Του Ελευθέριου Χονδρού,
Καθώς η Ουκρανία βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων για ένταξη στην Ε.Ε., στην επικείμενη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης μια άλλη πρόθυμη υποψήφια, η Γεωργία, επιδιώκει να πετύχει πρόοδο προς την ένταξη στην πολυπόθητη ευρωπαϊκή οικογένεια. Παρά τη συντριπτική υποστήριξη για την ένταξη στην Ε.Ε. μεταξύ των 3,7 εκατομμυρίων πολιτών της, η Γεωργία αντιμετωπίζει προκλήσεις που εκτείνονται πέρα από τον ενθουσιασμό του λαού της.
Στη γεμάτη ζωή πρωτεύουσά της, την Τιφλίδα, οι ευρωπαϊκές σημαίες είναι ένα κοινό θέαμα, συμβολίζοντας τα όνειρα ενός έθνους που άντεξε 200 χρόνια αποτελεσματικής ρωσικής κυριαρχίας, μέχρι την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Για πολλούς Γεωργιανούς το όραμα είναι σαφές: το μέλλον της Γεωργίας ανήκει στην Ευρώπη και όχι στον ιστορικό «επόπτη» της.
Ωστόσο, η ένθερμη δημόσια υποστήριξη από μόνη της δεν μπορεί να εξασφαλίσει το καθεστώς υποψηφίου για τη Γεωργία. Το κυβερνών κόμμα «Γεωργιανό Όνειρο», ενώ επισήμως εγκρίνει την ένταξη στην Ε.Ε. και στο Ν.Α.Τ.Ο., εγείρει αμφιβολίες σχετικά με τη δέσμευσή του, μέσω του ιστορικού του στις μεταρρυθμίσεις. Η συμφιλιωτική προσέγγιση του κόμματος στη Ρωσία περιπλέκει περαιτέρω τα πράγματα, προκαλώντας ανησυχίες από τις Βρυξέλλες.
Ανώτερος αξιωματούχος της Ε.Ε., μιλώντας ανώνυμα, υπογραμμίζει την προφανή τάση της Γεωργίας να συναλλάσσεται με τη Ρωσία, αντί να προχωρήσει στην πορεία της Ε.Ε. Η λεπτή πρόκληση για την Ένωση είναι να βρει μια ισορροπία, αναγνωρίζοντας τη στρατηγική σημασία της Γεωργίας και αντιμετωπίζοντας, παράλληλα, τις ανησυχίες σχετικά με τη δέσμευσή της για τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
Η Γεωργία υπέβαλε αίτηση για ένταξη στην Ε.Ε. μαζί με την Ουκρανία και τη Μολδαβία τον Μάρτιο του 2022, πυροδοτώντας προσδοκίες για ενισχυμένες προσπάθειες προς την καταπολέμηση της διαφθοράς, τη βελτίωση της δικαστικής ανεξαρτησίας και την αποπόλωση της εσωτερικής πολιτικής. Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε το καθεστώς υποψήφιας χώρας για τη Γεωργία τον περασμένο μήνα, υπογράμμισε ότι αυτό θα μπορούσε να αποσυρθεί εάν η χώρα δεν επιτύχει τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις.
Η εξωτερική πολιτική παραμένει ένα σημαντικό σημείο διαμάχης. Παρά τις ιστορικές εντάσεις με τη Ρωσία, η Γεωργία επέλεξε να μην επιβάλει κυρώσεις και έχει αποκαταστήσει τις απευθείας πτήσεις προς τη Ρωσία, ενέργειες που προκαλούν ανησυχία στις Βρυξέλλες. Η Ε.Ε. απαιτεί μείωση της πολιτικής επιρροής των πλούσιων μεγιστάνων, με ιδιαίτερη προσοχή στον Bidzina Ivanishvili, τον πλουσιότερο άνθρωπο της Γεωργίας, ιδρυτή του «Γεωργιανού Ονείρου» και πρώην Πρωθυπουργό.
