Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Ένα ακόμα θύμα των επεισοδίων που λαμβάνουν χώρα με αφορμή αθλητικά γεγονότα δίνει μάχη για να κρατηθεί στη ζωή. Αυτήν τη φορά, πρόκειται για έναν αστυνομικό 31 ετών που δέχθηκε επίθεση από έναν καθ’ ομολογίαν δράστη 18 ετών, στην περιοχή του Ρέντη. Από την ημέρα που συνέβη το συγκεκριμένο περιστατικό ακούμε και διαβάζουμε πολλά, ενώ η Κυβέρνηση προχώρησε σε σύσκεψη κορυφής των αρμοδίων, υπό τον Πρωθυπουργό, με τις ανακοινώσεις να γίνονται χθες, Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου. Όλα, όμως, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το φαινόμενο της αθλητικής βίας δεν πρόκειται να αντιμετωπιστεί σοβαρά, διότι ουδείς εκ των εμπλεκομένων επιθυμεί ειλικρινά κάτι τέτοιο.
Η βία μεταξύ οπαδών αντίπαλων ομάδων, μεταξύ οπαδών και Αστυνομίας, οι επιθέσεις κατά παραγόντων του Αθλητισμού και τα τυφλά χτυπήματα κατά άσχετων προσώπων αποτελούν πραγματικότητα εδώ και δεκαετίες. Κάθε, μα κάθε, φορά που συμβαίνουν ακολουθεί το ίδιο τροπάριο: Καταδίκη, σε ρητορικό επίπεδο και για τα μάτια του κόσμου, ακόμα κι από αυτούς που υποκινούν τον χουλιγκανισμό, πομπώδεις κυβερνητικές ανακοινώσεις μέτρων πάταξης της αθλητικής βίας. Αποτέλεσμα; Μετά από μικρό διάστημα να συμβαίνουν τα ίδια και χειρότερα. Όπου χειρότερα, η απώλεια ανθρώπινων ζωών. Ειδικά, επί Κυβερνήσεως Μητσοτάκη, έχουμε από το 2020 τρεις δολοφονίες σε τέτοιου είδους επεισόδια: Του Τόσκο Μποζατζίσκι το 2020 στη Θεσσαλονίκη, του Άλκη Καμπανού το 2022, επίσης στη Συμπρωτεύουσα, του Μιχάλη Κατσούρη το 2023, στη Νέα Φιλαδέλφεια. Τι συμβαίνει λοιπόν; Είτε η Κυβέρνηση δεν πήρε μέτρα είτε τα μέτρα αυτά ήταν ανεπαρκή, σε κάθε περίπτωση όμως, οι πολιτικές της ευθύνες είναι βαρύτατες για την έξαρση της οπαδικής βίας. Προφανέστατο είναι, επίσης, ότι δεν έχει διάθεση να τις αναλάβει –έστω και να τις φορτώσει σε κάποιον πολιτικό ή υπηρεσιακό παράγοντα, για… ξεκάρφωμα. Και γιατί να το πράξει, άλλωστε, αυτό μια Κυβέρνηση η οποία, αν μη τι άλλο, είναι η κορυφαία σε επίδειξη αλαζονείας; Ουσιαστικά, Αντιπολίτευση δεν έχει αυτήν τη στιγμή. Ακόμα, όμως, και να είχε, είναι γεγονός ότι όλοι οι κομματικοί φορείς κυβερνητικής εξουσίας, επίσης, δεν επιθυμούν να φτάσει το μαχαίρι στο κόκαλο.
