Της Χρυσάνθης Θανάση,
1917: Με επικεφαλής τον ηγέτη του Μπολσεβίκικου Κόμματος, Vladimir Lenin, οι Αριστεροί επαναστάτες εξαπέλυσαν ένα σχεδόν αναίμακτο πραξικόπημα ενάντια στην αναποτελεσματική Προσωρινή Κυβέρνηση της Ρωσίας. Οι Μπολσεβίκοι και οι σύμμαχοί τους κατέλαβαν κυβερνητικά κτίρια και άλλες στρατηγικές τοποθεσίες στη ρωσική πρωτεύουσα, Πετρούπολη (τώρα Αγία Πετρούπολη), και μέσα σε δύο ημέρες είχαν σχηματίσει νέα Κυβέρνηση με επικεφαλής τον Lenin. Η Μπολσεβίκικη Ρωσία, που αργότερα μετονομάστηκε σε Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (Ε.Σ.Σ.Δ.), ήταν το πρώτο μαρξιστικό κράτος στον κόσμο.
Γεννημένος ως Vladimir Ilich Ulyanov, το 1870, ο Lenin προσελκύθηκε από τους επαναστατικούς αναβρασμούς μετά την εκτέλεση του αδελφού του, το 1887, για σχέδιο δολοφονίας του Τσάρου Alexander III. Σπούδασε νομικά και έκανε την πρακτική του στην Πετρούπολη, όπου συνδέθηκε με επαναστατικούς μαρξιστικούς κύκλους. Το 1895, βοήθησε να οργανωθούν μαρξιστικές ομάδες στην πρωτεύουσα στην «Ένωση για τον Αγώνα και την Απελευθέρωση της Εργατικής Τάξης», η οποία προσπάθησε να στρατολογήσει εργάτες στη μαρξιστική υπόθεση. Τον Δεκέμβριο του 1895, ο Lenin και οι άλλοι ηγέτες της Ένωσης συνελήφθησαν, με αποτέλεσμα τη φυλάκισή του για έναν χρόνο και, στη συνέχεια, τον εξορισμό του στη Σιβηρία για τρία χρόνια.
Μετά το τέλος της εξορίας του, το 1900, ο Lenin πήγε στη δυτική Ευρώπη, όπου συνέχισε την επαναστατική του δράση. Ήταν εκείνη την περίοδο που υιοθέτησε το ψευδώνυμό του. Το 1902 δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο Τι πρέπει να γίνει;, που υποστήριξε ότι μόνο ένα πειθαρχημένο κόμμα επαγγελματιών επαναστατών θα μπορούσε να φέρει τον σοσιαλισμό στη Ρωσία. Το 1903 συναντήθηκε με άλλους Ρώσους μαρξιστές στο Λονδίνο και ίδρυσε το Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα (R.S.D.W.P.). Ωστόσο, από την αρχή υπήρξε μια διάσπαση μεταξύ των Μπολσεβίκων του Lenin, που υποστήριζαν τον μιλιταρισμό και των Μενσεβίκων, που υποστήριζαν ένα δημοκρατικό κίνημα προς τον σοσιαλισμό. Αυτές οι δύο ομάδες αντιτάχθηκαν ολοένα και περισσότερο η μία στην άλλη, στο πλαίσιο του R.S.D.W.P., και ο Lenin επισημοποίησε τη διάσπαση σε μια διάσκεψη του Μπολσεβίκικου Κόμματος, το 1912.
Μετά το ξέσπασμα της Ρωσικής Επανάστασης του 1905, ο Lenin επέστρεψε στη Ρωσία. Η επανάσταση, η οποία περιελάμβανε, κυρίως, απεργίες σε ολόκληρη τη Ρωσική Αυτοκρατορία, έλαβε τέλος όταν ο τσάρος Nicholas II υποσχέθηκε μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της υιοθέτησης ενός ρωσικού Συντάγματος και της ίδρυσης εκλεγμένου νομοθετικού σώματος. Ωστόσο, μόλις αποκαταστάθηκε η τάξη, ο Τσάρος ακύρωσε τις περισσότερες από αυτές τις μεταρρυθμίσεις και το 1907 ο Lenin εξορίστηκε.
Ο Lenin αντιτάχθηκε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ξεκίνησε το 1914, χαρακτηρίζοντάς τον ως μια ιμπεριαλιστική σύγκρουση, και κάλεσε τους στρατιώτες του προλεταριάτου να στρίψουν τα όπλα τους στους καπιταλιστές ηγέτες, που τους έστειλαν στα δολοφονικά χαρακώματα. Για τη Ρωσία, ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν μια άνευ προηγουμένου καταστροφή. Ειδικότερα, η ρωσική οικονομία διαταράχθηκε απελπιστικά από τη δαπανηρή πολεμική προσπάθεια και τον Μάρτιο του 1917 ξέσπασαν ταραχές και απεργίες στην Πετρούπολη, λόγω της έλλειψης τροφίμων. Τα αποκαρδιωμένα στρατεύματα ενώθηκαν με τους απεργούς και, στις 15 Μαρτίου, ο Nicholas II αναγκάστηκε να παραιτηθεί, δίνοντας τέλος στην τσαρική κυριαρχία αιώνων. Στον απόηχο της Επανάστασης του Φεβρουαρίου (γνωστή ως τέτοια λόγω της χρήσης του Ιουλιανού ημερολογίου από τη Ρωσία), η εξουσία μοιράστηκε μεταξύ της αδύναμης Προσωρινής Κυβέρνησης και των Σοβιέτ ή «συμβουλίων» των επιτροπών στρατιωτών και εργατών.
Ο Lenin έγινε ο Δικτάτορας του πρώτου μαρξιστικού κράτους στον κόσμο. Η Κυβέρνησή του έκανε ειρήνη με τη Γερμανία, εθνικοποίησε τη βιομηχανία και μοίρασε τη γη, αλλά από το 1918 έπρεπε να διαχειριστεί έναν καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο ενάντια στις τσαρικές δυνάμεις. Το 1920 οι «τσαριστές» ηττήθηκαν και το 1922 ιδρύθηκε η Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (Ε.Σ.Σ.Δ.). Μετά τον θάνατο του Lenin, στις αρχές του 1924, το σώμα του ταριχεύτηκε και τοποθετήθηκε σε ένα μαυσωλείο κοντά στο Κρεμλίνο της Μόσχας. Τέλος, η Πετρούπολη μετονομάστηκε σε Leningrad προς τιμήν του, ενώ, ύστερα από αγώνα για διαδοχή, ο επαναστάτης Joseph Stalin διαδέχθηκε τον Lenin ως ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Bolsheviks revolt in Russia, history.com, διαθέσιμο εδώ
- Russian Revolution, britannica.com, διαθέσιμο εδώ
