Της Μαβίνας Τσαπόγα,
Έχει ξεκινήσει από τα μέσα Σεπτεμβρίου η ευλόγως χαρακτηριζόμενη ως «πιο σημαντική δίκη που έχει διεξαχθεί τον 21ο αιώνα στη βιομηχανία της τεχνολογίας». Γενικοί εισαγγελείς και το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ κατηγορούν την Google για αθέμιτες μονοπωλιακές πρακτικές στη δίκη που διεξάγεται στο Περιφερειακό Δικαστήριο της Κολούμπια. Όπως δήλωσε ο δικηγόρος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Kenneth Dintzer, κατά την εναρκτήρια αγόρευση του, «αυτή η υπόθεση αφορά το μέλλον του διαδικτύου και το αν η μηχανή αναζήτησης της Google θα αντιμετωπίσει ποτέ ουσιαστικό ανταγωνισμό». Μια τόσο σημαντική υπόθεση για την τεχνολογική ισχύ έχει να εκτυλιχθεί από τότε που το Υπουργείο Δικαιοσύνης προσέφυγε κατά της Microsoft το 1998 για αντιμονοπωλιακές παραβιάσεις. Ωστόσο, από τότε, εταιρείες όπως η Google, η Apple, η Amazon και η Meta, έχουν εισχωρήσει στη ζωή όλων μας σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό.
Αναλυτικότερα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και μια σειρά από πολιτείες μήνυσαν την Google πριν από τρία χρόνια λόγω παραβίασης της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας, μέσω αποκλειστικών συμφωνιών που συνάπτει με κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων και προγραμμάτων περιήγησης, έτσι ώστε να ορίσουν τη μηχανή αναζήτησής της ως προεπιλεγμένη στους καταναλωτές. Η δίκη επικεντρώνεται κυρίως σε δύο συμφωνίες: η πρώτη αφορά τη συμφωνία με την Apple για να είναι η προεπιλογή αναζήτησης στο πρόγραμμα περιήγησης Safari του iPhone. Σύμφωνα, μάλιστα, με την κυβέρνηση, η Google πληρώνει συνήθως πάνω από 10 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για να απολαμβάνει αυτό το προνόμιο, που της διασφαλίζει μια σταθερή ροή δεδομένων από τους χρήστες, αλλά και μια θέση κυριαρχίας στην αγορά. Η εντυπωσιακή αξία των συμφωνιών δεν είχε αποκαλυφθεί έως τώρα και βοήθησε το Υπουργείο Δικαιοσύνης να στηρίξει το κατηγορητήριο. Αντίστοιχες συμφωνίες έχει συνάψει η εταιρεία και με τους κατασκευαστές τηλεφώνων που χρησιμοποιούν το λειτουργικό σύστημα Android της Google, υποχρεώνοντάς τους να προεγκαθιστούν ορισμένες εφαρμογές της. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση δήλωσε ότι η κυριαρχία της Google στην αναζήτηση συνεπάγεται την παροχή στους καταναλωτές ενός προϊόντος μειωμένης ποιότητας. Επεξηγηματικά, αν η Google είχε ανταγωνισμό, οι καταναλωτές θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες με περισσότερη καινοτομία και περισσότερο σεβασμό στην ιδιωτικότητά τους.
Σύμφωνα με την Similarweb, μια εταιρεία ανάλυσης δεδομένων, η Google έχει συγκεντρώσει το 90% της αγοράς μηχανών αναζήτησης στις Ηνωμένες Πολιτείες και το 91% παγκοσμίως. Ωστόσο, από την πλευρά της, η εταιρεία υποστηρίζει ότι δεν έχει παραβιάσει την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία, καθώς οι συμφωνίες της με άλλες εταιρείες για να περιλαμβάνεται η δική της εφαρμογή στα προγράμματα περιήγησης αποτέλεσε «νόμιμο ανταγωνισμό» και όχι «παράνομο αποκλεισμό». Άλλωστε, η εταιρεία τονίζει ότι οι κατασκευαστές τηλεφώνων και προγραμμάτων περιήγησης ιστού έχουν ορίσει την αναζήτηση Google ως προεπιλογή, επειδή ήθελαν να προσφέρουν υψηλής ποιότητας εμπειρία χρήσης στους πελάτες τους, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι οι καταναλωτές μπορούν εύκολα να αλλάξουν τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις των συσκευών τους για να επιλέξουν εναλλακτικές μηχανές αναζήτησης. Εν ολίγοις, οι χρήστες «δεν χρησιμοποιούν την Google επειδή πρέπει, αλλά επειδή θέλουν» λέει ο Kent Walker (επικεφαλής δικηγόρος υπεράσπισης της εταιρείας).
Η απόφαση που θα εκδοθεί, μετά από δικαστική διαμάχη διάρκειας δέκα εβδομάδων, αναμένεται μέσα στο 2024. Ειδικοί του κλάδου εκτιμούν ότι τυχόν καταδίκη της Google μπορεί να έχει σημαντικές επιχειρηματικές συνέπειες για την εταιρεία με επιβολή περιορισμών στον τρόπο λειτουργίας της καθώς και με απαγόρευση των φερόμενων ως αθέμιτων μονοπωλιακών πρακτικών. Ο δικαστής που, πιθανώς, θα επιδικάσει τέτοια ποινή, Amit P. Mehta, θα υποχρεώσει έτσι την Google να ανοίξει τις πύλες ώστε περισσότερες νεοσύστατες επιχειρήσεις και τρίτοι ανταγωνιστές να ασκήσουν μεγαλύτερη ανταγωνιστική πίεση, γεγονός που θα δημιουργήσει ποιοτικότερες διαδικτυακές υπηρεσίες. Στην περίπτωση που η Google βγει νικήτρια στη δικαστική αυτή διαμάχη, τότε δεν θα υπάρξουν αλλαγές στο επιχειρηματικό της μοντέλο, σηματοδοτώντας νίκη και για τις υπόλοιπες «Big Tech» που σήμερα βρίσκονται στο μικροσκόπιο των εποπτικών αρχών όχι μόνο σε ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Google: Ξεκίνησε ιστορική δίκη που θα κρίνει τις εξελίξεις στις Big Tech, ot.gr, διαθέσιμο εδώ
- In Its First Monopoly Trial of Modern Internet Era, U.S. Sets Sights on Google, nytimes.com, διαθέσιμο εδώ