Η διαπλοκή πολιτικής εξουσίας κι επαγγελματικού αθλητισμού είναι βαθύτατη. Τα αθλητικά σωματεία έχουν οπαδούς. Οι οπαδοί είναι ψηφοφόροι και ακριβώς εξαιτίας του αθλητικού οπαδισμού τους, ψηφίζουν εν πολλοίς με βάση τη στάση του εκάστοτε κόμματος ή και μεμονωμένου πολιτικού απέναντι στην ομάδα τους. Οι επαγγελματικές ομάδες αποτελούν ιδιοκτησία ισχυρών επιχειρηματιών. Ανθρώπων που βρίσκονται σε συνεχή επαφή με την εκάστοτε εκτελεστική και νομοθετική εξουσία για την προαγωγή των συμφερόντων τους σε ποικίλους τομείς. Η εκάστοτε Κυβέρνηση και το κάθε κόμμα εξουσίας είναι αυτονόητο πως επιθυμούν αγαστές σχέσεις με ανθρώπους οι οποίοι έχουν τη δύναμη να κατευθύνουν μάζες ψηφοφόρων, όπως είναι οι ιδιοκτήτες ομάδων. Πολλοί εκ των τελευταίων, μάλιστα, έχουν κι άλλους τρόπους δημοσίας παρεμβάσεως, κατέχοντας Μ.Μ.Ε., επί παραδείγματι. Μπορούν να ασκήσουν ισχυρή πίεση, να γίνουν καλοί φίλοι και κακοί εχθροί της πολιτικής εξουσίας. Οι οπαδοί είναι ψηφοφόροι κομμάτων, είναι «στρατιώτες» επιχειρηματικών συμφερόντων και γενικώς, φέρουν ιδιότητες πολλές και χρήσιμες, γι’ αυτό συνοπτικά αποκαλούμε «Διαπλοκή». Με αυτά τα δεδομένα και συνυπολογίζοντας και την ένδεια μεγάλων ηγετών που παρατηρείται στη χώρα μας εδώ και πολλά χρόνια, είναι φυσική κατάληξη η πληγή της αθλητικής βίας. Το μόνο που συμβαίνει, όταν μοιραία επέρχονται τραγικά αποτελέσματα, όπως οι θάνατοι, τόσο η πολιτική ηγεσία όσο και οι επιχειρησιακοί παράγοντες (Αστυνομία κ.λπ.) προχωρούν σε σπασμωδικές κινήσεις που πλέον δεν καταφέρνουν ούτε τις εντυπώσεις να κερδίσουν.
Οι ανακοινώσεις από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο κινούνται στην ανωτέρω κατεύθυνση. Μιλούσαν και για διακοπή πρωταθλημάτων. Σε τι ακριβώς θα βοηθήσει αυτό την πάταξη της αθλητικής βίας; Θα πρόκειται για μεγαλοπρεπέστατη νίκη του χουλιγκανισμού, που κατά βάση ελάχιστα ενδιαφέρεται για τον αθλητισμό, και παραδοχή συντριπτικής ήττας εκ μέρους της Κυβέρνησης που θα ομολογήσει έτσι ότι αδυνατεί να διασφαλίσει την ομαλή διεξαγωγή αθλητικών δραστηριοτήτων. Ακούστηκε, επίσης, ότι θα απαγορευτεί η διεξαγωγή αγώνων παρουσία κοινού, κάτι το οποίο και ανακοινώθηκε επίσημα. Μα, τα πλέον σοβαρά επεισόδια γίνονται εκτός γηπέδων. Ο Τόσκο δολοφονήθηκε κοντά στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ο Άλκης στα σκαλιά μιας πολυκατοικίας, ο Μιχάλης έξω από μια καφετέρια, ο αστυνομικός που χαροπαλεύει 50 μέτρα από το γήπεδο βόλεϊ. Επειδή το κράτος αδυνατεί ή δεν θέλει να πατάξει την εγκληματική συμπεριφορά λίγων, τιμωρεί και τους πολλούς, βάζοντάς τους στο ίδιο τσουβάλι.
Διαβάζουμε πάλι για αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Πόσο ακόμα θα συνεχίσει αυτή η Κυβέρνηση τις αντιθεσμικές και αντί-επιστημονικές παρεμβάσεις σε αυτόν τον τομέα; Η εύλογη και θεμιτή εναρμόνιση των νομοθετημάτων με τις επιταγές των καιρών ουδεμία σχέση έχει με το «ξεχείλωμα» του νομικού πλαισίου και την παραγωγή νόμων για επικοινωνιακή κατανάλωση. Η πολιτική εξουσία οφείλει να ηγείται του κοινωνικού συνόλου μιας χώρας, όχι να τρέχει πίσω από το θυμικό του. Στην Ελλάδα, ευτυχώς ακόμη, η απονομή της Δικαιοσύνης δεν γίνεται από λαϊκά δικαστήρια.
