Tου Ελευθέριου Χονδρού,
Σε μια συνάντηση ορόσημο που συγκλήθηκε στα Σκόπια τη Δευτέρα, οι ηγέτες που εκπροσωπούν ένα φάσμα κοινοβουλευτικών πολιτικών κομμάτων στη Βόρεια Μακεδονία πέτυχαν μια σημαντική πρόοδο, οριστικοποιώντας τις πολυαναμενόμενες ημερομηνίες για τις επερχόμενες εκλογές. Τα εμπόδια αυτής της συμφωνίας, το ιστορικό πλαίσιο και οι ευρύτερες πολιτικές επιπτώσεις υπογραμμίζουν ένα έθνος που παλεύει με τις περιπλοκές της διακυβέρνησης, των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων και των περιφερειακών σχέσεων.
Έχει προγραμματιστεί, για τις 24 Απριλίου, ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών, ακολουθούμενος από τις βουλευτικές εκλογές στις 8 Μαΐου. Ο Πρωθυπουργός Dimitar Kovacevski, χαιρετίζοντας τη συμφωνία, τόνισε τη σημασία αυτού του γεγονότος, τονίζοντας την αποκατάσταση των τακτικών βουλευτικών εκλογών μετά από «διακοπή» 17 ετών. Αυτή η απόκλιση από τη στρατηγική των πρόωρων εκλογών, που εφαρμόστηκε κατά τη θητεία του πρώην Πρωθυπουργού Nikola Gruevski, εκλαμβάνεται ως ένα κρίσιμο βήμα προς την ενίσχυση της σταθερότητας, της προβλεψιμότητας και της βεβαιότητας στο πολιτικό τοπίο της χώρας.
Ωστόσο, η συμφωνία διαψεύδει μια εκτεταμένη περίοδο διαφωνίας μεταξύ των δύο βασικών πολιτικών μπλοκ στη Βόρεια Μακεδονία. Με επικεφαλής τον Hristijan Mickoski του κόμματος VMRO DPMNE, η αντιπολίτευση υποστήριξε επίμονα τις πρόωρες εκλογές, υποστηρίζοντας ότι η σημερινή Κυβέρνηση έχει χάσει τη νομιμότητα, προδίδοντας εθνικά συμφέροντα και ενθαρρύνοντας εκτεταμένη διαφθορά. Σε απάντηση, η Κυβέρνηση έθεσε έναν όρο για πρόωρες εκλογές: υποστήριξη για μια συνταγματική αλλαγή που αναγνωρίζει τη βουλγαρική μειονότητα στο προοίμιο.
Η συνταγματική τροποποίηση, με στόχο την αναγνώριση της βουλγαρικής μειονότητας ως ενός από τους λαούς που ίδρυσαν το κράτος, δεν είναι απλώς μια εγχώρια ανησυχία, αλλά έχει τεράστια σημασία για τις φιλοδοξίες της Βόρειας Μακεδονίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντιπροσωπεύει ένα κρίσιμο βήμα για την αποφυγή πιθανών διπλωματικών αποκλεισμών από τη γειτονική Βουλγαρία, υπογραμμίζοντας την περίπλοκη διασταύρωση μεταξύ της εσωτερικής πολιτικής και των διεθνών σχέσεων. Παρά τις συμφωνημένες ημερομηνίες εκλογών, παραμένει ένα απτό αδιέξοδο σε αυτό το κρίσιμο συνταγματικό ζήτημα, θέτοντας προκλήσεις για τις φιλοδοξίες της χώρας για την Ε.Ε.
Προβλέποντας τον μετασχηματιστικό χαρακτήρα των επερχόμενων εκλογών, ο Πρωθυπουργός αποκάλυψε σχέδια για αλλαγές στο υπουργικό συμβούλιο. Στις 28 Ιανουαρίου, πρόκειται να σχηματιστεί μια τεχνοκρατική Κυβέρνηση, με μια αξιοσημείωτη ανατροπή – τον διορισμό ενός Αλβανού Πρωθυπουργού. Αυτή η κίνηση, σύμφωνα με μια συμφωνία του 2020 μεταξύ των Σοσιαλδημοκρατών και της Δημοκρατικής Ένωσης για Ένταξη, έχει συμβολικό χαρακτήρα, σηματοδοτώντας την πρώτη περίπτωση αλβανικής καταγωγής να αναλάβει τον ρόλο του Πρωθυπουργού στη Βόρεια Μακεδονία.
Θέμα εικασίας παραμένει η ταυτότητα του υποψήφιου τεχνοκράτη Πρωθυπουργού, με ονόματα όπως ο Talat Xhaferi, νυν Πρόεδρος της Συνέλευσης της Δημοκρατίας να βγαίνουν στην επιφάνεια. Αυτός ο στρατηγικός πολιτικός ελιγμός στοχεύει να αντιμετωπίσει την εθνοτική ποικιλομορφία και να ενισχύσει τη συμμετοχή στην Κυβέρνηση, επιδεικνύοντας τη δέσμευση για ευρύτερη εκπροσώπηση και συνεργασία.
Καθώς η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται σε αυτήν την κρίσιμη καμπή, το πολιτικό τοπίο είναι έτοιμο για σεισμικές μετατοπίσεις. Οι επερχόμενες εκλογές, συνοδευόμενες από συνταγματικές προκλήσεις και διπλωματικές περιπλοκές όχι μόνο θα διαμορφώσουν την εσωτερική διακυβέρνηση του έθνους, αλλά θα επηρεάσουν και τη θέση του στη διεθνή σκηνή. Το ταξίδι προς αυτές τις εκλογές υπόσχεται μια λεπτή εξερεύνηση των δημοκρατικών αρχών, της περιφερειακής δυναμικής και της λεπτής ισορροπίας μεταξύ των εγχώριων επιταγών και των παγκόσμιων φιλοδοξιών.
ENΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- North Macedonia Sets Dates for Double Elections, Βalkan Insight, διαθέσιμο εδώ
- Elections in North Macedonia, ΟSCE.org, διαθέσιμο εδώ