Της Χριστίνας Μπουέτι,
2000: Το 1948 με τη Συνθήκη των Βρυξελών συστάθηκε η Δυτική Ένωση (Westrn Union), με σκοπό την κοινή άμυνα των μη σοσιαλιστικών ευρωπαϊκών κρατών. Η λειτουργία της, ωστόσο, δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα και έτσι προχώρησαν στην τροποποίησή της το 1954, δημιουργώντας τη Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση (ΔΕΕ). Η λειτουργία, λοιπόν, της ΔΕΕ ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ΄50 και διήρκεσε για πάνω από μισό αιώνα, με τη διάλυσή της να τοποθετείται τον Ιούνιο του 2011.
Η ΔΕΕ αποτελούνταν από εκπροσώπους των εθνικών Κοινοβουλίων και της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία αποτελούνταν από θεματικές και διοικητικές επιτροπές. Όπως και με τη Δυτική Ένωση, στόχος της ήταν η ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα μέσω εκθέσεων που συζητούνται στην ολομέλεια δύο φορές τον χρόνο, ώστε να επιτευχθεί «η επιδίωξη της πολιτικής ειρήνης, η ενίσχυση της ασφάλειας, η προώθηση της ενότητας και η ενθάρρυνση της προοδευτικής ολοκλήρωσης της Ευρώπης». Επιπλέον, από τις πρωταρχικές λειτουργίες της ΔΕΕ ήταν να εποπτεύει τον επανεξοπλισμό της Δυτικής Γερμανίας και να εγγυάται τη μακροπρόθεσμη ένταξή της στο Δυτικό Μπλοκ.
Τα όργανά της περιλάμβαναν το Συμβούλιο με έδρα τις Βρυξέλλες, τη Γραμματεία (η οποία μεταφέρθηκε από το Λονδίνο στις Βρυξέλλες το 1993 ως μέρος της ενισχυμένης συνεργασίας με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ), την Κοινοβουλευτική Συνέλευση, τον Οργανισμό Εξοπλισμών και ένα Eρευνητικό Iνστιτούτο. Η πλειονότητα των αρμοδιοτήτων της ανελήφθη από τις Συνθήκες της Νίκαιας και της Λισαβόνας, ενώ τα υπόλοιπα καθήκοντα ανατέθηκαν, επίσης, στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τη διάλυσή της.
Παρατηρούμε, έτσι, πως μετά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και της ενοποίησης της Γερμανίας, ο σκοπός ύπαρξης της ΔΕΕ παύει σιγά σιγά να έχει νόημα. Η μεταφορά των καθηκόντων της αρχικά στα όργανα της ΕΟΚ και στη συνέχεια σε αυτά της ΕΕ ήταν ένα μήνυμα για την ολοκλήρωση του σκοπού της δημιουργίας της.
Αυτό επιβεβαιώθηκε και μια μέρα σαν σήμερα, το 2000, όταν οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΔΕΕ συναντήθηκαν στη Μασσαλία, προβαίνοντας σε μια ιστορική απόφαση. Αρχίζει με αυτόν τον τρόπο η αναστολή της λειτουργίας της, αφού ξεκινά η μεταφορά των δυνατοτήτων και λειτουργιών της στην ΕΕ, στο πλαίσιο της αναπτυσσόμενης Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) και της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ).
Στις 31 Μαρτίου 2010 το γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε την πρόθεση της Γερμανίας να αποχωρήσει από την Τροποποιημένη Συνθήκη των Βρυξελλών. Μέσα στο ίδιο έτος, η ισπανική Προεδρία της ΔΕΕ, εξ ονόματος των 10 κρατών-μελών της Τροποποιημένης Συνθήκης των Βρυξελλών, ανακοίνωσε τη συλλογική απόφαση να αποχωρήσει από τη Συνθήκη και να κλείσει τον οργανισμό της ΔΕΕ έως τον Ιούνιο του 2011. Το οριστικό της τέλος επήλθε στις 30 Ιουνίου 2011, οπότε η ΔΕΕ έπαψε επίσημα να υπάρχει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Western European Union, britannica.com, διαθέσιμο εδώ
- Unione europea occidentale, treccani.it, διαθέσιμο εδώ
- The composition of Western European Union and the different categories of membership, cvce.eu, διαθέσιμο εδώ
