την οικονομία των Η.Π.Α.» έχουν οδηγήσει σε εικασίες ότι μια δεύτερη θητεία του θα ανατρέψει την παγκόσμια πολιτική. Συνολικά, η ψηφοφορία του ερχόμενου Νοεμβρίου μπορεί να αποτελέσει μία αναμέτρηση που θα είναι από τις πιο σημαντικές της ζωής μας.
Με την σειρά τους, οι εκλογές στην Ινδία θα πραγματοποιηθούν μεταξύ Απριλίου και Μαΐου 2024, και θα είναι οι μεγαλύτερες στον κόσμο, καθώς περισσότεροι από 900 εκατομμύρια άνθρωποι είναι εγγεγραμμένοι για να ψηφίσουν. Οι πιθανότητες είναι καλές για τον Narendra Modi και το Κόμμα Bharatiya Janata (BJP) να κερδίσουν για τρίτη συνεχόμενη φορά και να αποφύγουν να βασιστούν σε έναν συνασπισμό για να κυβερνήσουν. Νωρίτερα αυτό το μήνα, το BJP κέρδισε τις εκλογές σε τρεις πολιτείες της Ινδίας, δίνοντας το μήνυμα ότι το κόμμα συνεχίζει να έχει απήχηση στους ψηφοφόρους. Πράγματι, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι σχεδόν 8 στους 10 Ινδούς εγκρίνουν τις πολιτικές του Modi. Η επιτυχία του αυτή σχετίζεται με πολλούς παράγοντες, όπως η οικονομική ανάπτυξη της Ινδίας, πράγμα που αυξάνει τα εισοδήματα σε ολόκληρη τη χώρα. Ωστόσο, η Κυβέρνηση του έχει φυλακίσει και εκφοβίσει τους αντιπάλους, άλλα και περιορίσει τα περιθώρια για πολιτική συζήτηση. Με την Ινδία να είναι η μεγαλύτερη Δημοκρατία στον κόσμο και επίσης ένας ολοένα και πιο σημαντικός γεωπολιτικός παράγοντας, το ενδιαφέρον αυτών των εκλογών θα είναι υψηλό.
Στις 2 Ιουνίου, οι Μεξικανοί θα κατευθυνθούν στις κάλπες. Η χώρα έχει σχεδόν 100 εκατομμύρια ψηφοφόρους, οι οποίοι θα κληθούν να εκλέξουν νέο Πρόεδρο για εξαετή θητεία. Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, οι δύο κορυφαίοι υποψήφιοι για την προεδρία είναι γυναίκες. Συγκεκριμένα, η Claudia Sheinbaum Pardo, πρώην Δήμαρχος της Πόλης του Μεξικού και υποψήφια του κυβερνώντος Κόμματος Morena και η πρώην Γερουσιαστής Xóchitl Gálvez, του Frente Amplio por México (FAM). Βέβαια ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι, το μεξικανικό Σύνταγμα απαγορεύει στον νυν Πρόεδρο, Andrés Manuel López Obrador, να επιδιώξει επανεκλογή, ακόμα και αν το ποσοστό αποδοχής του είναι στο 66%. Η Sheinbaum έχει επί του παρόντος ένα άνετο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις, αναμφίβολα βοηθούμενο από τη δημοτικότητα του προηγούμενου Προέδρου. Ωστόσο, παρά τις αρκετές επιτυχίες του κυβερνώντος κόμματος, με πιο αξιοσημείωτη τη μείωση του ποσοστού φτώχειας, την οικονομική ανάπτυξη και τον έλεγχο του πληθωρισμού, το έγκλημα και η βία, τα οποία συνδέονται με τα καρτέλ ναρκωτικών, παραμένουν τεράστιο πρόβλημα. Παράλληλα, το λαθρεμπόριο φαιντανύλης, αλλά και οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές που κινούνται από το Μεξικό προς τις Η.Π.Α., έχουν αυξήσει τις εντάσεις με την Ουάσιγκτον, πράγμα το οποίο κάνει φανερή τη σημασία της αναμέτρησης, τόσο για την εσωτερική, όσο και για την εξωτερική πολιτική της χώρας.
Επιπρόσθετα, οι εκλογές της Νότιας Αφρικής αναμένεται να είναι οι πιο σημαντικές για τη χώρα, σε βάθος 30 χρόνων. Το κόμμα Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο (ANC) κυβερνά τη χώρα από το 1994, όμως πλέον υπάρχει αβεβαιότητα για το εάν το ANC μπορεί να διατηρήσει την πλειοψηφία του, με μια Κυβέρνηση συνασπισμού να φαίνεται πιθανή. Κατά την κυβέρνηση του, το ANC φαινόταν να ενδιαφέρεται περισσότερο για τον προσωπικό του πλουτισμό, παρά για την επίλυση των προβλημάτων της χώρας. Οι εκλογές διεξάγονται σύμφωνα με νέους εκλογικούς κανόνες που αναμένεται να διευκολύνουν τις προκλήσεις στο status quo, καθώς μεταξύ άλλων, ανεξάρτητοι υποψήφιοι μπορούν πλέον να διεκδικήσουν το αξίωμα. Πλέον η υποστήριξή για το ANC έχει πέσει κάτω από το 50%, με αυτή την πτώση να αντανακλά τις εκτεταμένες καταγγελίες για διαφθορά εναντίον στελεχών του κόμματος, σε συνδυασμό με την υψηλή ανεργία, την αργή οικονομική ανάπτυξη και τις παρακμιακές υποδομές. Έτσι για πολλούς αναλυτές, εάν το ANC θριαμβεύσει, η «δημοκρατική παρακμή» της Νότιας Αφρικής θα συνεχιστεί.
