Του Θανάση Μάριζα,
Tα πράγματα δε φαίνεται να κυλούν ιδιαιτέρως καλά στην Washington. Για την ακρίβεια, μια ανάσα πριν το χριστουγεννιάτικο διάλειμμα του Κογκρέσου, ο κόμπος είναι έτοιμος να φτάσει στο μεταφορικό χτένι. Τα ποσοστά δημοφιλίας του Biden έχουν πέσει στα τάρταρα, η νέα οικονομική πολιτική δεν έχει αποφέρει θετική προσοχή ανάλογη των αποτελεσμάτων της και η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση γλύτωσε την τελευταία στιγμή ένα «λουκέτο» λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, με μια προσωρινή λύση που θα πρέπει να επανεξεταστεί άμεσα, με τη νέα χρονιά. Ο μεγαλύτερος «πονοκέφαλος» για τους Δημοκρατικούς, ωστόσο, βρίσκεται μακριά από την αμερικανική πρωτεύουσα.
Η οικονομική και οπλική στήριξη προς την Ουκρανία κινδυνεύει να στερέψει σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία, όπου η Ρωσία έχει καταφέρει να μετριάσει τις αντεπιθέσεις της πρώτης και οι δυο πλευρές έχουν οχυρωθεί εν μέσω ενός ψυχρού και βάναυσου χειμώνα. Για τον Biden, ο οποίος έχει δεσμεύσει μέρος της -ήδη αδύναμης- αξιοπιστίας του με το μέτωπο της Ανατολικής Ευρώπης, η «αναζωογόνηση» της εν λόγω στήριξης είναι ζωτικής σημασίας. Για τον λόγο αυτό αναγκάστηκε να προβεί και σε πρόσφατες απρογραμμάτιστες δηλώσεις, όπου προειδοποίησε πως «Εάν ο Putin καταλάβει την Ουκρανία, δε θα σταματήσει εκεί». Φρόντισε, βέβαια, να εξαπολύσει και εγχώρια πυρά, κάνοντας λόγο για «Ακραίους Ρεπουμπλικάνους […] που κρατούν όμηρο τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, με αντάλλαγμα τις ακραίες κομματικές συνοριακές πολιτικές τους».
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται και το αίτιο του τωρινού προβλήματος. Οι Ρεπουμπλικάνοι αρνούνται να συνεργαστούν, εκτός αν η συναίνεσή τους «αγοραστεί» μέσω περισσότερων χρημάτων για την… «αστακοποίηση» των συνόρων των Η.Π.Α. με τις λατινοαμερικάνικες χώρες. Όποιος είχε επινοήσει, πίσω στο 2022, τον κατευνασμό των αντιπολιτευτικών αντιρρήσεων προς τα ουκρανικά έξοδα, μέσω της δέσμευσης για περαιτέρω ρεπουμπλικανική αυτονομία στο μεταναστευτικό ζήτημα, μάλλον έχει αρχίσει, πλέον, να μετανιώνει την ιδέα αυτή. Κι ο ίδιος ο Biden, πάντως, εννοείται πως δε διαθέτει κάποιου είδους αλάθητο για τις κακές επιλογές του κόμματός του. Εκείνος ήταν, σε τελική ανάλυση, που επέτρεψε στους αντιπάλους του να παίζουν «μονότερμα» με ένα από τα πιο ιδεολογικά φορτισμένα και δυσεπίλυτα θέματα της αμερικανικής πολιτικής σκηνής.
Αυτό δε σημαίνει πως το παρόν αδιέξοδο θα μείνει στον «πάγο» για τα Χριστούγεννα. Θεωρείται εξαιρετικά πιθανή η παράταση των εργασιών τόσο του Κοινοβουλίου όσο και (κυρίως) της Γερουσίας, έως ότου επιτευχθεί μια λύση. Δε θα είναι ούτε η πρώτη αλλά ούτε και η τελευταία φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Εξάλλου, ο ρεαλιστικός φόβος μικρότερων διακοπών μπορεί να λειτουργήσει ως ένα πολύ πιο… πρακτικό κίνητρο για τους νομοθέτες της Washington, σε σύγκριση με ακαθόριστες δραματικές επικλήσεις περί Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αν μη τι άλλο, μπορούν πάντα να εγκρίνουν το επιπλέον ξόδεμα χρημάτων και για τους δυο τωρινούς «πόνους» των εκάστοτε κομμάτων, ώστε όλοι να φύγουν ευχαριστημένοι για τα Χριστούγεννα και να αφήσουν στους μελλοντικούς τους εαυτούς το άγχος για τα οικονομικά προβλήματα του επόμενου έτους.
