Της Γεωργίας Δημοπούλου,
Το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα έχει σαφώς αναπροσδιορισμένους στόχους. Από την προσχολική αγωγή έως και το πέρας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τονίζεται, πλέον, η σημασία της οικολογικής ευαισθητοποίησης και της έγερσης του ενδιαφέροντος σχετικά με την πράσινη συμπεριφορά. Η τελευταία αδιαμφισβήτητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ποιότητα ζωής των μελλοντικών πολιτών. Σε τι βαθμό, όμως, βρίσκει εφαρμογή η διδασκαλία της και με ποιους τρόπους προωθείται στη νέα γενιά;
Ένας πολύ άμεσος τρόπος μέσω του οποίου αυτό επιτυγχάνεται είναι η προώθηση της κομποστοποίησης στα ελληνικά σχολεία. Μέσω του δικτύου-προγράμματος «Κομποστοποίηση στο Σχολείο» που βρίσκεται σε εφαρμογή ήδη από το 2010, η διαδικασία αυτή της δημιουργίας φυσικού λιπάσματος και -μέσω αυτού- αποφυγής της σπατάλης των υπολειμμάτων τροφής έχει ενσωματωθεί πλέον ως θεματικός άξονας του σχολικού ωρολογίου προγράμματος. Μέσω επιμορφωτικών επισκέψεων σε σχολεία, οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα φυτά (αειθαλή και φυλλοβόλα) του σχολικού κήπου, να συμμετάσχουν σε καλλιεργητικές φροντίδες και φύτεμα αρωματικών φυτών, και να ανακυκλώσουν οργανικά υπολείμματα. Το οργανικό λίπασμα (κομπόστ) που παράγεται αποτελεί ένα φυσικό λίπασμα για τον κήπο του σχολείου.
Μια ακόμα δράση, άξια λόγου αναφορικά με το «χτίσιμο» του πράσινου τρόπου ζωής στους μαθητές, είναι η εισαγωγή της ανακύκλωσης στη σχολική καθημερινότητα. Κι αυτό γιατί, εάν οι ίδιοι οι μαθητές δε συμμετάσχουν στη διαδικασία αυτή της διαχείρισης των αποβλήτων, θα είναι δύσκολο να αντιληφθούν τη σημασία της. Ακριβώς γι’ αυτό, θα πρέπει εκπαιδευτικοί και διευθυντές κάθε σχολικής μονάδας να δίνουν οι ίδιοι το «καλό παράδειγμα» προς το διαχωρισμό των απορριμμάτων σε ανακυκλώσιμα και μη ανακυκλώσιμα. Στην προσπάθεια αυτή καίριο «ρόλο παίζει» η τοποθέτηση των ειδικών μπλε κάδων στα αντίστοιχα κτήρια, ώστε όσα προωθούνται να βρίσκουν άμεση εφαρμογή.
Παράλληλα με τα παραπάνω, οι εκπαιδευτικές επισκέψεις σε ειδικά διαμορφωμένα πάρκα περιβαλλοντικής αγωγής θα ήταν άδικο να μην προσμετρηθούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το «Πάρκο Αντώνη Τρίτση» στον Δήμο Ιλίου. Η δομή παρέχει για μαθητές και εκπαιδευτικούς, με τις δράσεις να υλοποιούνται στους εξωτερικούς χώρους του Πάρκου και στην Οθωνική αυλή. Οι δράσεις αυτές αφορούν την ευαισθητοποίηση γύρω από υδροβιότοπους και οικοσυστήματα της ξηράς, ενώ στους χώρους αναψυχής αναγράφονται παντού μηνύματα οικολογικής και φιλικής στο περιβάλλον συμπεριφοράς. Πρόκειται, πράγματι, για έναν προορισμό που κάθε σχολείο αξίζει να προσθέσει στη λίστα του για πιθανές εκδρομές που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν.
Όλα τα παραπάνω, βέβαια, δε θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή εάν η «πράσινη νοοτροπία» δεν είχε ήδη περαστεί στους μαθητές μέσω των μαθημάτων του καθημερινού τους ωραρίου. Η Μελέτη Περιβάλλοντος, η Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή και το Εργαστήριο Δεξιοτήτων είναι μαθήματα που ήδη εντάσσουν στους θεματικούς τους άξονες, όπως τη διαχείριση αποβλήτων, το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την αξιοποίηση των πόρων ενέργειας. Είναι σημαντικό οι νεαροί μαθητές να έρθουν ήδη από μικρή ηλικία σε επαφή με τέτοια αντικείμενα, να καταπιαστούν με εργασίες πάνω σε αυτά και γενικότερα να γνωρίσουν κάθε τους πτυχή.
Σε μια εποχή που οι ειδικοί κρούουν όλο και δυνατότερα των κώδωνα του κινδύνου σχετικά με προβλήματα, όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος, η διάβρωση του εδάφους και η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, η λύση βρίσκεται στα χέρια των ανερχόμενων κατοίκων του πλανήτη. Μέσα από την ευαισθητοποίησή τους προς την κατεύθυνση του σεβασμού απέναντι στον πλανήτη μας και τη λελογισμένη χρήση των πηγών που εκείνος μας παρέχει, ο «πράσινος» τρόπος σκέψης και δράσης» θα έρθει ένα βήμα πιο κοντά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, ecoschools.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Εκπαιδευτικές δράσεις, parkotritsis.gr. Διαθέσιμο εδώ
