Της Κατερίνας Δημητρακοπούλου,
Έναν χρόνο μετά την αίτηση της Ουκρανίας για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η μοναδική χώρα που στέκεται εμπόδιο είναι η Ουγγαρία, του Viktor Orbán.
Η αίτηση ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Ο πόλεμος που κήρυξε η Ρωσία στις 24 Φεβρουαρίου του 2022, ώθησε την Ουκρανία να υποβάλει αίτηση για την ένταξή της στην Ε.Ε. τέσσερεις μόλις ημέρες αργότερα, στις 28 Φεβρουαρίου. Οι διαδικασίες της αίτησης επισπεύθηκαν σημαντικά, μετά από πιέσεις του Ουκρανού Πρόεδρου, Volodymyr Zelenskyy, καθώς και της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, λόγω της ανάγκης υποστήριξης της Ουκρανίας από τη Δύση. Έτσι, στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 23ης Ιουνίου του ίδιου χρόνου, αποφασίστηκε ομόφωνα η άμεση χορήγηση του καθεστώτος υποψηφιότητας, για ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η υποψηφιότητα ένταξης δόθηκε στην Ουκρανία με την προϋπόθεση λήψης κάποιων μέτρων προς βελτίωση των πιο θεμελιωδών δημοκρατικών θεσμών, που αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους της Ε.Ε. Με βάση την Έκθεση της Κομισιόν του 2023, για το Πακέτο Διεύρυνσης, που εκδόθηκε στις 8 Νοεμβρίου, τέσσερα από τα επτά κριτήρια που τέθηκαν έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Αυτά σχετίζονται με το Συνταγματικό Δικαστήριο, τη δικαστική διακυβέρνηση, το ξέπλυμα χρήματος και τη νομοθεσία για τα Μ.Μ.Ε. Οι τρεις τομείς που συνεχίζουν να χρίζουν βελτίωσης αφορούν τη διαφθορά, την ολιγαρχία και τις εθνικές μειονότητες.
Η ένταξη της Ουκρανίας στην Ε.Ε. είναι γενικώς αποδεκτή, τόσο από τους Ευρωπαίους πολίτες όσο και από τους Ουκρανούς. Συγκεκριμένα, έρευνα της ουκρανικής μη-κυβερνητικής οργάνωσης Rating, του Μαρτίου 2022, έδειξε ότι το 91% των Ουκρανών συμφωνούν με την ένταξη. Μεγάλα ποσοστά εμφανίστηκαν και στο εσωτερικό των κρατών-μελών, με την Ουγγαρία, ωστόσο, να λαμβάνει την τελευταία θέση στην κατάταξη, καθώς μόνο το 48% δήλωσε υπέρ της ένταξης. Η διχασμένη στάση του ουγγρικού λαού μπορεί να αποδοθεί στην ευρύτερη αρνητική στάση της ουγγρικής Κυβέρνησης ενάντια στην Ουκρανία.
Η Ουγγαρία ως το σημαντικότερο εμπόδιο στις ενταξιακές διαδικασίες
Η Ουγγαρία έχει γίνει η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα, εκ των 27, που διαφωνεί με την είσοδο της Ουκρανίας στην Ε.Ε. Συγκεκριμένα, ο Ούγγρος Πρωθυπουργός, Viktor Orbán, δήλωσε, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, την προηγούμενη Παρασκευή 17 Νοεμβρίου, σε συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός του, πως η Ουκρανία είναι «έτη φωτός» μακριά από την ένταξη στην Ε.Ε. Η συνεδρίαση έλαβε χώρα στα πλαίσια της επανεκλογής του, ως επικεφαλής της παράταξής του Fidesz για 11η φορά από το 2003.
Οι δηλώσεις Orbán επιβεβαιώνουν τις αντι-ουκρανικές του τάσεις, καθώς και τις φιλορωσικές απόψεις του, οι οποίες έχουν πολλάκις κατακριθεί. Οι θέσεις του έναντι της Ουκρανίας ξεκίνησαν πολύ πριν τον Ρωσοουκρανικό Πόλεμο του 2022 και προέρχονται, κυρίως, μέσω κατηγοριών προς την ουκρανική Κυβέρνηση για καταπάτηση των δικαιωμάτων της ουγγρικής κοινότητας στη Δυτική Ουκρανία, καθώς και για απαγόρευση εκμάθησης της ουγγρικής γλώσσας. Η φιλορωσική στάση της Ουγγαρίας έχει περιπλέξει αρκετές φορές τις προσπάθειες της Ε.Ε. για υποστήριξη της Ουκρανίας, εν μέσω του πολέμου, καθώς ο Orbán αρνείται να παράσχει στρατιωτική βοήθεια στην εμπόλεμη χώρα και έχει απειλήσει με βέτο την παροχή οικονομικής βοήθειας από την Ε.Ε., η οποία θα άγγιζε τα € 50 δις, στα πλαίσια ενός τετραετούς πλάνου.
Καθώς η είσοδος μιας χώρας στην Ε.Ε. προϋποθέτει την έγκριση και των 27 κρατών-μελών της, η στάση της Ουγγαρίας μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εμπόδιο στην ενταξιακή διαδικασία, η οποία πρόκειται να συνεχιστεί επίσημα στα μέσα Δεκεμβρίου, σε συνάντηση των Ευρωπαίων αρχηγών των κρατών-μελών. Η διαρκής τάση της Ουγγαρίας να αποκλίνει από τις απόψεις των Βρυξελλών έχει οδηγήσει στο παρελθόν σε παρακράτηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, όμως η ουκρανική Κυβέρνηση επιμένει πως ακόμα και η παροχή αυτών των κονδυλίων δεν θα οδηγήσει στην αποδοχή της υποψηφιότητας της Ουκρανίας για ένταξη.
Μια ακόμα χώρα, εξάλλου, που θα μπορούσε να αποτελέσει, επίσης, εμπόδιο στην εισδοχή της Ουκρανίας στην Ε.Ε. είναι η Σλοβακία, καθώς ο νεοεκλεγής Πρωθυπουργός της, Robert Fico, έχει απειλήσει να αποσύρει τη στρατιωτική βοήθεια της χώρας του προς την Ουκρανία, λόγω της αυξημένης διαφθοράς στην τελευταία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Hungary signals veto of Ukraine EU membership talks, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- «Καρφιά» Όρμπαν κατά της Ουκρανίας: «Απέχει έτη φωτός από την ένταξη στην ΕΕ», Euronews, διαθέσιμο εδώ
- European Neighbourhood Policy and Enlargement Negotiations (DG NEAR) – Ukraine, European Commission, διαθέσιμο εδώ
