Της Ανθής Ντόλα,
Με επιστολική ψήφο θα μπορέσει να συμμετέχει μερίδα των ψηφοφόρων στις επερχόμενες Ευρωεκλογές. Η καθιέρωση της συγκεκριμένης διαδικασίας, αλλά και η περιγραφή της, έγινε από την Υπουργό Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, και τον Αναπληρωτή Υπουργό, Θοδωρή Λιβάνιο, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν. Σύμφωνα με την κα Κεραμέως, αρχικά η επιστολική ψήφος θα αφορά αποκλειστικά τις Ευρωεκλογές και τα Δημοψηφίσματα και προς το παρόν δεν θα εφαρμοστεί στις Εθνικές Εκλογές.
Η συγκεκριμένη ενέργεια αποτελεί κομμάτι του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Εκλογή Ευρωβουλευτών, Διευκόλυνση Ψήφου Εκλογέων, Εκκαθάριση Εκλογικών Καταλόγων και Λοιπές Διατάξεις», το οποίο θα τεθεί προς ψήφιση στη Βουλή το νέο έτος και κινείται σε τέσσερις άξονες. Ο πρώτος άξονας αφορά την εκλογή Ευρωβουλευτών, ο δεύτερος τη διευκόλυνση ψήφου εκλογέων, ο τρίτος την εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και, τέλος, ο τέταρτος τη διευκόλυνση πρόσβασης ΑμεΑ στον προεκλογικό διάλογο. Για να μπορέσουν οι ψηφοφόροι να ψηφίσουν με τη μέθοδο της επιστολής, θα χρειαστεί να εγγραφούν στους καταλόγους υποψηφίων τουλάχιστον 40 μέρες πριν τις εκλογές, ενώ η διαδικασία θα πραγματοποιείται από την ιστοσελίδα του gov.gr μέσα σε ένα προστατευόμενο πλαίσιο.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, δημιουργείται ηλεκτρονική πύλη για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου και στη συνέχεια ο εκλογέας, κάνοντας χρήση των κωδικών του, καταχωρεί την αίτησή του και συμπληρώνει τη διεύθυνση στην οποία θέλει να του αποσταλεί το εκλογικό υλικό. Το κινητό του τηλέφωνο που δηλώνει, καθώς και το email του, πιστοποιούνται με συνθηματικό μιας χρήσης (OTP). H αίτηση γίνεται αμέσως οριστική, μόλις αυτή υποβληθεί. Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει 40 ημέρες πριν τη διενέργεια των εκλογών. Μέχρι εκείνη την ημερομηνία, ο εκλογέας μπορεί να τροποποιήσει τη διεύθυνση παραλαβής ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, καθώς και να ακυρώσει την αίτησή του.
Ο ψηφοφόρος λαμβάνει έναν φάκελο το αργότερο 20 μέρες πριν τις εκλογές. Ο φάκελος εμπεριέχει τα εξής 5 έγγραφα: 1) φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, 2) φάκελο ψηφοφορίας, 3) ψηφοδέλτιο, 4) έντυπο οδηγιών και κατάλογο υποψηφίων, 5) έντυπο – υπεύθυνη δήλωση. Το ψηφοδέλτιο τυπώνεται με ευθύνη του Υπουργείου Εσωτερικών και στην πρώτη σελίδα ο ψηφοφόρος επιλέγει το κόμμα ή τον συνασπισμό που επιθυμεί και στη δεύτερη σελίδα τους υποψήφιους βουλευτές της επιλογής του.
Για να θεωρηθεί έγκυρη η ψήφος και να καταμετρηθεί είναι απαραίτητη η συμπλήρωση της υπεύθυνης δήλωσης. Η διαδικασία ολοκληρώνεται όταν ο ψηφοφόρος βάζει το ψηφοδέλτιο, την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση και το αποδεικτικό ταυτότητας, τον κλείνει και τον αποστέλλει.
Η Υπουργός Εσωτερικών τόνισε πως «Η επιστολική ψήφος βαθαίνει τη Δημοκρατία», καθώς με αυτήν τη μέθοδο, κατηγορίες όπως ΑμεΑ, ασθενείς, φοιτητές, σπουδαστές, μαθητές ή απόδημοι μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, ακόμα και αν βρίσκονται μακριά από το εκλογικό τους κέντρο. Ενώ σε ερώτηση για το αν θα χρειαστεί Συνταγματική Αναθεώρηση για να εφαρμοστεί η μέθοδος αυτή στις Εθνικές Εκλογές, υπογράμμισε πως «Ένα βήμα τη φορά. Σήμερα μιλάμε αποκλειστικά για Ευρωεκλογές και Δημοψήφισμα. Τα επόμενα στον χρόνο τους. Θα έχουμε πολύ καιρό να συζητήσουμε αυτά τα θέματα σε βάθος».
