Της Γεωργίας Σκαμπελτζή,
Η κατάσταση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι λίγο πολύ γνωστή. Τόσο στα μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αλλά και σε αυτά της Περιφέρειας, εντοπίζονται προβλήματα που αποτελούν διαχρονικές παθογένειες της Δημόσιας Υγείας στη χώρα μας. Οι ελλείψεις σε ιατρικό και διοικητικό προσωπικό και η κακή κατάσταση των υποδομών, συγκροτούν ένα ελλιπές Σύστημα Υγείας και πολλές φορές οι επιπτώσεις που επιφέρουν στους πολίτες μπορεί να αποδειχθούν μοιραίες.
Η ίδρυση του Ε.Σ.Υ. το 1983 κατά την πρώτη διακυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., του Ανδρέα Παπανδρέου, με Υπουργό Υγείας τον Γιώργο Γεννηματά σκοπό είχε την αναβάθμιση της Δημόσιας Υγείας και τη δωρεάν κάλυψη των αναγκών των πολιτών σε ιατροφαρμακευτικό και νοσηλευτικό επίπεδο. Οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν βοήθησαν στη συγκρότηση ενός αποτελεσματικού συστήματος παροχής υπηρεσιών προς τους πολίτες τουλάχιστον κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, ωστόσο κάποιες από αυτές δεν τέθηκαν σε ισχύ είτε λόγω πολιτικών διαφωνιών είτε λόγω της αδυναμίας εφαρμογής τους. Στη διάρκεια των «μνημονιακών» ετών το Ε.Σ.Υ. «πληγώθηκε» από τα μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν, με αποτέλεσμα να μειωθεί η χρηματοδότησή του και το προσωπικό του και, κατ’ επέκταση, Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας να βρίσκονται σε κατάσταση υπολειτουργίας. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων, όταν ο Covid 19 βρισκόταν σε έξαρση, κατέστη απολύτως κατανοητή η σημασία ενός σωστά οργανωμένου δημόσιου συστήματος υγείας, καθώς αναδείχθηκαν όλα τα προβλήματα που ταλαιπωρούσαν το προσωπικό και τους πολίτες.
Η ανασυγκρότηση του πολύπαθου συστήματος υγείας βρίσκεται ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα, καθώς μερικά από τα προβλήματα που εντοπίζονται σήμερα σε αυτό το πεδίο είναι η υποστελέχωση των δομών υγείας, η κακή κατάσταση των κτιριακών εγκαταστάσεων. Η Κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει το επόμενο διάστημα στη μεταβολή της επιλογής της διοίκησης των νοσοκομείων, προκειμένου να βάλει ένα τέλος στην αναξιοκρατία και οι διοικητές να προκύπτουν έπειτα από ενδελεχή αξιολόγηση των υποψηφίων.
Ωστόσο, μεγάλο αγκάθι στην όλη κατάσταση παραμένει το ΕΚΑΒ. Συχνά μαθαίνουμε για περιστατικά με ανθρώπους που είχαν τραγική κατάληξη εξαιτίας της ολιγωρίας του ΕΚΑΒ να φτάσει έγκαιρα στο εκάστοτε σημείο. Επομένως, στόχος της Κυβέρνησης είναι να αναβαθμιστεί ακόμη και μέσω της μεταφοράς του στόλου των Κέντρων Υγείας σε αυτών, σαφώς παράλληλα με την πρόσληψη καταρτισμένου προσωπικού.
Λύση πρέπει να δοθεί και στο χρόνιο πρόβλημα της μεγάλης αναμονής αναφορικά με τις χειρουργικές επεμβάσεις και με ορισμένες εξετάσεις, καθώς υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ασθενείς καλούνται να περιμένουν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα με σκοπό την εξυπηρέτηση τους σε κάποιο κρατικό νοσοκομείο. Με την Ενιαία Λίστα Χειρουργείων αναμένεται να ομαλοποιηθεί η κατάσταση, μέσω της αποκατάστασης πιθανών διπλοεγγραφών, ενώ ως λύση προτείνεται η συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Πέρα από τα σημεία τα οποία πρέπει να διορθωθούν όσον αφορά τις παροχές υπηρεσιών, η Κυβέρνηση οφείλει να λάβει υπόψιν το γεγονός ότι πολλοί επιστήμονες επιλέγουν να εργαστούν στο εξωτερικό, όπου οι συνθήκες εργασίας είναι καλύτερες και οι αμοιβές υψηλότερες. Ζητούμενο, λοιπόν, είναι η πρόσληψη προσωπικού και οι παροχές κινήτρων για να επιλέξουν να παραμείνουν στη χώρα, γεγονός που θα δώσει λύση στα προβλήματα που σχετίζονται με την άμεση εξυπηρέτηση των ασθενών.
Κατανοώντας την επιτακτική ανάγκη για αναβάθμιση του Ε.Σ.Υ. ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, προέταξε κάποιους άξονες, βάσει των οποίων μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση: καλή διοίκηση, σωστή διαχείριση των οικονομικών πόρων και αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών, με παράλληλη διενέργεια 6.500 προσλήψεων εντός του 2024.
Η καλή λειτουργία των δομών δημόσιας υγείας πρέπει να απασχολεί όλα τα κόμματα και να βρίσκεται σε υψηλή θέση στα προγράμματά τους. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δοθεί στα νησιά και άλλες απομακρυσμένες περιοχές, ώστε οι πολίτες να αισθάνονται ασφαλείς και να εκλείψουν τα περιστατικά που γίνονται γνωστά κατά καιρούς για αργοπορία του ΕΚΑΒ ή μεταφορά των ασθενών σε καρότσες αγροτικών οχημάτων. Χρειάζεται προσπάθεια από όλες τις κυβερνήσεις για να πραγματοποιηθεί η πολυπόθητη ανασυγκρότηση του πολύπαθου Εθνικού Συστήματος Υγείας.