Της Μαριάνθης Τσιάρα,
Κρίσιμη κρίνεται η κατάσταση στη χώρα της Ισπανίας, έπειτα από την αποτυχία της να αντιμετωπίσει το έντονο μεταναστευτικό κύμα των τελευταίων μηνών. Η αδυναμία αυτή είχε στοιχίσει, μεταξύ άλλων, και τη ζωή σε τέσσερεις ανθρώπους, μόλις δύο εβδομάδες μετά τη σχετική 3η Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, καίρια θεματική της οποίας ήταν και η μετανάστευση. Η κατάσταση γίνεται, όμως, ακόμη δυσκολότερη, καθώς συνεχώς αυξάνονται οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που προσεγγίζουν τη χώρα, και ειδικότερα τις Κανάριες Νήσους. Ο Ισπανός Πρωθυπουργός, Pedro Sánchez, έχει δηλώσει πως «Η Ισπανία δε μπορεί να αντιμετωπίσει την παράτυπη μετανάστευση χωρίς τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ενώ οι «27» αναζητούν ακόμη μια ουσιαστική λύση για τη διαχείριση των νέων μεταναστευτικών ροών.
Η Ε.Ε., και τα κράτη-μέλη της, εντείνουν τις προσπάθειές τους προκειμένου να θεσπίσουν μια αποτελεσματική, ανθρωπιστική και ασφαλή ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια, μέσω καθορισμού των στρατηγικών προτεραιοτήτων. Με γνώμονα τις προτεραιότητες αυτές, το Συμβούλιο της Ε.Ε., με τη σειρά του, θεσπίζει άξονες δράσης και αναθέτει τις εντολές για διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες. Επίσης, εκδίδει νομοθετικές πράξεις και καθορίζει ειδικά προγράμματα. Στη διάρκεια των τελευταίων ετών, τόσο το Συμβούλιο της Ευρώπης, όσο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έχουν αναπτύξει μια σθεναρή δράση-απάντηση στις μεταναστευτικές πιέσεις.
Οι παράτυπες αφίξεις στην Ε.Ε. έχουν, αν μη τι άλλο, μειωθεί σημαντικά, έπειτα από την κορύφωση της μεταναστευτικής κρίσης, το 2015. Το 2023, καταγράφηκαν 233.139 παράτυπες αφίξεις. Η κατανομή, ανά μεταναστευτική οδό, έχει ως εξής:
- Κεντρική οδός (Αλγερία, Αίγυπτος, Τυνησία ή Λιβύη προς Ιταλία και Μάλτα): 143.613 αφίξεις
- Ανατολική οδός (Τουρκία προς Ελλάδα και Κύπρο): 45.122 αφίξεις
- Δυτικές οδοί (Κυρίως από Μαρόκο προς Ισπανία): 44.404 αφίξεις.
Παρ’όλα αυτά, μια απότομη αύξηση των αριθμών στις Κανάριες Νήσους, είχε ήδη γίνει εμφανής τους τελευταίους μήνες. Μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 15ης Οκτωβρίου, παραδείγματος χάριν, συνολικά 23.537 μετανάστες έφτασαν στις εν λόγω νήσους, 80% περισσότεροι από ό,τι την ίδια περίοδο του περσινού έτους. Ένας από τους κύριους λόγους της αύξησης των συγκεκριμένων μεταναστευτικών ροών είναι η πολιτική και οικονομική αστάθεια στη Σενεγάλη. Πολλοί από τους αφιχθέντες είναι αλιείς, εκπρόσωποι ενός σημαντικού οικονομικού τομέα, ο οποίος βρίσκεται, όμως, σε κρίση στη χώρα της Αφρικής. Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει φυλακίσει τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, ο οποίος είχε δώσει ελπίδα σε νέους, κυρίως, ανθρώπους για ένα καλύτερο μέλλον. Ο οργανισμός προστασίας των συνόρων της Ε.Ε., Frontex, χαρακτηρίζει τις συνθήκες στη χώρα ως «παράγοντα πίεσης», που ωθεί τους ανθρώπους να επιβιβάζονται σε βάρκες, ώστε να την εγκαταλείψουν. Η μεταναστευτική διαδρομή, από τη Δυτική Αφρική προς τις Κανάριες Νήσους, είναι μια από τις πιο επικίνδυνες στον κόσμο. Οι μετανάστες διανύουν εκατοντάδες χιλιόμετρα, χάνοντας, συχνά, τις νήσους και πεθαίνοντας στη θάλασσα.
Στα πλαίσια του ζητήματος αυτού, ο Sánchez είχε ψιλοξενήσει τον Οκτώβρη, περισσότερους από 40 Ευρωπαίους ηγέτες, στη Γρανάδα. Οι συνομιλίες είχαν επικεντρωθεί στον τρόπο που θα προετοιμαστεί η Ε.Ε. για την προσθήκη νέων μελών, συμπεριλαμβανομένης ενδεχομένως και της Ουκρανίας, καθώς και στον τρόπο που η Ένωση θα ανταποκριθεί στις αυξημένες αφίξεις προσφύγων και μεταναστών από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. «Δεν μπορούμε να αφήσουμε ορισμένες περιοχές της χώρας μας, όπως ο νότος, οι Κανάριες ή οι Βαλεαρίδες Νήσοι, να αντιμετωπίσουν και να αναλάβουν όλη αυτή την παράτυπη μετανάστευση χωρίς αλληλεγγύη», είχε σημειώσει χαρακτηριστικά, τότε, ο Sánchez. Στο μεταξύ, η χώρα του, μαζί με την Ιταλία και τη Γερμανία συνεχίζουν να εκφράζουν ανησυχίες για την αύξηση των αφίξεων, ενώ οι ανατολικές χώρες της Ε.Ε. έχουν δηλώσει, παράλληλα, ότι αυστηροποιούν τη φύλαξη των συνόρων τους, με στόχο τον περιορισμό της παράτυπης μετανάστευσης.
Στον απόηχο της ανωτέρω συνάντησης, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να εξετάζει διεξοδικά το κρίσιμο θέμα της παράτυπης μετανάστευσης. Το κατά πόσο θα βρεθεί, πράγματι, μια ζωτική λύση, όχι μόνο για τις Κανάριες Νήσους αλλά και για την Ευρώπη ευρύτερα, μένει να φανεί στο μέλλον.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Xιλιάδες μετανάστες έφτασαν χθες στα Κανάρια Νησιά της Ισπανίας, Business Daily, διαθέσιμο εδώ
- Στην Ισπανία συζητούν οι Ευρωπαίοι ηγέτες για διεύρυνση και Μεταναστευτικό, Τα Νέα, διαθέσιμο εδώ
- Infographic – Migration flows: Eastern, Central and Western routes, European Council, διαθέσιμο εδώ
