Της Ευθυμίας Γκαμπέση,
Βρισκόμαστε μέσα σε μία δυσάρεστη ατμόσφαιρα, στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Ελλάδα, κατόπιν της εισβολής τους τον Απρίλιο του 1941, κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μάστιγα κατά τη διάρκεια του πολέμου αποτελεί η μεγάλη πείνα, ή αλλιώς μεγάλος λιμός, κατευθυνόμενος από τις Δυνάμεις του Άξονα με αποτέλεσμα έναν υποσιτισμένο πληθυσμό και αμέτρητους νεκρούς.
Το βιβλίο του Κωνσταντίνου Θρ. Τζίτζη με τίτλο Καλώστο, το ξενάκι μας…, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη πραγματεύεται μία αληθινή ιστορία ενός 12χρονου παιδιού από την Αίγινα την περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου στην Ελλάδα, το οποίο καταφεύγει σε ορεινές περιοχές και χωριά της Πελοποννήσου λόγω των άθλιων συνθηκών ζωής, όπως η πείνα και τα κατεστραμμένα σπίτια, με στόχο την αναζήτηση καλύτερων συνθηκών επιβίωσης σε ένα προ πάντων ειρηνικό περιβάλλον. Αναγκάζεται, λοιπόν, να εγκαταλείψει την οικογένειά του, τους φίλους του, το σπίτι του και μάλιστα αφού μόλις είχε τελειώσει το δημοτικό σχολείο!
Συγκεκριμένα, συμμετείχε σε ένα σχέδιο των ορφανών παιδιών στην Πελοπόννησο, που όμως κατέληξε σε μία συναρπαστική και σίγουρα αξέχαστη περιπέτεια. Μια περιπέτεια που του έδωσε μαθήματα ζωής μετατρέποντάς τον σε έναν δυνατό άνθρωπο με πίστη και αξίες και κυρίως στον «καλύτερο πατέρα του κόσμου», όπως αναφέρει ο γιος του. Καθώς, λοιπόν, ο ήρωας του βιβλίου μας βρισκόταν στη Σπάρτη άκουσε για πρώτη φορά τη φράση: «Καλώς το το ξενάκι μας! Καλώς το το παιδί μας!».
Ήταν το πρώτο πράγμα που του είπε η πρώτη του ανάδοχη οικογένεια, το οποίο χαράχθηκε στην παιδική του μνήμη, τον συντρόφευσε κατά τη διάρκεια της ζωής του και αποτέλεσε και τον τίτλο του παρόντος βιβλίου. Το βιβλίο έχει μία υποτυπώδη μορφή ημερολογίου, αποτελείται από διάφορες μικρές ιστορίες και αφηγήσεις, καθώς επίσης είναι ευανάγνωστο, κατανοητό με απλό λεξιλόγιο και λογοτεχνικές τεχνικές, για όλες τις ηλικίες. Μας βάζει στο κλίμα της εποχής και στα παπούτσια του μικρού αγοριού, αφού βλέπουμε μέσα από τα μάτια του τη ζωή του στην κατοχή.
Αναμφίβολα, είναι πολύ δύσκολο για ένα τόσο μικρό παιδί να ζει κάτω από αυτές τις καταπιεστικές συνθήκες με τη βία και τη φτώχεια να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή αυτού και των δικών του ανθρώπων, και με τον φόβο να τον συνοδεύει σε κάθε του βήμα και σκέψη. Κατά τη διάρκεια αυτού του πραγματικού και ψυχολογικού ταξιδιού υπήρξαν πολλές και συχνές αλλαγές του περιβάλλοντος. Σαφέστερα, φαίνεται να απολαμβάνει μόνο ψήγματα μιας φυσιολογικής οικογένειας, σε εφήμερες καταστάσεις, χωρίς να υπάρχουν προοπτικές ισχυροποίησης των συγγενικών και συναισθηματικών δεσμών μεταξύ αυτού και των ανάδοχων οικογενειών. Με λίγα λόγια, αποτελεί έρμαιο των καταστάσεων και προκειμένου να εξασφαλίσει τα απαραίτητα αλλά και μία γενικότερη προτροπή της εποχής, αναγκάζεται να δουλέψει ήδη από πολύ μικρός. Με αυτόν τον τρόπο, ωριμάζει απότομα, δεν ζει φυσιολογικά με τη στοργή, το παιχνίδι, τη μόρφωση, την παιδεία, τη δημιουργικότητα και την ανεμελιά στη ζωή του σαν ένα κανονικό παιδί.
Ο συγγραφέας, Κωνσταντίνος – Θρασύβουλος Τζίτζης, μας διηγείται λίγα λόγια για τον πατέρα του, σκιαγραφώντας τον χαρακτήρα του και τη ζωή του. Αρχικά, ως το επαγγελματικό πεδίο, ήταν ψαράς και αργότερα έκανε στροφή σε εταιρεία με λιμενικά έργα, όπου και ειδικεύτηκε στον κλάδο. Επίσης, από τον φιλικό και επαγγελματικό του κύκλο έχει χαρακτηριστεί ως ένας εργατικός, εύστροφος και εφευρετικός άνθρωπος με θετική ενέργεια και με τις σωστές λύσεις για το οτιδήποτε. Ο ανώμαλος δρόμος του δύσκολου παρελθόντος του, λοιπόν, τον βοήθησε στο να αποκτήσει γνώσεις για επαγγέλματα της υπαίθρου. Βρέθηκε μπροστά σε εκπλήξεις και πλήθος απρόοπτων περιστατικών και έπειτα από μία σχεδόν πενταετία, ολοκλήρωσε τον «νόστο» του, επιστρέφοντας ως ένας άλλος «μικρός Οδυσσέας» στη δική του Ιθάκη, στην Αίγινα, γεμάτος εμπειρίες, περιπέτειες, αναμνήσεις.
