Του Γιώργου Δρακόπουλου,
Μία από τις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι κυβερνώντες, αλλά και το ευρύτερο χρηματοοικονομικό σύστημα σε μία χώρα, η οποία διέπεται από το κράτος δικαίου, είναι η ανίχνευση και η εξάλειψη του ξεπλύματος μαύρου χρήματος, καθώς αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα οικονομικά εγκλήματα που μπορεί να διαπραχθούν.
Οι περισσότερες χρηματοπιστωτικές εταιρείες τη σήμερον ημέρα, με σκοπό να συμμορφωθούν με τους κανόνες που θέτουν οι ρυθμιστικοί και εποπτικοί φορείς, εφαρμόζουν πολιτικές κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, βοηθώντας στον εντοπισμό και την πρόληψη τέτοιου είδους οικονομικών εγκλημάτων. Συνεπώς, έρχονται πολλές φορές σε συνεργασία με τους κρατικούς φορείς για να βρεθούν αποτελεσματικές λύσεις σε αυτά τα ζητήματα.
Η διαδικασία ξεπλύματος μαύρου χρήματος συνήθως περιλαμβάνει τρία στάδια: placement, layering και integration. Το placement αφορά τη διαδικασία της «κρυφής» εισροής του «βρώμικου» χρήματος στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το layering αποτελεί τη σειρά των συναλλαγών που πραγματοποιούνται και των λογιστικών τεχνασμάτων, ώστε να μην φαίνεται η πηγή των χρημάτων και το integration είναι η διαδικασία της (σταδιακής) απόσυρσης του «μαύρου» χρήματος μετά το ξέπλυμα, με σκοπό να χρησιμοποιηθεί. Τα παραπάνω αποτελούν μια κλασική διαδικασία ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, τα οποία συνδυάζονται κατάλληλα, ανάλογα με τις δικλείδες ασφαλείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Το ζήτημα του ξεπλύματος μαύρου χρήματος έχει αναδειχθεί το τελευταίο διάστημα έντονα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εδώ και μήνες γίνονται συζητήσεις σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, αλλά και μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτικών επιχειρήσεων του χρηματοοικονομικού τομέα, για να καλυφθούν τα κενά που υπάρχουν στη σχετική νομοθεσία. Μέχρι σήμερα, επαγγελματικοί νομικοί και λογιστικοί φορείς στη Βρετανία εξακολουθούν να παρουσιάζουν σημαντικές αδυναμίες στις εποπτικές τους δραστηριότητες για την εφαρμογή των κανόνων κατά του ξεπλύματος χρήματος.
Μάλιστα, σύμφωνα με ετήσια έκθεση του Γραφείου Επαγγελματικής Εποπτείας κατά του Ξεπλύματος Χρήματος (OPBAS) στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχει η ανάγκη για περισσότερη μεταρρύθμιση του εποπτικού συστήματος της χώρας. Το Η.Β. έχει ήδη ξεκινήσει μεταρρυθμίσεις για την πάταξη του «βρώμικου χρήματος» και του οργανωμένου εγκλήματος. Το Υπουργείο Οικονομικών έχει, επίσης, συζητήσει για πιθανή μεταρρύθμιση, ωστόσο η σημαντική βελτίωση του εποπτικού τοπίου θα μπορούσε να διαρκέσει αρκετά χρόνια για να εφαρμοστεί, ανέφερε η OPBAS.
Πρόσφατα, στάλθηκε επιστολή προς την αξιωματούχο Joanna Penn από εκπροσώπους 13 λογιστικών φορέων, αναφέροντας πως η πλειονότητα των προτεινόμενων σχεδίων της Κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου για αναθεώρηση της εποπτείας των κανόνων κατά του ξεπλύματος χρήματος θα ήταν αντιπαραγωγική και επιζήμια για την καταπολέμηση του βρώμικου χρήματος και ευρύτερα των οικονομικών εγκλημάτων. Επίσης, τόνισαν πως τρία από τα τέσσερα μοντέλα που πρότεινε το Υπουργείο Οικονομικών ενέχουν σημαντικούς κινδύνους, που στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούσαν να αυξήσουν απλά το ξέπλυμα χρήματος και στη χειρότερη θα οδηγούσαν στην κατάρρευση ολόκληρου του εποπτικού συστήματος.
Σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς, 22 επαγγελματικοί φορείς που εποπτεύουν τους λογιστικούς και νομικούς τομείς είναι υπεύθυνοι να διασφαλίζουν ότι οι εταιρείες συμμορφώνονται με τους κανόνες κατά του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και να λαμβάνουν μέτρα για την επιβολή τους, σε περίπτωση παραβίασης των κανονισμών. Με τις νέες προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις, λοιπόν, θα σημειωθούν ριζικές αλλαγές στην όλη λειτουργία. Ουσιαστικά, οι τρεις προτάσεις θα διαμορφώσουν ένα πιο ενοποιημένο εποπτικό σύστημα, πιθανώς υπό έναν ενιαίο δημόσιο φορέα.
Οι λογιστικοί φορείς υποστηρίζουν πως αυτή η προσέγγιση θα παρουσιάζει ελλείψεις τεχνογνωσίας, καθώς ο σημερινός κατακερματισμός της εποπτείας βοηθά σημαντικά στην εφαρμογή της τεράστιας κλίμακας και εποπτείας που απαιτείται. Η εποπτεία, ουσιαστικά, διενεργείται με μεγαλύτερη λεπτομέρεια και εξειδίκευση, σε διαφορετικούς τομείς. Συνεπώς, οι μεταρρυθμίσεις που προτείνουν είναι πιο συντηρητικές, μικρές και στοχευμένες, όπως η παροχή ενισχυμένων εξουσιών στο OPBAS, χωρίς αλλαγές στον αριθμό και τον τύπο των εποπτικών φορέων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Changes to UK supervision rules ‘risk encouraging money-laundering’, ft.com, διαθέσιμο εδώ
- UK legal, accounting bodies ‘weak’ in policing money laundering, report says, reuters.com, διαθέσιμο εδώ
