Της Βασιλικής Ήσυχου,
Ο Στέλιος Φαϊτάκης, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1976. Ανέκαθεν, είχε έφεση στις τέχνες και κατάφερε να εισαχθεί και να αποφοιτήσει με επιτυχία από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών το 2003. Υποστηρίκτρια και καθοδηγήτρια στην ακαδημαϊκή του καριέρα υπήρξε η Ρένα Παπασπύρου. Παρακολούθησε το κατ’ επιλογήν μάθημα της Αγιογραφίας με επιμελητή καθηγητή τον Σώζο Γιαννούδη. Αυτό το μάθημα, αργότερα, αποτέλεσε την πυροδότηση μιας μεγάλης σειράς μεγαλουργημάτων και την πηγή έμπνευσης της μετέπειτα καριέρας του. Το καλλιτεχνικό του αποτύπωμα ήταν σε μορφή αγιογραφιών και τοιχογραφιών.
Έκτοτε, πολλά από τα έργα του έχουν παρουσιαστεί τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, μεταξύ των οποίων: «Αντίδωρον», στην έκθεση του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), μέρος της Documenta 14, Κασέλ (2017), «Δικαίωμα στο Μέλλον», Μουσείο Τέχνης του 20ου και 21ου αιώνα, Αγία Πετρούπολη, Lasco Project #6, με ανάθεση μόνιμης τοιχογραφίας στο κτήριο του Palais de Tokyo, Παρίσι (2016), “Shit and Die”, Palazzo Cavour, Τορίνο (2014), 1η Μπιενάλε του Κιέβου (2012), ”Art in the Street”, Moca, Λος Άντζελες (2011) και 1η Μπιενάλε της Αθήνας ”Destroy Athens” (2017).
Ωστόσο, ο Φαϊτάκης δεν αρκέστηκε μόνο στο μεγαλείο της τέχνης. Ως ανήσυχο και πολυδιάστατο πνεύμα, ασκήθηκε συστηματικά στις πολεμικές τέχνες, παρακολούθησε σεμινάρια οστεοπαθητικής, δηλαδή διαδικασιών υπεύθυνων για τη διατήρηση ή τη βελτίωση της αρμονικής λειτουργίας του νευρικού και μυοσκελετικού συστήματος. Επίσης, ενδιαφέρον είναι το γεγονός, πως όντας ήδη οπαδός της Κινέζικης κουλτούρας, διδάχθηκε, πιστά, μαθήματα Τσι-Γκονγκ, ένα κινέζικο είδος άσκησης, ηλικίας 3.000 ετών, που συνδυάζει την αναπνοή με τις αργές κινήσεις.
Ο καλλιτέχνης μελετούσε και επηρεαζόταν από τη βυζαντινή και κρητική αγιογραφική ορθόδοξη παράδοση. Ο ίδιος έλεγε για την τεχνοτροπία του:
«Ριζωμένος στη Βυζαντινή τέχνη, ερευνώ, ανακαλύπτω και χρησιμοποιώ μια πληθώρα τρόπων καλλιτεχνικής δημιουργίας που πηγάζουν από διαφορετικές παραδόσεις, όπως τη Μεξικανική μνημειακή ζωγραφική, την τέχνη του Θιβέτ, της Ιαπωνίας, τη σχολή της Φλάνδρας και άλλες. […] Θεματικά, ο πυρήνας της δουλειάς μου είναι η αποκαλούμενη «ανθρώπινη κατάσταση», η οποία προκύπτει από τα διαρκώς αναπάντητα ερωτήματα της ύπαρξης. Σε αυτό το πλαίσιο, το έργο μου αντλεί την έμπνευσή του από τη θρησκεία και την πνευματικότητα, τη φιλοσοφία, από άλλες μορφές τέχνης, την επιστήμη, τις ανθρώπινες σχέσεις, την ιστορία κ.ά. και τοποθετεί όλα αυτά τα στοιχεία σε διάλογο μεταξύ τους με σκοπό να δημιουργήσει μια σύνθετη αφήγηση. […] Θέλησή μου είναι να προσφέρω στον θεατή μια ευκαιρία να αποδράσει από τον ορθολογισμό που επιβάλλει η εποχή της υψηλής τεχνολογίας και της μηχανοποίησης των ανθρώπινων σχέσεων, να βρεθεί σε τόπους που βρίσκονται πέρα από τον χρόνο, να θέσει εκείνα τα ερωτήματα που θα διευρύνουν την αντίληψή του και να βελτιώσει τη σχέση του με τον κόσμο που τον περιβάλλει.».
Από την άλλη, ο συνδυασμός τους με τη street art και τις αναφορές στους muralistas Ντιέγκο Ριβέρα και Χοσέ Κλεμέντε, τον αποθέωσαν στον τομέα των διεθνών και σύγχρονων εικαστικών.
Ο Στέλιος Φαϊτάκης άφησε την τελευταία του πνοή στις 6 Οκτωβρίου 2023, σε ηλικία 47 ετών, λόγω φυσικών αιτίων, έχοντας αφήσει πίσω του μια αλόγιστης αξίας κληρονομιά.