Ο Κ. Μητσοτάκης, στην ανακοίνωση της νέας μεθόδου στο Υπουργικό Συμβούλιο, ανέφερε πως έτσι θα δοθεί απάντηση «στην αποχή και στην αδράνεια. Δεν θα υπάρχει καν η ανάγκη να οργανώσουμε εκλογικά τμήματα. Κάθε απόδημος θα ψηφίζει από το σπίτι του, από την εργασία του, με άνεση», προσθέτοντας πόσο σημαντική είναι η επιστολική ψήφος για κάποιον που δεν θα μπορούσε να παρουσιαστεί στο εκλογικό του κέντρο, ώστε να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα.
Η επιστολική ψήφος έχει δημιουργήσει αρκετές απορίες, ενώ για την Αξιωματική Αντιπολίτευση υπάρχουν κενά τα οποία δεν έχουν καλυφθεί. Η τομεάρχης Εσωτερικών της Κ.Ο. ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-Π.Σ., Γιώτα Πούλου, υποστήριξε πως απαιτείται από την Κυβέρνηση να απαντήσει για «πιθανά συνταγματικά κωλύματα, για τη διασφάλιση της μυστικότητας της ψήφου, καθώς και τις ασφαλιστικές δικλείδες που θα προστατεύσουν από ενδεχόμενη νόθευση το εκλογικό αποτέλεσμα και θα εξασφαλίσουν την αξιοπιστία της διαδικασίας». Απορίες εύστοχες, οι οποίες ίσως απαντηθούν από την Κυβέρνηση στον διάλογο που θα έχει με τα πολιτικά κόμματα πριν φέρει το νέο Σχέδιο Νόμου στη Βουλή.
Η αλήθεια είναι πως η επιστολική ψήφος είναι μία πολύ σημαντική κίνηση της Κυβέρνησης, για να μπορέσει να εντάξει ουσιαστικά ομάδες ψηφοφόρων που λόγω διάφορων συνθηκών απείχαν από τις εκλογές. Είναι σημαντικό να δίνεται σε όλους τους πολίτες η ευκαιρία να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα και να συμμετέχουν στη λήψη τέτοιου είδους αποφάσεων. Βασική έγνοια της Κυβέρνησης θα χρειαστεί να είναι η ανωνυμία της ψήφου, ένα παρακλάδι που ακόμη βρίσκεται σε «αχαρτογράφητα νερά», ενώ, παράλληλα, μέλημά της πρέπει να είναι πως όλη η διαδικασία θα διεξαχθεί υπό απόλυτη διαφάνεια. Η δοκιμή της επιστολικής ψήφου θα γίνει στις Ευρωεκλογές και χρειάζεται όλα να κυλήσουν ομαλά, χωρίς προβλήματα και αμφισβητήσεις. Αν η διαδικασία ολοκληρωθεί σωστά, τότε θα πρέπει να περάσει και στο επόμενο βήμα και η επιστολική ψήφος να προστεθεί και στις Εθνικές Εκλογές.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΣΥΡΙΖΑ για επιστολική ψήφο / Απαιτούνται απαντήσεις για πιθανά συνταγματικά κωλύματα και ασφαλιστικές δικλείδες, avgi.gr, διαθέσιμο εδώ
- Επιστολική ψήφος / Με υπεύθυνη δήλωση στις ευρωεκλογές – Τι θα περιλαμβάνει ο φάκελος, avgi.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κυριάκος Μητσοτάκης / Επιστολική ψήφος στις ευρωεκλογές από Ελλάδα και εξωτερικό, avgi.gr, διαθέσιμο εδώ
- Επιστολική ψήφος / Δεν θα αφορά εθνικές εκλογές – Σιωπή Κεραμέως για το αν χρειαστεί συνταγματική αναθεώρηση, avgi.gr, διαθέσιμο εδώ
- Επιστολική ψήφος: Για ευρωεκλογές και δημοψηφίσματα- Η διαδικασία, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
- Επιστολική ψήφος για ευρωεκλογές και δημοψηφίσματα, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