Εκείνο που δε μπορεί να λυθεί με τον ανωτέρω τρόπο, αλλά αποτελεί εξίσου σημαντική «σπαζοκεφαλιά» για την τωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση, είναι ο παράγοντας Trump. Αρχίζει να φαίνεται πως, όποια συζήτηση περί αμερικανικής πολιτικής κι αν ανοίξει, αργά η γρήγορα θα μεταφερθεί αναπόφευκτα σε τροχιά γύρω από τον τελευταίο. Αυτό έχει να κάνει λιγότερο με έλλειψη φαντασίας από πλευράς του συγγραφέα (ο τέως Πρόεδρος, παρά τα αμέτρητα αρνητικά κι αντιπαθητικά χαρακτηριστικά του, αποτελεί πάντα ιντριγκαδόρικη θεματική), και περισσότερο με την αδιαμφισβήτητα τεράστια επιρροή που ο Trump ασκεί στη διαμόρφωση της εγχώριας πολιτικής. Αυτή ακριβώς η επιρροή είναι που μονοπωλεί και τις σκέψεις των Δημοκρατικών, αντί για πιο… εποχιακά θέματα (όπως, π.χ. τι είδους φωτάκια να κρεμάσουν στα χριστουγεννιάτικα δέντρα τους). Εν προκειμένω, φυσικά, η φλέγουσα μεταβλητή είναι πως ο τραμπικός γρίφος δεν πρόκειται να απαντηθεί πριν τις επικείμενες εκλογές του 2024.
Ας σοβαρευτούμε για λίγο. Η επανεκλογή Trump αποτελεί ένα τόσο πιθανό όσο και δυσοίωνο σενάριο. Χάρη σε ένα συνδυασμό των προαναφερθέντων αβυσσαλέων ποσοστών δημόσιας αποδοχής του Biden, της άρνησης των Δημοκρατικών να αναζητήσουν έναν εναλλακτικό (εάν και – έστω – πιο ριψοκίνδυνο) υποψήφιο, αλλά και της αδυναμίας των Ρεπουμπλικάνων να ξορκίσουν τα φαντάσματα του παρελθόντος (έπειτα από τέσσερα ολόκληρα debate, νικητής βγήκε εκείνος που δεν συμμετείχε καν σε αυτά), μια δεύτερη θητεία για τον… Donald μπορεί να βρίσκεται κάλλιστα προ των πυλών.
Ανεξαρτήτως των πολιτικών πεποιθήσεων του καθενός, αυτό που είναι (ή, τουλάχιστον, θα έπρεπε να είναι) οικουμενικώς ανησυχητικό είναι το «φλερτάρισμα» του τελευταίου με την αυταρχικότητα. Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, ο Trump διερωτήθηκε από τον φίλο και υποστηρικτή του, Sean Hannity: «Yπόσχεσαι απόψε, στην Αμερική, πως ποτέ δε θα προσπαθούσες να καταχραστείς την εξουσία, ως εκδίκηση έναντι στον οποιονδήποτε;». Μια ερώτηση ρουτίνας για τον οποιονδήποτε φυσιολογικό πολιτικό, έγινε αφορμή για να ξανασυζητηθεί ο 45ος Πρόεδρος, ο οποίος έδωσε την… πληρωμένη απάντηση «Μου λες εάν θα είμαι δικτάτορας; Όχι – εκτός από την πρώτη ημέρα».
H Susan Glaser του New Yorker θέτει άψογα τον παλμό της κατάστασης, λέγοντας πως «Η [ανωτέρω] συζήτηση, σε όλη της την απειλητική ασυναρτησία, φαινόταν να συνοψίζει τέλεια την κατάσταση της αμερικανικής πολιτικής, την παραμονή ενός εκλογικού έτους. Ακόμη κι η έννοια του «δικτάτορα» δεν είναι, πλέον, εκτός ορίων». Το κρίσιμο ερώτημα, πάντως, παραμένει: θα εκμεταλλευτούν οι Δημοκρατικοί το εορταστικό διάλειμμα, ώστε να βρουν απαντήσεις στα άμεσα προβλήματα που τους βασανίζουν και (πολύ πιο σημαντικό μακροχρόνια) να καταστρώσουν ένα σχέδιο αρκετά μάχιμο, ώστε να υπερτερήσουν μια και καλή του «Γολιάθ» που βρίσκεται μπροστά τους, ή θα συνεχίσουν να τον υποτιμούν για μια ακόμη φορά, με -πιθανώς- ολέθρια αποτελέσματα;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Capital Has a Bad Case of Year-End Panic, The New Yorker, διαθέσιμο εδώ
- The Anti-Spectacle of the Republican Debates, The New Yorker, διαθέσιμο εδώ
- House and Senate sing different tunes on foreign aid, Politico, διαθέσιμο εδώ
- Opinion: The GOP’s abandonment of Ukraine makes me ashamed to be an American, The Washington Post, διαθέσιμο εδώ