Μερικά από τα έργα του είναι:
”Just Say Maybe” / «Απλά πες ίσως»
Σε αυτόν τον πίνακα, ο ριζοσπαστικός καλλιτέχνης –παρόλες τις ενστάσεις της ορθόδοξης εκκλησίας– πάντρεψε την ιερότητα της αγιογραφίας με την αγάπη του για τις θεραπευτικές τεχνικές, με τα δεσμά της τέχνης. Κατάφερε να ενώσει όλα τα θέματα με τα οποία είχε ασχοληθεί στον βίο του αλλά και να εκφέρει την προσωπική του άποψη. Συγκεκριμένα, απεικονίζεται ένα παιδί, το οποίο νοσεί, και δίπλα του η μητέρα του που το φροντίζει με όλα τα ψυχικά και σωματικά της αποθέματα. Αυτές οι δύο μορφές φέρουν και από ένα φωτοστέφανο, καθώς αγωνίζονται και έχουν ευγενή ψυχή. Πέρα από αυτές τις φιγούρες, παρατηρούμε επίσης με φωτοστέφανα μια νοσηλεύτρια και δυο ακόμα γιατρούς. Η νοσηλεύτρια φαίνεται να υπηρετεί τον πόνο του ασθενούς παιδιού και να προσπαθεί να τον καταπραΰνει με τη φροντίδα της.
Ο μικρός γιατρός, ο οποίος φαίνεται να τον ποδοπατούν, εικάζεται πως πρόκειται για έναν ειδικευόμενο ή νεοδιόριστο επαγγελματία, ο οποίος παλεύει με πυγμή και ενδιαφέρον, το οποίο δεν αναγνωρίζεται, ενώ ο μεγαλύτερος σε διαστάσεις γιατρός βρίσκεται ανάμεσα στο πλήθος και πηγαίνει κόντρα στην πλειοψηφία προκειμένου να προστατεύσει την ακεραιότητα του παιδιού. Οι υπόλοιποι γιατροί φαίνονται να αδιαφορούν και να κρατούν απόσταση. Ο υπόλοιπος περίγυρος που διαδραματίζεται θα μπορούσε να είναι το συγγενικό ή φιλικό περιβάλλον που επιφανειακά ενδιαφέρεται για την εξέλιξη του ατόμου, καθώς επίσης θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως μια προσωποποίηση της παραπληροφόρησης που υπάρχει στα θέματα υγείας. Έτσι, με αυτόν τον πίνακα, ο δημιουργός εκφράζει, μέσα από τα δικά του μάτια, την εικόνα που έχει σχηματίσει γύρω από τον τομέα της υγείας.
”Conceited Science” / «Αλαζονική Επιστήμη»
Σύμφωνα με αυτό το έργο, ο ζωγράφος εντάσσει στην τέχνη του το κεφάλαιο της βιοηθικής. Οι επιστήμονες υγείας καλούνται καθημερινά να πάρουν αποφάσεις, οι οποίες πρέπει συχνά να εξετάζονται από τρεις ζυγαριές, του οφέλους (της κοινότητας ή του ατόμου, αλλά ακόμα κάποιες φορές και του ίδιου του επαγγελματία ή του φορέα υγείας), της ηθικής (των ορίων) και της αξιοπρέπειας (όπως αυτή ορίζεται σε κάθε περίσταση). Ο άνθρωπος, πολλές φορές σε φάσεις ασυγκράτητης ορμής για το «παραπάνω», υπερβαίνει τον ρόλο που του έχει αναθέσει η φύση, αποκτώντας μια αλαζονική στάση για την ανθρώπινη ύπαρξη, χωρίς πολλές φορές να αντιληφθεί τη διαχωριστική γραμμή. Γι’ αυτό, ένας επιστήμονας οφείλει να έχει ως πυξίδα τη λογική, αλλά και ως κριτή την προσωπική ενδελεχή αμφισβήτηση των πράξεών του.
Όπως ο ίδιος σχολίασε στο αντίστοιχο δημοσίευμά του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
«Πρόσφατα τελείωσα ένα κομμάτι που, παρά το μεσαίο του μέγεθος, είναι ένα από τα πιο κεντρικά και σημαντικά κομμάτια της σειράς για την επιστήμη που αναφέρεται στη σχολή σκέψης της που είναι mainstream στην εποχή μας. Το έργο ονομάζεται «Αλαζονική Επιστήμη» και προέκυψε από τη δραματική αλλαγή της άποψης που έχω διαμορφώσει μελετώντας από την παιδική ηλικία μέχρι σήμερα. Ο πίνακας στην πραγματικότητα αναφέρεται σε μια σειρά σημαντικών ερωτήσεων που τίθενται σχετικά με τα θέματα: πώς λειτουργεί (και αν θα μπορούσε/θα έπρεπε να υπάρχει διαφορετικός τρόπος για να λειτουργήσει), εάν η γνώση που μπορεί να παράγει έχει όρια και αν είναι πραγματικά, όπως δηλώνει επανειλημμένα, η μόνη πηγή λήψης χρήσιμων πληροφοριών για τον άνθρωπο. Αυτά είναι ερωτήματα που θα εμφανίζονται ξανά και ξανά στα επόμενα έργα, καθώς (μαζί με μερικά άλλα) αποτελούν τον ίδιο τον πυρήνα αυτής της σειράς concept. Οι άγγελοι-σύμβουλοι που πετούν στις πλευρές της θεάς επιστήμης είναι λογική και αμφισβήτηση».
Ο Στέλιος Φαϊτάκης, ενώ έζησε μόλις 47 χρόνια, μας απέδειξε ότι με τη συνεχή αναζήτηση και την πραγματική θέληση μπορείς να εκπληρώσεις την ακόρεστη πείνα για πνευματική καλλιέργεια και ανάπτυξη. Υπήρξε σπουδαίος καλλιτέχνης με πρωτοποριακές ιδέες και θάρρος της προώθησής τους. Οι προβληματισμοί του αλλά και το ταλέντο του κατάφεραν να πλαισιώσουν γύρω από τον πυρήνα της τέχνης τη θρησκεία, την τεχνολογία, την υγεία, την ηθική και το ανθρώπινο χρέος αλληλεγγύης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
-
Πέθανε ο εικαστικός Στέλιος Φαϊτάκης, athensvoice.gr, διαθέσιμο εδώ
