Της Βασιλικής Φάσσου,
Πολλές γυναίκες σήμερα τεκνοποιούν σε ηλικία μεγαλύτερη από ό,τι θεωρείτο μέχρι πρότινος «αρμόζουσα». Και πράγματι, συγκριτικά με τα παρελθοντικά δεδομένα, το γυναικείο φύλο τείνει να αποκτά τη μητρική ταυτότητα σε μεγαλύτερα ηλικιακά νούμερα. Μια παράμετρος που μπορεί να εξηγήσει την εξής παρατήρηση είναι η πλέον ιδιαίτερα ενεργή παρουσία της γυναίκας στον εργασιακό χώρο. Στην εποχή της πρόσβασης στη γνώση, της ταχύτητας και της φυλετικής ισότητας, οι επαγγελματικές δυνατότητες κι ευκαιρίες έχουν πληθύνει, προτρέποντας, προσκαλώντας, ακόμη κι εστιάζοντας εντονότερα στο θηλυκό στοιχείο. Έτσι, η τροπή των πραγμάτων παροτρύνει τις γυναίκες να επιθυμούν τη δυναμική εμφάνιση στο εργασιακό προσκήνιο, πολλές φορές και να πρωταγωνιστούν με την ανάληψη ηγετικών-διευθυντικών ρόλων. Η αφοσίωση που «απαιτεί» το εργασιακό έργο τις «ωθεί» στο να θέτουν σε προτεραιότητα την επαγγελματική τους πρόοδο, ενώ το «όνειρο» της μητρότητας ακολουθεί ύστερα.
Μια ακόμα προσέγγιση του θέματος συνιστά ότι, ιδίως τα τελευταία χρόνια, οι γυναίκες έρχονται συχνά αντιμέτωπες και με βιολογικές τροχοπέδες. Δεν είναι λίγες οι φορές που, παρότι η τεχνολογία θαυματουργεί, ο γυναικείος οργανισμός αδυνατεί να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του μητρικού ρολογιού. Παράγοντες που «συνοδεύουν» την επιστημονική εξέλιξη, όπως η αυξημένη χρήση χημικών σε κάθε κλάδο της ανθρώπινης δραστηριότητας, αλλά και οι πυρετώδεις ρυθμοί ζωής που προξενούν αισθήματα με δυσκολία διαχείρισης, κυρίως το στρες, «πανικοβάλουν» το σώμα της γυναίκας και την εύρυθμη λειτουργία του, με αποτέλεσμα αυτό να μην συνεργάζεται «ως δύναται». Ευτυχώς, σε πολλές περιπτώσεις η αποκατάσταση των βιολογικών αναταραχών είναι επιτεύξιμη με την τεχνολογική αρωγή, πιθανώς, όμως, να χρειάζεται χρονική αναστολή.
Και η κοινωνική αβεβαιότητα μπορεί να αποτελεί λόγο για «αποκοπή» της γυναίκας από το μητρικό της ένστικτο. Είναι γεγονός πως η απόπειρα «οικοδόμησης» οικογενειακού πλαισίου στο παρόν έχει δυσκολέψει εξαιτίας της απουσίας κοινωνικών θεμελίων που την ευνοούν και τη διευκολύνουν. Κι αυτό, επειδή η τεκνοποίηση συνεπάγεται την απαραίτητη κάλυψη αναγκών ενός διευρυμένου φάσματος, για τις οποίες δημιουργείται ανησυχία εγγύησης από τη συγκαιρινή τροφό. Καθώς ο μειωμένος ελεύθερος χρόνος για ενασχόληση με το παιδί, η έλλειψη κινήτρων από το κρατικό μοντέλο, η αστάθεια των σχέσεων που «παρακωλύει» την ανθρώπινη εμπιστοσύνη, αλλά και ο πόθος για προσωπική αναζήτηση χωρίς περισπασμούς, λειτουργούν αποτρεπτικά για τη γυναίκα, η ετεροχρονισμένη μητρότητα δεν λογίζεται απρόσμενη κατάληξη.
Αν αναρωτηθεί κανείς, λοιπόν, πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για μια γυναίκα να γίνει και μητέρα, η ερώτηση θα πρέπει να χαρακτηρίζεται ρητορική. Διότι δεν γίνεται να υφίσταται κανένα αξιολογικό μέτρο πλην της αντικειμενικής, ορμονικής άδειας που χορηγεί το γυναικείο σώμα για την ιερή στιγμή που αποφασίζει η ίδια ελεύθερα. Μια μάνα είκοσι ετών και μια σαράντα φέρουν κοινή ιδιότητα, γιατί ακριβώς αυτή δεν συνίσταται σε χρονικά κριτήρια, παρά σε ένα δικαίωμα απαραβίαστο και άξιο σεβασμού. Γι’ αυτό, οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε δίχως επικρίσεις όσες μητέρες έχουν αποκτήσει παιδί όψιμα.
