Της Μαρίας Φυτίλη,
Οι πολίτες παρατηρούν, και όχι αδίκως, ότι ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα —αν όχι το σοβαρότερο— είναι η κλιματική αλλαγή. Η «κλιματική αλλαγή» ορίζεται ως η μεταβολή του κλίματος, η οποία ανάγεται στις άμεσες ή έμμεσες ανθρώπινες δραστηριότητες. Ο όρος αυτός διακρίνεται από την «κλιματική μεταβλητότητα», η οποία ανάγεται σε φυσικά αίτια. Η παγκόσμια κρίση, αυτή του πλανήτη μας, μπορεί να αντιμετωπισθεί πιο αποτελεσματικά με τα μέτρα, τα οποία είναι αναγκαίο να ληφθούν στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση.
Σε πρώτο στάδιο, το κράτος είναι απαραίτητο να επενδύσει στην εκπαίδευση των μαθητών, ώστε να αποκτήσουν τις κατάλληλες αξίες, τις στάσεις και να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους, προκειμένου να είναι πιο υπεύθυνοι και συνειδητοποιημένοι σε σημαντικά ζητήματα. Πιο συγκεκριμένα, τα ζητήματα αυτά ξεκινούν από το πέταγμα ενός σκουπιδιού στο δρόμο, τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς ως τον σεβασμό στο διαφορετικό. Πρόκειται για τη «βιώσιμη ή αειφόρο ανάπτυξη», η οποία ικανοποιεί τα «θέλω» και τις ανάγκες της κοινωνίας, χωρίς να κινδυνεύουν οι επόμενες γενιές, προς την ικανοποίηση των δικών τους αναγκών. Αναλυτικότερα, αποτελεί έναν πολυσύνθετο όρο, που έχει αναδυθεί τα τελευταία χρόνια και κυρίως, τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Κρίνεται ως το μοναδικό μέσο, το οποίο θα «σώσει» τη γη, από την οικολογική και την οικονομική κρίση.
Το γεγονός ότι οι αξίες, ο τρόπος ζωής και το ήθος, «ξετυλίγονται» από μικρή ηλικία, η εκπαίδευση συνιστά ένα χρήσιμο και ελπιδοφόρο εργαλείο για την ανάπτυξη του επιπέδου της κοινωνίας και της προαγωγής της Δημοκρατίας. Έτσι, τα άτομα θα αλλάξουν τις νοοτροπίες τους, τον τρόπο που σκέφτονται και θα είναι σε θέση τα ίδια να κρίνουν ορθά και να παίρνουν τις αντίστοιχες αποφάσεις. Σαφώς, για να επιτευχθεί αυτό, είναι απαραίτητο να αναθεωρηθεί το εκπαιδευτικό περιεχόμενο και σύστημα και η διεπιστημονική αντιμετώπιση των διαφόρων αντικειμένων που περιβάλει.
Μια άλλη σημαντική έννοια είναι «Η Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Ε.Α.Α.)», η οποία εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Διάσκεψη του Ρίο το 1992, και αναδύθηκε μετά από πολλές προσπάθειες της παγκόσμιας κοινότητας να βρει λύση στα περιβαλλοντικά προβλήματα και στον τρόπο αντιμετώπισής τους. Στην σημερινή εποχή, η Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη στην Ελλάδα αποτελεί μια απόρροια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, η οποία στα ελληνικά σχολεία έχει μορφή εθελοντική, καθώς, συνήθως, με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών διαμορφώνονται ομάδες από μαθητές, οι οποίοι παίρνουν μέρος σε περιβαλλοντικά προγράμματα, που διαρκούν μήνες.
Προς τη διευκόλυνση, λοιπόν, του έργου αυτού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει βοήθεια στα κράτη μέλη της Ε.Ε., στις προσπάθειές τους. Πρώτον, να κατέχουν οι εκπαιδευόμενοι και οι εκπαιδευτές τις γνώσεις και την νοοτροπία που χρειάζονται για μια πιο πράσινη κοινωνία αλλά και οικονομία. Δεύτερον, να παρέχουν βοήθεια στα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης να ενσωματώσουν τη βιωσιμότητα στη διδασκαλία και τέλος, να παρέχουν υποστήριξη αναφορικά με τις σημαντικές μετασχηματιστικές αλλαγές που απαιτούνται στην εκπαίδευση και την κατάρτιση για την πράσινη αλλαγή. Εν κατακλείδι, οι σχολικές μονάδες και οι εκπαιδευτικοί ελπίζεται ότι θα προσπαθήσουν να βελτιώσουν την εκπαιδευτική κοινότητα, προς έναν δρόμο που θα οδηγήσει στην «υιοθέτηση» και την προώθηση της βιωσιμότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η βιώσιμη ανάπτυξη περνά μέσα από τα σχολεία, kathimerini.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Learning for the green transition and sustainable development, education.ec.europa.eu. Διαθέσιμο εδώ