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι το κυβερνών κόμμα έχει επιδείξει υφέρποντα αυταρχισμό, όπως αποδεικνύεται από ένα νομοσχέδιο που στοχεύει ΜΚΟ και μέσα ενημέρωσης που λαμβάνουν ξένη χρηματοδότηση, χαρακτηρίζοντάς τα «ξένους πράκτορες». Μεγάλες διαμαρτυρίες ανάγκασαν την απόσυρση του νομοσχεδίου, καθώς η Ε.Ε. τόνισε τις πιθανές επιζήμιες επιπτώσεις του στις προοπτικές ένταξης της Γεωργίας.
Η σύνοδος κορυφής της Ε.Ε., στις 14-15 Δεκεμβρίου, έχει αβέβαια αποτελέσματα, δεδομένων των αλληλένδετων προοπτικών Γεωργίας και Ουκρανίας. Ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Victor Orbán, ευνοϊκός απέναντι στην υποψηφιότητα της Γεωργίας, σηματοδοτεί ενδεχόμενο μπλοκ στις ενταξιακές συνομιλίες της Ε.Ε. με την Ουκρανία, λόγω των δεσμών του με τον Ρώσο Πρόεδρο, Vladimir Putin. Η περίπλοκη δυναμική υπογραμμίζει την πρόκληση της πλοήγησης στην επέκταση της Ε.Ε.
Ο Kornely Kakachia, διευθυντής του Γεωργιανού Ινστιτούτου Πολιτικής, αναγνωρίζει τη φιλοδοξία της Γεωργίας για την ένταξή της στην Ε.Ε., αλλά προειδοποιεί για πιθανούς παραλληλισμούς με την αργή πρόοδο της Τουρκίας από την απόκτηση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας το 1999. Ο κίνδυνος διαφαίνεται εάν η Γεωργία συνεχίσει να υποχωρεί στη Δημοκρατία, χωρίς αλλαγές στην πολιτική ή ξένο προσανατολισμό.
Οι συντηρητικές κοινωνικές συμπεριφορές, ιδιαίτερα όσον αφορά τα δικαιώματα της L.G.B.T.Q.+, προσθέτουν ένα άλλο επίπεδο πολυπλοκότητας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία, μέσω της επιρροής που ασκεί, ζητά νόμους που να απαγορεύουν την «προπαγάνδα», συμβάλλοντας στο συντηρητικό τοπίο. Ωστόσο, για πολλούς Γεωργιανούς, η ένταξη στην Ε.Ε. αντιπροσωπεύει μια στρατηγική κίνηση για οικονομική διαφοροποίηση.
Ο Temur Ninoshvili, ιδιοκτήτης οινοποιείου, βλέπει την ένταξη ως ευκαιρία για να ανακατευθύνει τις εξαγωγές κρασιού της Γεωργίας μακριά από τη Ρωσία, η οποία, επί του παρόντος, λαμβάνει το 75% των εξαγωγών. Παρά τις προκλήσεις, η Tina Bakhtadze, καθηγήτρια της γεωργιανής γλώσσας, πιστεύει ότι η συναισθηματική ετοιμότητα της χώρας είναι εμφανής, τονίζοντας τα αναπτυξιακά βήματα της Γεωργίας προς τον στόχο της Ε.Ε.
Στον περίπλοκο «χορό» ανάμεσα στον ενθουσιασμό και τις μεταρρυθμιστικές προκλήσεις, η Γεωργία βρίσκεται σε μια κομβική στιγμή στο «ταξίδι» της προς την ένταξη στην Ε.Ε. Η σύνοδος κορυφής θα αποκαλύψει την προσέγγιση της Ε.Ε. για την εξισορρόπηση της στρατηγικής σημασίας της Γεωργίας με την επιτακτική ανάγκη για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, αντανακλώντας τη λεπτή φύση της επέκτασης, σε μια περιοχή όπου οι γεωπολιτικές πολυπλοκότητες αφθονούν.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Georgia eyes EU candidate status but membership still a distant dream, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Georgia Eyes EU Candidate Status But Membership Still a Distant Dream, VOA, διαθέσιμο εδώ
