Του Κώστα Πασχάλη,
Ένα γεγονός σοκ στην ιστορία της Αργεντινής ήταν η εκλογή του Javier Milei. Η νίκη του Milei, ενός 53χρονου οικονομολόγου και πρώην τηλεοπτικού pundit, έσπασε την ηγεμονία των δύο κορυφαίων πολιτικών δυνάμεων της Αριστεράς και Δεξιάς –των Περονιστών, που κυριαρχούν στην πολιτική της Αργεντινής από τη δεκαετία του 1940 και της κύριας αντιπολίτευσης τους, του συντηρητικού μπλοκ Together for Change. «Οι εκλογές σηματοδοτούν μια βαθιά ρήξη στο σύστημα της πολιτικής εκπροσώπησης στην Αργεντινή», δήλωσε ο Julio Burdman, Διευθυντής της συμβουλευτικής εταιρείας Observatorio Electoral, πριν από την ψηφοφορία.
Ο Javier Milei είναι υπέρ της Αυστριακής Σχολής Οικονομικής Σκέψης. Η προαναφερθείσα σχολή επικεντρώνεται στις πράξης των ανθρώπων και τις επιπτώσεις που φέρουν αυτές οι πράξεις. Μπορούμε να πούμε ότι η Αυστριακή Σχολή αντιτίθεται στη Νεοκλασική, όπως, επίσης, αντιτίθεται και στον Σοσιαλισμό, η εφαρμογή του οποίου θεωρείται ανέφικτος από τους υποστηρικτές της Αυστριακής Σχολής. Εν ολίγης, ο Javier Milei θεωρείται «ακρο-φιλελεύθερος», πιστεύει στη σμίκρυνση του δημοσίου τομέα και τη μεγαλύτερη φιλελευθεροποίηση της αγοράς. Έχει αναγγείλει τη μείωση των δημοσίων δαπανών και τη μείωση του δημοσίου τομέα, την κατάργηση του peso και το κλείσιμο της Κεντρικής Τράπεζας.
Ωστόσο, αυτό που πραγματικά πρέπει να αντιμετωπίσει ο Milei, ως προς την οικονομία, είναι τα άδεια ταμεία, ένα πρόγραμμα ύψους $ 44 δις με το Δ.Ν.Τ., τον πληθωρισμό, ο οποίος βρίσκεται στο 150%, αλλά και τη φτώχια, μιας και το 40% του πληθυσμού ζει κάτω απ’ αυτήν. Οι δηλώσεις του για την οικονομία δεν έμειναν ασχολίαστες. Ο Benjamin Gedan, επικεφαλής του Προγράμματος της Αργεντινής του Κέντρου Wilson, είπε «ότι η εκλογή ενός τόσο ριζοσπαστικού και άπειρου πολιτικού outsider θα σπρώξει την Αργεντινή σε ανεξερεύνητα νερά. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι ότι η Αργεντινή θα καταρρεύσει, όταν θα προσπαθήσει να μεταμορφώσει ριζικά την οικονομία. Πώς θα έμοιαζε αυτή η αναταραχή; Θα ήταν μια μαζική κοινωνική αναταραχή, εθνικές απεργίες των συνδικάτων, πιθανή πολιτική βία και πιέσεις κατά των δημοκρατικών θεσμών. Υπάρχει ένα αρκετά σκοτεινό σενάριο, αν στην πραγματικότητα επιδιώξει επιθετικά το μαξιμαλιστικό του όραμα για την Αργεντινή».
Ως προς τις εξωτερικές σχέσεις, ο Milei έχει επικρίνει την Κίνα και τη Βραζιλία, λέγοντας ότι δεν θα ασχοληθεί με τους «κομμουνιστές», ενώ ευνοεί ισχυρότερους δεσμούς με τις Η.Π.Α., βάζοντας σε κίνδυνο το εμπόριο σιτηρών, λιθίου και υδρογονανθράκων. Στο εσωτερικό ο Milei μετά τον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας τον Οκτώβριο συμμάχησε με τους συντηρητικούς, αλλά αντιμετωπίζει ένα πολύ κατακερματισμένο Κογκρέσο, χωρίς κανένα μπλοκ να έχει πλειοψηφία, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστεί να πάρει υποστήριξη από άλλα κόμματα για να περάσει τη νομοθεσία. Ο συνασπισμός του, επίσης, δεν έχει περιφερειακούς κυβερνήτες ή δημάρχους. Αυτό μπορεί να μετριάσει κάποιες από τις πιο ριζοσπαστικές προτάσεις του. Οι καταπονημένοι ψηφοφόροι είναι πιθανό να έχουν λίγη υπομονή και η απειλή κοινωνικής αναταραχής είναι πιθανή. Οι υποστηρικτές του λένε ότι μόνο αυτός μπορεί να ανατρέψει το πολιτικό status quo και την οικονομική δυσφορία που έχει στοιχειώσει τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Νότιας Αμερικής για χρόνια. «Ο Milei είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή για να μην καταλήξουμε σε δυστυχία», είπε ο 34χρονος λογιστής, Santiago Neria.
Παράλληλα, στον τομέα της παιδείας προτείνει να χρησιμοποιηθούν δημόσια κεφάλαια για να υποστηριχθούν οικογένειες που επιλέγουν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους ιδιωτικά και στον τομέα της υγείας πρότεινε την ιδιωτικοποίησή της, η οποία καθ’ όλη την Ιστορία της χώρας βρισκόταν σε κρατικά χέρια.
Συμπερασματικά, ο Milei προσπαθεί να γεμίσει τα κρατικά ταμεία μέσα απ’ τη μερική συρρίκνωση του δημοσίου τομέα και τη μείωση των δημοσίων δαπανών, έτσι ώστε να δημιουργήσει ένα πρωτογενές πλεόνασμα. Ωστόσο, όπως προανέφερα παραπάνω, θα είναι δύσκολο να περάσει τις ριζοσπαστικές βουλέψεις του από το Κογκρέσο, μιας και υπάρχει μεγάλη ανομοιογένεια και δεν πλειοψηφεί. Αναμένεται να δούμε αν θα τον εμπιστευτούν οι αγορές, ώστε να δανείσουν στο κράτος και αν θα δούμε όντως μια ανάκαμψη της οικονομίας, μέσω των πρακτικών της «φιλελευθεροποίησης» και της μείωσης του κρατικού παρεμβατισμού.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Αργεντινή: Εκλογική αναμέτρηση με εκ διαμέτρου αντίθετες στρατηγικές για την οικονομία, Οικονομικός Ταχυδρόμος, διαθέσιμο εδώ
- Argentine libertarian Milei pledges new political era after election win, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Argentina presidential election: far-right libertarian Javier Milei wins after rival concedes, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Far-right outsider Javier Milei wins Argentina’s presidency, CNN, διαθέσιμο εδώ