Επίσης, στο τραπέζι ήταν και η απόσυρση των αστυνομικών δυνάμεων από τα γήπεδα. Αφενός, έπρεπε εδώ και καιρό ο επαγγελματικός αθλητισμός να αναλάβει τα του οίκου του. Αφετέρου, ούτε η εναπόθεση της τάξης στις ομάδες μπορεί να γίνει στο μέσο της αγωνιστικής περιουσίας και χωρίς προεργασία ούτε η Κυβέρνηση έχει δείξει ότι επιθυμεί μια πραγματική απαγκίστρωση του επαγγελματικού αθλητισμού από το κράτος. Μπορεί να μην έχει φτάσει ακόμη στο επίπεδο γελοιότητας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., όταν ο Κοντονής όριζε επόπτες στον τελικό Κυπέλλου, αλλά μια χαρά κάνει μπίζνες, παραχωρώντας γήπεδα σε ομάδες, πολλές φορές με τουλάχιστον «σκοτεινούς όρους» ή χρηματοδοτώντας από την τσέπη του φορολογούμενου την ανέγερση τους. Όποτε τη συμφέρει μιλά για το περιβόητο αυτοδιοίκητο του ποδοσφαίρου, οπότε θέλει κάνει ρουσφέτια και παρεμβαίνει απροκάλυπτα, όπως η φωτογραφική τροπολογία Γεραπετρίτη το 2020 για την ελάφρυνση της ποινής των ενόχων «πολυϊδιοκτησίας».
Ταυτόχρονα, μύριες όσες υποθέσεις που αφορούν εγκλήματα στον χώρο του Αθλητισμού λιμνάζουν. Από φοροδιαφυγή μέχρι δωροδοκία, βία και νοθεία στις εκλογές των Ενώσεων Ποδοσφαιρικών Σωματείων, που πλέον αποτελούν μερικές από τις μεγαλύτερες εστίες διαφθοράς, βάσει όσων κατά καιρούς διαβάζουμε ότι συμβαίνουν. Πολλά από τα Μ.Μ.Ε. που υποδαυλίζουν την αθλητική βία αποτελούν, ταυτοχρόνως, προνομιακό δημόσιο βήμα για τους εκπροσώπους της κυβερνητικής παράταξης (και όχι μόνο). Θα έρθει σε ρήξη με αυτά η Κυβέρνηση; Η Αστυνομία έχει αποδειχθεί κατά καιρούς ανεπαρκής στο έργο της. Άλλοτε θεώρησε ότι 200 νεοναζί χούλιγκανς από την Κροατία δεν πρέπει να αποτραπούν να διασχίσουν τη μισή Ελλάδα κι άλλοτε προσαγάγει το σύνολο του άρρενος κοινού άνω των 15 ετών ενός γηπέδου.
Σε κάθε περίπτωση, η πρόληψη δεν λειτουργεί και η καταστολή περιλαμβάνει άλλα μέτρα και σταθμά, αναλόγως ταυτότητας υπόπτων και θυμάτων. Θα μιλήσει γι’ αυτά ο Πρωθυπουργός; Θα έχουμε ανάληψη και απόδοση πολιτικών κι επιχειρησιακών ευθυνών; Θα υπάρξει, μήπως, κάποια σοβαρή διεπιστημονική μελέτη του κοινωνικού φαινομένου της αθλητικής βίας με κυβερνητική πρωτοβουλία; Ψιλά γράμματα, λίγο τζάμπα ίντερνετ και γελοίοι, ψευτο-νεωτερισμοί τύπου γκέι γάμου αρκούν σε αυτό το πολιτικό προσωπικό που έχουμε για να πιάσει τον παλμό της νεολαίας. Το ότι πολλοί άνθρωποι στη νεαρή τους ηλικία συνωστίζονται σε οπαδικούς συνδέσμους-άντρα ανομίας κι εκπαιδεύονται στο έγκλημα, ουδόλως απασχολεί.
Ας μην αυταπατώμεθα λοιπόν. Πολιτική βούληση για την επίλυση του προβλήματος της αθλητικής βίας δεν υπάρχει. Μόνο επικοινωνιακές προσπάθειες κατευνασμού της κοινής γνώμης και δόμησης ψευτο-μεταρρυθμιστικών προφίλ που υπάρχουν διαχρονικά. Οι μόνες ελπίδες που δικαιούμαστε να έχουμε είναι να σωθεί η ζωή του νεαρού αστυνομικού που χαροπαλεύει. Κι αυτές τις ελπίδες τις εναποθέτουμε στην ιατρική επιστήμη και στον Κύριο.
