Του Γιώργου Δρακόπουλου,
Φτάνοντας στο τέλος του 2023, ένα από τα highlight της χρονιάς είναι αδιαμφησβήτητα η έκρηξη καινοτομίας γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία, βέβαια, είχε ήδη εκκινήσει από τον Νοέμβριο του 2022, έπειτα από την ανάδυση του αρκετά επιτυχημένου Chat GPT της OpenAI.
Κατά συνέπεια, οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας έχουν επενδύσει τεράστια ποσά σε παραγωγικές νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης φέτος, καθώς οι εδραιωμένοι στην αγορά τεχνολογικοί «γίγαντες» χρησιμοποιούν την οικονομική «υπεροχή» για να κυριαρχήσουν στον πολυδιαφημισμένο αυτόν τομέα. Οι Microsoft, Google και Amazon ολοκλήρωσαν μια σειρά από deals, της τάξεως των $ 18 δις περίπου, βάσει των νέων στοιχείων από έρευνες αγοράς της εταιρείας PitchBook. Αυτό αναλογεί στα 2/3 περίπου των συνολικών κεφαλαίων που συγκέντρωσαν οι νεοσύστατες start-ups που δραστηριοποιούνται στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, όπως οι OpenAI, Cohere, Anthropic και Mistral.
Η άνοδος της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης —συστήματα ικανά να παράγουν ανθρώπινα βίντεο, κείμενα, εικόνες και ήχο σε δευτερόλεπτα— προσέλκυσε, επίσης, κορυφαίους επενδυτές της Silicon Valley. Οι επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων (V.Cs) στην τεχνολογία έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ το 2021, καθώς οι επενδυτές εκμεταλλεύτηκαν τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια για να συγκεντρώσουν και να αναπτύξουν τεράστια ποσά σε μια σειρά βιομηχανιών, ιδιαίτερα σε αυτούς που έχουν διαταραχθεί περισσότερο από τον Covid-19. Η ρευστότητα και οι πιστωτικές συνθήκες ήταν τόσο ευνοϊκές που, λόγω των υπερτιμημένων αποτιμήσεων, πολλές εξαγορές εταιρειών γίνονταν μεταξύ buyout groups του ίδιου ομίλου. Ωστόσο, τα V.Cs έμειναν πίσω σε αυτές τις επενδύσεις, καθώς αναγκάστηκαν να μειώσουν τις δαπάνες τους, λόγω της προσαρμογής σε υψηλότερα επιτόκια και των μειωμένων αποτιμήσεων για τις εταιρείες του χαρτοφυλακίου τους.
Η κατασκευή και η εκπαίδευση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης που δημιουργούνται είναι μια εντατική διαδικασία, που απαιτεί τεράστια υπολογιστική ισχύ και μετρητά. Ως αποτέλεσμα, οι νεοφυείς επιχειρήσεις προτιμούν να συνεργάζονται με εταιρείες Big Tech που μπορούν να παρέχουν υποδομή cloud και πρόσβαση στα πιο ποιοτικά chips, καθώς και σε δολάρια.
Αυτό επιτάχυνε την άνοδο των αποτιμήσεων των ιδιωτικών (αυτών που δεν είναι εισηγμένες σε χρηματιστηριακή αγορά) νεοφυών επιχειρήσεων στον χώρο, καθιστώντας πιο δύσκολο για τα V.Cs να επενδύσουν στις εταιρείες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της τεχνολογίας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν πραγματοποιούν deals. Για παράδειγμα, η Thrive Capital, η εταιρεία του Josh Kushner με έδρα τη Νέα Υόρκη, είναι ο κύριος επενδυτής στην πώληση μετοχών εργαζομένων του OpenAI, έχοντας ήδη υποστηρίξει την εταιρεία νωρίτερα φέτος. Η Thrive συνέχισε να επενδύει καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, όταν οι επενδύσεις των V.Cs κατέγραφαν πτώση. Επίσης, η Mistral με έδρα το Παρίσι συγκέντρωσε περίπου $ 500 εκατ. από επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών venture Andreessen Horowitz και General Catalyst, και της εταιρείας κατασκευής chip Nvidia από την ίδρυσή της τον Μάιο του τρέχοντος έτους.
Ορισμένα V.Cs επιδιώκουν να επενδύσουν σε εταιρείες που κατασκευάζουν εφαρμογές που δημιουργούνται πάνω από τα λεγόμενα “foundation models” που αναπτύχθηκαν από την OpenAI και την Anthropic, με τον ίδιο περίπου τρόπο που ξεκίνησαν να αναπτύσσονται εφαρμογές σε κινητές συσκευές τα χρόνια μετά την εισαγωγή των smartphone στην αγορά.
Στον τομέα των επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη, αξιοσημείωτο ενδιαφέρον έχει η περίπτωση της Nvidia, καθώς φέτος ήταν ο πιο δραστήριος «παίκτης» της αγοράς, ξεπερνώντας τις μεγαλύτερες εταιρείες V.Cs της Silicon Valley, όπως τις Andreessen Horowitz και Sequoia. Η Nvidia, η πολυτιμότερη εταιρεία κατασκευής τσιπ στον κόσμο, έχει γίνει ένας από τους πιο παραγωγικούς επενδυτές σε νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης φέτος, επιδιώκοντας να επωφεληθεί από τη θέση της ως ο κυρίαρχος πάροχος επεξεργαστών τεχνητής νοημοσύνης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Dealroom, η οποία παρακολουθεί τις επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων, η Nvidia συμμετείχε σε 35 συμφωνίες το 2023, σχεδόν 6 φορές περισσότερες από πέρυσι. Σύμφωνα με τις τελευταίες τριμηνιαίες εκθέσεις της Nvidia, πραγματοποίησε επενδύσεις αξίας $ 872 εκατ. σε «μη θυγατρικές» εταιρείες το 2023 μέχρι και τον Οκτώβριο, πάνω από 10 φορές περισσότερες από ό,τι επένδυσε την ίδια περίοδο πέρυσι.
Κλείνοντας, αξίζει να επισημανθεί πως η σημαντική απόδοση της Wall Street φέτος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης και στα παραπάνω deals των Big Tech. Ενδεικτικά, από την αρχή του έτους, ο ευρύτερος S&P 500 παρουσιάζει άνοδο κατά 25% περίπου. Ο βιομηχανικός Dow Jones υποαποδίδει με κέρδη 13,60%, ενώ ο τεχνολογικός Nasdaq έχει υπεραποδώσει με κέρδη 45,50%, στηρίζοντας σε μεγάλο βαθμό την ενίσχυση της αγοράς. Το πρόβλημα, όμως, που προκύπτει αφορά την υπερσυγκέντρωση που παρουσιάζουν οι Big Tech σε σύγκριση με τους υπόλοιπες «παίκτες» αγοράς, αυξάνοντας ραγδαία την ήδη υψηλή μονοπωλιακή τους ισχύ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Big Tech outspends venture capital firms in AI investment frenzy, ft.com, διαθέσιμο εδώ
- Nvidia emerges as leading investor in AI companies, ft.com, διαθέσιμο εδώ