Επίσης, μεταξύ άλλων, τα βλέμματα τραβούν οι εκλογές του Ιράν, όπου πολλοί Ιρανοί αναμένεται να μποϊκοτάρουν τη ψηφοφορία, κάτι ανάλογο με αυτό που συνέβη πριν λίγο καιρό στην Αίγυπτο. Ωστόσο, ο τίτλος των πιο αντιδημοκρατικών εκλογών πρέπει να πάει στη Ρωσία, με τη Λευκορωσία να ακολουθεί. Ο Putin έχει φυλακίσει, εξορίσει ή εξολοθρεύσει αντιπάλους του, έτσι, η προσπάθειά του για μια πέμπτη προεδρική θητεία θα είναι περισσότερο αυτοκρατορική στέψη παρά εκλογική αναμέτρηση. Παράλληλα, οι εκλογές στις 13 Ιανουαρίου στην Ταϊβάν, θα παράσχουν μια πολύτιμη απόδειξη του πόσο πολύ εκτιμάται η Δημοκρατία. Εάν το, υπέρ της ανεξαρτησίας, Δημοκρατικό Προοδευτικό Κόμμα της Ταϊπέι κερδίσει ξανά, μια εξοργισμένη Κίνα θα μπορούσε να προχωρήσει σε ισχυρότερες, από τις συνηθισμένες, στρατιωτικές απειλές, πράμα το οποίο θα εντείνει την αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή.
Εν συνεχεία, οι γενικές εκλογές στο Μπαγκλαντές, που θα πραγματοποιηθούν στις 7 Ιανουαρίου, είναι από τις πιο αμφιλεγόμενες. Η Πρωθυπουργός, Sheikh Hasina, και το κυβερνών Awami League (AL) κυριαρχούν στην πολιτική του Μπαγκλαντές τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, και κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων, έχουν διαβρώσει τους δημοκρατικούς θεσμούς του Μπαγκλαντές. Μεγάλο μέρος της προσοχής του AL έχει επικεντρωθεί στην καταστολή του αντιπολιτευόμενου Εθνικιστικού Κόμματος του Μπαγκλαντές (BNP), καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα μισά από τα πέντε εκατομμύρια μέλη του BNP έχουν πλέον κατηγορηθεί για αδικήματα από την Κυβέρνηση. Συνολικά, οι εκλογές στο Μπαγκλαντές αποτελούν απόδειξη του γεγονότος, ότι οι χώρες μπορούν να διεξαγάγουν εκλογές χωρίς απαραίτητα να ασπάζονται τις δημοκρατικές αξίες.
Αντίστοιχα, αμφιλεγόμενο χαρακτήρα έχουν και οι πακιστανικές γενικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στις 8 Φεβρουαρίου. Τον Αύγουστο, ο νυν Πρωθυπουργός, Shehbaz Sharif, ζήτησε τη διάλυση του πακιστανικού Κοινοβουλίου και μέσα σε ενενήντα ημέρες επρόκειτο να διεξαχθούν νέες εκλογές. Ωστόσο, η Εκλογική Επιτροπή του Πακιστάν ανέβαλε τις εκλογές, πρώτα για κάποια στιγμή τον Ιανουάριο του 2024 και στη συνέχεια μέχρι τις 8 Φεβρουαρίου 2024. Ο ουσιαστικός λόγος είναι ότι το Πακιστάν έχει βρεθεί σε πολιτική αναταραχή για σχεδόν δύο χρόνια, από όταν τον Απρίλιο του 2022, το πακιστανικό Κοινοβούλιο ανέτρεψε τον Πρωθυπουργό, Imran Khan, με ψήφο μομφής. Με το Πακιστάν να αποτελεί μια πυρηνική δύναμη, η πολιτική αναταραχή που επικρατεί εντείνει το αίσθημα ανασφάλειας, τόσο στη ευρύτερη περιοχή, όσο και παγκοσμίως.
Εν κατακλείδι, το 2024 θα αποτελέσει ένα κομβικό έτος για την εξέλιξη του διεθνούς συστήματος. Με δεκάδες εκλογικές αναμετρήσεις προ των πυλών, η ειρηνική μετάβαση και η διεθνής ασφάλεια δεν είναι ποτέ σίγουρες. Εκτός από την πληθώρα των εθνικών εκλογών, το 2024 θα πραγματοποιηθούν και οι Ευρωπαϊκές εκλογές, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τον πήχη. Ενδεικτικό αποτελεί ότι παρά την «ανελευθερία» που χαρακτηρίζει ορισμένες χώρες, οι εκλογικές διαδικασίες θα πραγματοποιηθούν έστω και τυπικά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 2024 will show us what America wants to be. Our USA TODAY Opinion team is hopeful – and worried, USA Today, διαθέσιμο εδώ
- Ten Elections to Watch in 2024, CFR, διαθέσιμο εδώ
- Democracy’s Super Bowl: 40 elections that will shape global politics in 2024, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- 2024 is a record year for elections. Here’s what you need to know, World Economic Forum, διαθέσιμο εδώ
