Της Μαρίας Πολίτου,
Τα δώρα και οι εκπλήξεις αποτελούν ένα ιδιαιτέρως σημαντικό μέρος της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης βοηθώντας στον καθορισμό των σχέσεων και στην «ισχυροποίηση» των δεσμών μεταξύ φίλων, συγγενών και συντρόφων. Το συγκεκριμένο ζήτημα έχει απασχολήσει ένα ευρύ επιστημονικό φάσμα, καθώς αποτελεί ένα πολύπλοκο θέμα, το οποίο έχει ένα «βαθύτερο» νόημα. Φιλόσοφοι, ανθρωπολόγοι, ψυχολόγοι, αλλά και οικονομολόγοι έχουν ασχοληθεί με το πόσο επηρεάζεται η ανθρώπινη συμπεριφορά από τη θεωρητικά συμβολική κίνηση του δώρου ή της έκπληξης. Δεν έχει τόση σημασία το αντικείμενο που κρύβεται μέσα σε ένα πακέτο, όσο το συναίσθημα και η πρόθεση που το «συνοδεύουν». Τα δώρα μπορούν να ερμηνευθούν διαφορετικά από τον κάθε άνθρωπο. Μπορούν να προσφέρουν χαρά, να «εκφράσουν» αγάπη και να δημιουργήσουν συναισθηματικές συνδέσεις, αλλά η πραγματική τους αξία εξαρτάται από τον τρόπο που τα «αντιλαμβάνονται» και από τις συνθήκες που βιώνει το κάθε άτομο τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Η χαρά που μπορεί να προκαλέσει το κάθε δώρο εξαρτάται από τη σημασία που έχει για τον παραλήπτη, τον τρόπο με τον οποίο προσφέρεται και τη συναισθηματική του αξία. Ένα σωστά επιλεγμένο και προσεκτικά προσφερθέν δώρο μπορεί να προκαλέσει μεγάλη χαρά και ευτυχία και να αλλάξει τη διάθεση ενός ατόμου μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα.
Άλλωστε, η κίνηση του δώρου είναι συχνά πιο σημαντική από τη χρηματική του αξία. Αυτό συμβαίνει, διότι, με αυτή την πράξη «αντιπροσωπεύεται» η σκέψη, η προσοχή και η φροντίδα, αφού κάποιος έχει επενδύσει για να επιλέξει και να προσφέρει το κατά περίπτωση δώρο. Η προσωπική σημασία, η συμβολική αξία και ο συναισθηματικός δεσμός που δημιουργείται μέσω της συγκεκριμένης κίνησης συχνά «υπερβαίνει» την απλή υλική του αξία. Πρόκειται για μια συναισθηματική επικοινωνία, η οποία «ενδυναμώνει» τις σχέσεις και συνοδεύεται από όμορφες στιγμές. Δηλαδή, αποτελεί δείγμα ενδιαφέροντος και κάνει τον παραλήπτη να αισθάνεται σημαντικός.
Ένα άλλο πολύ σημαντικό γεγονός στις ζωές των ανθρώπων, το οποίο πολλοί επιστήμονες επισημαίνουν ότι επηρεάζει θετικά την ψυχολογική κατάσταση του κάθε ατόμου, είναι οι εκπλήξεις. Αυτό συμβαίνει, αφού η έκπληξη σαν γεγονός μπορεί να προκαλέσει χαρά, ενθουσιασμό και ένα γενικό αίσθημα θαυμασμού. «Αναδεικνύει» την αναπάντεχη και θετική πλευρά της ζωής, δείχνοντας το πόσο σημαντικό είναι ένα άτομο και την αξία του στις ζωές των άλλων. Πάντοτε, οι εκπλήξεις είναι «ευπρόσδεκτες» και οργανώνονται με μεγάλη χαρά και ανυπομονησία, επειδή μπορούν να ενισχύσουν τις σχέσεις, να δημιουργήσουν αξέχαστες στιγμές και να προσφέρουν μια ευχάριστη αλλαγή από τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Οι άνθρωποι αναζητούν τις εκπλήξεις, γιατί αυτές δίνουν μια αίσθηση απροσδόκητης χαράς και ενθουσιασμού. Μπορούν να αποτελέσουν έναν τρόπο έκφρασης αγάπης, φροντίδας και προσοχής προς κάποιον. Στα γενέθλια ή σε άλλες σημαντικές επετείους και γιορτές είναι συνήθως η κατάλληλη στιγμή για μια «όμορφη» έκπληξη, καθώς αυτές οι ημέρες έχουν ιδιαίτερη σημασία για τον παραλήπτη και ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να γίνει μια ευχάριστη προσθήκη στον εορτασμό του. Τα δώρα και οι εκπλήξεις μπορούν να «συσφίξουν» τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, διότι δημιουργούν μια αίσθηση εκτίμησης και αγάπης. Όταν κάποιος δίνει ένα δώρο ή διοργανώνει μια έκπληξη, δείχνει στον άλλον ότι τον σκέφτεται και τον έχει στο μυαλό του. Αυτή η πράξη μπορεί να «ενισχύσει» την εμπιστοσύνη, να δημιουργήσει θετικές συναισθηματικές συνδέσεις και να «ενισχύσει» την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων. Με λίγα λόγια, αυτές οι ενέργειες μπορούν να «ενισχύσουν» τη συνολική δύναμη και την ευτυχία μιας σχέσης.
Συνεπώς, στη σύγχρονη κοινωνία, όπου η απομάκρυνση είναι συχνά μια πραγματικότητα λόγω των γρήγορων ρυθμών ζωής και της κατάχρησης της τεχνολογίας, τα δώρα και οι εκπλήξεις μπορούν να διαδραματίσουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο. Αυτές οι ενέργειες μπορούν να λειτουργήσουν ως «γέφυρα» επικοινωνίας και να «ενισχύσουν» τους ανθρώπινους δεσμούς. Πράττοντας με αυτόν τον τρόπο, κάποιος μπορεί να επικοινωνήσει με την προσοχή, την αγάπη και την εκτίμησή του προς τον άλλον. Αυτές οι πράξεις μπορούν να δημιουργήσουν ευχάριστες στιγμές και να «αποκαταστήσουν» συναισθηματικούς δεσμούς, που ίσως, έχουν χαθεί λόγω της απόστασης ή της έλλειψης επαφής. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι σχέσεις δεν επανορθώνονται μόνο με δώρα και εκπλήξεις. Η επικοινωνία, η ειλικρίνεια και ο αμοιβαίος σεβασμός εξακολουθούν να είναι οι βασικοί πυλώνες για τη δημιουργία μιας «υγιούς» και «δυνατής» σχέσης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κουλουψούζη, Β., (2017), Ο συμβολισμός και η αξία του δώρου, eleftheria.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Ναθαναήλ, Ε., (2019), Το νόημα της ανταλλαγής δώρων, schooltime.gr. Διαθέσιμο εδώ
